Aanpak geneesmiddelentekort

Op 7 oktober debatteert de Tweede Kamer over de initiatiefnota van het CDA-Kamerlid Krul ‘geneesmiddelen weer binnen bereik’, waarin de Tweede Kamer spreekt over oplossingen voor geneesmiddelentekorten. Medisch specialisten zien de gevolgen van geneesmiddelentekorten dagelijks terug in hun werk. De Federatie Medisch Specialisten brengt de zorgen die medisch specialisten hebben daarom continu onder de aandacht van de politiek. Daarnaast spant de Federatie zich samen met het ministerie en veldpartijen maximaal in om de medicijntekorten te bestrijden.

In 2023 meldde apothekersvereniging KNMP 2.292 tekorten. De tekorten leiden tot veel leed en onzekerheid bij patiënten. Door de tekorten moeten patiënten steeds vaker een ander geneesmiddel, een andere dosering of een andere frequentie van innemen gebruiken dan ze gewend zijn. Dat kan leiden tot een mindere werking, een toename van ongewenste bijwerkingen, problemen met innemen of medische fouten. Bestuurslid van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers Jan-Dietert Brugma: 'Wij zien dagelijks patiënten die ten einde raad zijn, soms zelfs huilend aan de balie staan. Patiënten gaan uit noodzaak medicatie met elkaar ruilen, of risicovolle alternatieven zoeken in het buitenland of online.' Driekwart van de medisch specialisten zegt dagelijks te maken te hebben met geneesmiddelentekorten, en denkt dat de tekorten veilige en passende zorg in de weg staan.

Wat doet de Federatie? 

‘Geneesmiddelentekorten vormen een complex en hardnekkig probleem, veroorzaakt door uiteenlopende factoren zoals internationale productieproblemen, afhankelijkheid van een beperkt aantal leveranciers en beleidsmaatregelen zoals het preferentiebeleid.’ De Federatie zet zich, samen met andere betrokken partijen en het ministerie, maximaal in om deze knelpunten zo effectief mogelijk aan te pakken. Een deel van de oorzaken zijn echter internationaal van aard, waardoor er op EU-niveau naar oplossingen moet worden gezocht. Ondertussen blijven we samenwerken om de gevolgen van deze tekorten op nationaal niveau te verzachten.

  • De Federatie heeft samen met zorgverzekeraars, leveranciers, apothekers en groothandelaren voorstellen gedaan om de beschikbaarheid van geneesmiddelen te verbeteren, waaronder de verbetering van het prijsbeleid, waaronder het preferentiebeleid. 
  • De Federatie zet zich samen met de wetenschappelijke verenigingen en onder regie en coördinatie van het Landelijk Coördinatiecentrum Geneesmiddelen (LCG) in om een acuut tekort zo goed mogelijk op te vangen. Door deze werkwijze is er snel en adequaat actie op een (dreigend) tekort en wordt beschikbaarheid van het geneesmiddel voor de meest urgente patiënten zo goed mogelijk geborgd. 
  • Bij een dreigend tekort worden door het LCG en gemandateerde medisch specialisten inhoudelijke behandeladviezen opgesteld. Door middel van een ‘alert’ met uniforme informatie aan alle betrokken achterbannen wordt het tijdelijke behandelbeleid gecommuniceerd. In dit traject is nauw contact met andere veldpartijen en met de autoriteiten zoals de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen.
  • Eind 2023 is op Europees niveau een lijst met zogeheten ‘kritieke geneesmiddelen’ opgesteld. Een dergelijke lijst biedt aanknopingspunten om voor groepen geneesmiddelen specifiek prijs- en inkoopbeleid op te stellen. 
  • Tenslotte is de wetgeving aangepast om versnelde import van een geneesmiddel mogelijk te maken zonder artsenverklaring voor elke individuele patiënt.    

Lees op onze themapagina wat we nog meer op het gebied van geneesmiddelentekorten doen.
 

Gerelateerd nieuws

Minister ziet af van modernisering GVS

In een brief aan de Tweede Kamer laat minister Kuipers weten dat hij definitief afziet van de modernisering van het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). 

KNMG: Artsen roepen EU op medicijntekorten aan te pakken

De Europese artsenorganisatie (CPME), waar de KNMG deel van uitmaakt, maakt zich grote zorgen over de toename van geneesmiddelentekorten op korte en lange termijn. Ze roepen de Europese Unie op om dringend actie te ondernemen.    

Gezamenlijke brief aan de minister over geneesmiddelentekorten

De Federatie Medisch Specialisten, LHV, NHG, NVZA, KNMP en Patiëntenfederatie Nederland hebben in een gezamenlijke brief aan minister Kuipers (VWS) hun zorgen uitgesproken over geneesmiddelentekorten.

Minister Kuipers stelt aanpassingen GVS uit tot 2024

Minister Kuipers (VWS) heeft besloten de aanpassingen op het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS) uit te stellen tot 2024. Dit schrijft de minister in een brief aan de Tweede Kamer.

Gestructureerde aanpak nodig van gepast gebruik dure geneesmiddelen

De kosten van (dure) geneesmiddelen in de medisch specialistische zorg nemen steeds meer toe. Gepast gebruik van dure geneesmiddelen draagt bij aan de kwaliteit van zorg en kan tot kostenbesparing leiden. Een gestructureerde aanpak  kan aan een versnelde en bredere implementatie van gepast gebruik bijdragen.

Reactie op onderzoek naar opioïden

De toename van het langdurig gebruik van zware pijnstillers is een zorgelijke ontwikkeling. Het Nederlands Huisartsen Genootschap en de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie willen gezamenlijk de kennis over de risico’s van het gebruik van opioïden vergroten en veilig gebruik bevorderen.

Medisch specialist wil heldere afspraken over dure geneesmiddelen

Medisch specialisten willen  heldere afspraken over het voorschrijven en toepassen van dure geneesmiddelen. Zij voelen zich medeverantwoordelijk voor de kosten van de zorg en kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan een verantwoorde en doelmatige inzet van dure geneesmiddelen.

Artsen blijven zich inzetten voor optimale behandelingen

Patiënten moeten kunnen vertrouwen op de meest optimale behandeling, en daarbij mag de prijs van de behandeling nooit leidend zijn. Een rondgang onder ruim 1300 medisch specialisten laat zien dat artsen nog altijd volgens dit principe handelen. De Federatie Medisch Specialisten ondervroeg haar achterban in reactie op de discussie rondom dure behandelingen met geneesmiddelen en de berichtgeving in de media hierover. Hierbij kwamen signalen naar voren dat patiënten bepaalde medicijnen niet zouden krijgen vanwege de hoge prijs.

Federatie en Zorgvisie organiseren congres MSB

De Federatie Medisch Specialisten en Zorgvisie organiseren op donderdag 26 november 2015 in Utrecht tussen 15.00 en 21.00 uur een seminar over het Medisch Specialistisch Bedrijf en ‘governance’: Genezen en besturen combineren!

Federatie start onderzoek onder medisch specialisten naar problemen rond dure therapieën

De Federatie Medisch Specialisten maakt zich grote zorgen over de bekostiging van dure behandelingen, in het bijzonder van dure geneesmiddelen. Kees Punt, hoogleraar Interne geneeskunde in het AMC, gaf onlangs in de media aan dat de helft van de darmkankerpatiënten het dure geneesmiddel Avastin tegen darmkanker niet zou krijgen, omdat ziekenhuizen er geen geld voor hebben.

Duurder merkgeneesmiddel lang niet altijd nodig

Medisch specialisten laten zich nog weinig leiden door de kosten van geneesmiddelen en zijn vaak niet op de hoogte van de prijs.   Uit Vektis-data (de declaratiegegevens van de zorgverzekeraars) bleek, dat er grote verschillen bestaan in de mate waarin ziekenhuizen generieke geneesmiddelen voorschrijven. Dit was aanleiding voor  de Nederlandse Internisten Vereniging (NIV) en de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVVC) om het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) opdracht te geven de redenen hiervoor te onderzoeken. Er is specifiek gevraagd naar het voorschrijven én afleveren van cholesterol- en bloeddrukverlagers in 10 ziekenhuizen en 6 openbare apotheken.Uit het onderzoek blijkt dat apothekers al standaard generieke geneesmiddelen leveren – ook bij recepten op merknaam – tenzij de arts een ‘medische noodzaak’ aangeeft. Het voorschrijven van merkmiddelen op ‘medische noodzaak’ kan bovendien nog verminderen als patiënten steeds dezelfde variant van een generiek middel zouden krijgen. Als patenten op geneesmiddelen verlopen, komen ze vaak als zogenoemd generiek geneesmiddel op de markt. De capsule of tablet kan er wat anders uitzien, maar werkzame stof en werking zijn hetzelfde en de prijs is een stuk lager.