Blog: Kansen voor de acute zorg

1 OKTOBER 2019

In aanloop naar de Miljoenennota konden we dit jaar lezen dat het kabinet nog voor de zomer van 2020 een contourennota maakt van het toekomstige zorglandschap in Nederland. Ik ben natuurlijk reuze benieuwd naar deze vergezichten. 

Als medisch specialisten worden we, samen met onze collega zorgprofessionals, dagelijks geconfronteerd met de harde realiteit van nú. We voelen de druk op de ziekenhuizen en GGZ-instellingen alleen maar toenemen. We zien de problematiek van tekorten op de arbeidsmarkt. We zien ziekenhuisopnames omdat het ‘thuis niet meer lukt’ en verlengde opnames omdat er onvoldoende opvang buiten het ziekenhuis is (hoezo, juiste zorg op de juiste plek?). We zien huisartsenposten die kampen met bezettingsproblemen voor de avond-, nacht- en weekenddiensten. We zien het knellen in de acute zorg-keten. Dit laatste is ook politiek een (heikel) onderwerp, al snel leidend tot debatten over faillissementen, over ziekenhuizen die wel of niet open moeten blijven, over toegangstijden tot SEH’s.  

Afgelopen week had ik een geanimeerde discussie met de voorzitters van de wetenschappelijke verenigingen die samen de Federatie Medisch Specialisten vormen. Medisch specialisten gaan graag voorop als het de transitie in de zorg betreft en omdat volgende week in de Tweede Kamer een Algemeen Overleg gepland staat over acute zorg spraken we met elkaar over hoe ónze schets over de toekomstige inrichting van de acute zorg er uit zou zien. Ik geef u graag de contouren mee van onze visie. Wij pleiten voor een krachtenbundeling in Acute Zorg Posten (AZP’s): één toegangspunt voor alle acute zorg vragen. Een integratie tussen huisartsenpost (HAP) en SEH. Dit geeft lucht aan de huisartsen in met name de avond, nacht en weekenden. SEH’s worden omgevormd tot AZP’s, gekoppeld aan, maar niet persé alleen gelokaliseerd in, een ziekenhuis. Een van mijn collega’s vertelde over een verregaande integratie tussen HAP en SEH waar in het betreffende ziekenhuis aan gewerkt wordt, met ‘toegangspunten’ voor acute zorgvragen ook buiten het ziekenhuis. Op weg naar AZP’s?  

AZP's 

In de AZP’s geven we ruim baan aan SEH-artsen en huisartsen met affiniteit voor acute zorg en kennis op zowel somatisch als psychisch gebied. Zij verzorgen (als dat al niet is geschied in de ambulance en met back-up van medisch specialisten) een adequate triage en eerste opvang, samen met de andere zorgverleners in de AZP: wijkverpleegkundigen, professionals uit de WMO-hoek. In onze visie overigens geen ‘ER naar Amerikaans model’. Voor verblijfsbedden hebben we ziekenhuizen en instellingen; voor specialistische kennis en kunde medisch specialisten. Het zijn de lacunes in de acute zorg keten die moeten worden opgevuld. 

Hoe organiseren we voor een individuele burger het meest optimaal de spoedzorg in ons land? Daarbij rekening houdend met de enorme verschillen tussen regio’s. Er is geen one size fits all oplossing. Maar we kunnen ondertussen wel leren van de ervaringen van anderen zoals bijvoorbeeld het inrichten van online omgevingen voor acute (en minder acute) zorgvragen in Zweden.  

Er zijn nog genoeg vragen over. Dat bleek ook in de discussie afgelopen week. Hoe financieren we de AZP? Kan een AZP daadwerkelijk los van het ziekenhuis staan? En waar moet die dan aan voldoen? Hoe houden we de aansluiting van AZP met meer specialistische domeinen? Niet op alle vragen zijn antwoorden maar dat hoeft ook nog niet. Als we het maar eens zijn over de vragen. Hoe houden we de acute zorg toegankelijk, van hoge kwaliteit en betaalbaar. Als we de krachten bundelen van alle topprofessionals in ons land, ieder op zijn eigen expertise, dan zie ik vooral de kansen voor de organisatie van top acute zorg in Nederland. 

Marcel Daniëls 
Cardioloog en algemeen voorzitter Federatie Medisch Specialisten 

Deze blog is vandaag gepubliceerd op Skipr.nl.