Geneesmiddelen

‘Goedkoop als het kan, duur als het moet’ is het uitgangspunt van de Federatie als het gaat om het voorschrijven van geneesmiddelen. Op deze pagina leest u meer over doelmatig geneesmiddelen voorschrijven, antiobioticaresistentie, biosimilars, off-label use, bereidingsgeneesmiddelen, dure geneesmiddelen en medicijntekorten.

Doelmatig geneesmiddelen voorschrijven

Het algemene uitgangspunt doelmatig voorschrijven is: ‘goedkoop als het kan, duur als het moet’. Het gaat om het adequaat voorschrijven van medicatie bij die mensen die medicijnen nodig hebben, en terughoudend voorschrijven als het risico van medicatie groter is dan de te verwachten gezondheidswinst. Doelmatigheid betekent ook kostenbewust handelen: het volgen van richtlijnen, het afwijken daarvan waar nodig én het voorschrijven van de goedkoopste variant van medicijnen waar mogelijk. Het gaat dan om het voorschrijven van generieke geneesmiddelen in plaats van geneesmiddelen waarvan het patent nog niet verlopen is. Zo wordt het voorschrijven op stofnaam aangemoedigd in plaats van voorschrift op merknaam.

Biosimilars

Biosimilars zijn biologische geneesmiddelen die ‘vergelijkbaar’ zijn met de originele biologische geneesmiddelen (originators) die al zijn geregistreerd. De effectiviteit en veiligheid is vergelijkbaar, en dus is bij de eerste behandeling het goedkoopste middel vanuit het oogpunt van kostenbeheersing bij nieuwe patiënten de eerste keus, ook als dat een biosimilar is. De Federatie is voorstander van het voorschrijven van biosimilars, onder bepaalde voorwaarden.

Dure geneesmiddelen

De Federatie vindt het onacceptabel als patiënten vanwege de hoge kosten geen medicijnen of behandeling krijgen zoals die volgens de richtlijnen wel geboden zou moeten worden. Maar het feit is dat er steeds meer dure geneesmiddelen bijkomen, en bij gelijkblijvende financiële middelen maakt dat de situatie potentieel onhoudbaar en brengt het de kwaliteit van zorg in gevaar. De Federatie vindt dat medisch specialisten een rol kunnen spelen in het zoeken naar een oplossing voor de problematiek rondom dure geneesmiddelen en heeft een visiedocument dure geneesmiddelen opgesteld. Zo zullen medisch specialisten zich altijd inzetten om doelmatig voor te schrijven, mits er goede alternatieven zijn.

Off-Label Use

Bij Off-Label Use (OLU) wordt een geneesmiddel voorgeschreven voor een indicatie, leeftijdsgroep of toepassing waar het middel niet voor is geregistreerd. De Federatie heeft een standpunt Off-Label Use opgesteld. Voor verantwoord gebruik van OLU geneesmiddelen is een omschrijving in een standaard of richtlijn van de beroepsgroep noodzakelijk. Met opname in een door de wetenschappelijke vereniging(en) geratificeerde richtlijn, ontstaat er in feite een nieuwe (niet-officiële) maar wel valide indicatie voor een medicament. OLU is soms de enige beschikbare behandeling voor patiënten met zeldzame of therapie-refractaire ziektes en soms noodzakelijk door gebrek aan geregistreerde middelen zoals in de kindergeneeskunde. Daarnaast maakt het innovatie van geneesmiddelen mogelijk.

Antibioticaresistentie

De Federatie is een van de partijen die betrokken is bij de ´Meerjarenagenda antibioticaresistentie in de zorg´. Hierin staan heldere afspraken om de effecten van antibioticaresistentie op ziektelast en sterfte te voorkomen. De gezamenlijke missie luidt: ‘Vermijdbare schade aan en sterfte van patiënten door infecties door resistente bacteriën moet zoveel mogelijk voorkomen worden. Daartoe moet de verdere ontwikkeling en verspreiding van (multi-)resistentie zoveel mogelijk worden beheerst, zodat ook in de toekomst effectieve behandeling van infecties met antibiotica mogelijk blijft’. Lees meer op de website van het RIVM.

Bereidingsgeneesmiddelen

Een bereiding is een geneesmiddel dat de apotheek speciaal voor een patiënt maakt of laat maken. Omdat het een niet geregistreerd geneesmiddel betreft, gelden er strikte regels met betrekking tot de vergoeding door de zorgverzekeraar. De vergoeding of de voorwaarden voor vergoeding kunnen per zorgverzekeraar en per patiënt verschillen. De Federatie en de wetenschappelijke verenigingen zijn betrokken bij de beoordeling van de rationaliteit van bereidingsgeneesmiddelen en de inzet van de medisch inhoudelijke expertise van medisch specialisten hierin.