Blog: Bevlogen groene dokters
19 MEI 2022
‘Tijdens de COVID-piek stonden alle zakken met afval van de intensive care op de gang. Je liep ertegenaan en je kon er eigenlijk niet meer omheen. Dat deed wel pijn. Dat heeft voor mij de noodzaak om groener en duurzamer te werken in de zorg nog groter gemaakt. Het is twee over twaalf en we moeten met z’n allen doorpakken,’ vertelt ziekenhuisapotheker en projectleider van de Groene IC Nicole Hunfeld.
Voor de podcast Stem van de dokter van de Federatie spreek ik met haar over duurzaamheid in de zorg, maar ook met Annemarie Leliveld, uroloog en bestuurslid van het landelijk netwerk van de Groene OK, en Evelyn Brakema, huisarts in opleiding en voorzitter van de Groene Zorg Alliantie.
De zorgsector is een enorm vervuilende sector. We zijn verantwoordelijk voor 7 procent van de CO2-uitstoot in Nederland. De urgentie om als dokters hier wat aan te doen is groot. Wat motiveert Nicole, Evelyn en Annemarie om zich hard te maken voor duurzaamheid in de zorg? Wat hebben de groene initiatieven waarbij zij betrokken zijn bereikt? En wat kun je als medisch specialist zelf doen?
Ook Annemarie verbaast zich ook over de afvalproducerende fabriek, in haar geval de operatiekamer. Het paradoxale is volgens haar dat je als dokter iedere dag mensen beter wilt maken, maar met de manier waarop we individuen beter maken, produceren we veel afval en bijvoorbeeld CO2-uitstoot, waardoor mensen ook weer ziek worden. Ook Evelyn onderschrijft dat. Haar pleidooi: de meest duurzame zorg, is geen zorg.
Mijn podcastgasten beamen wat ik zelf ook om me heen zie gebeuren: het ‘groene’ bewustzijn onder artsen neemt toe. Ik vind het een mooie en noodzakelijke ontwikkeling dat medici nu opstaan en actief duurzaamheid bepleiten in hun organisaties en daarbuiten. Maar hoe doe je dat? Als het aan Evelyn ligt neemt iedere professional duurzaamheid integraal mee in zijn of haar routines: in de spreekkamer, in het afdelingsoverleg, de time-out, je onderzoek, je colleges. Annemarie zegt dat je als zorgprofessional altijd en overal de duurzaamheidsvraag moet stellen. ‘Blijf je vooral verbazen’, zegt ook Nicole. Op de werkvloer heeft zij altijd twee vragen: waarom doen we het zo? En: kan het duurzamer? ‘Kijk je met die bril, dan zie je altijd dingen die je kunt aanpassen.’ Soms ontbreekt volgens haar ook de evidence voor wat we doen. Op de intensive care is de regel dat als de patiënt de kamer verlaat alles in die kamer als besmet wordt gezien en alle inhoud wordt weggegooid. Samen goed voor 9 kilo afval en 350 euro aan waarde; van ooglampjes tot ecg-plakkers. ‘Wat is daarvoor het bewijs?’ vraagt Nicole zich hardop af. Tijdens de podcast belt Sanne Jansen ook nog in voor een ongevraagd advies. Zij is (mede)opsteller van de handreiking ‘Groen, groener, groenst’ van De Jonge Specialist. Een zeer lezenswaardig rapport met praktische instructies om duurzamer zorg te leveren, dat iedereen, op alle niveaus in de zorg kan gebruiken. De jongere generatie geeft hier het goede voorbeeld!
Er is werk aan de winkel om de zorg duurzamer te maken. Heb jij er al over nagedacht wat je zelf als arts kunt bijdragen aan een groene(re) zorg?'
Peter Paul van Benthem
Kno-arts en voorzitter Federatie Medisch Specialisten
Deze blog is vandaag gepubliceerd in Medisch Contact.
