Rode Hoed Symposium in teken van medisch leiderschap
Er gebeurt veel in de zorg, heel veel. Ziekenhuizen zijn nog druk bezig met het verder inrichten van Medisch-Specialistisch Bedrijven (MSB), de zorgvraag neemt nog altijd toe en er is volop discussie over de al dan niet toenemende macht van de zorgverzekeraar. Er wordt weliswaar veel geklaagd over het zorgstelsel, maar alle sprekers waren het erover eens dat een nieuwe stelselwijziging in niemands belang is. En dus moeten we het zoeken in dialoog en in onderlinge samenwerking. Daarbij is het van belang dat iedere partij daarin medisch leiderschap toont. Dat was de conclusie gisteren tijdens het Rode Hoed Symposium in Amsterdam over medisch-specialistische zorg.
In het ochtendprogramma beet De Jonge Specialist het spits af, daarna volgden onder meer de zorgverzekeraars, de ziekenhuizen en de Federatie Medisch Specialisten. Minister Schippers zei in een interview op camera: “Als je goed kijkt, gebeuren er goede dingen. Op lokaal niveau gebeurt er al veel, waarom nemen andere ziekenhuizen die initiatieven niet over? Daar verbaas ik me over. De zorg moet het zich aantrekken dat we de goede dingen nog niet van elkaar overnemen.”
Rust in de sector
Marianne Kaljouw van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) vond dat het tijd was voor meer rust in de medisch-specialistische sector. Ze was het eens met de zorg van de Federatie Medisch Specialisten dat er de afgelopen tien jaar wel heel veel veranderingen over de sector zijn uitgestort, zoals de invoering van DBC’s en DOT en dan nu de integrale bekostiging.
Zorgdriehoek kracht van ons stelsel
André Rouvoet van Zorgverzekeraars Nederland (ZN) noemde de zogenaamde zorgdriehoek: “De kern van ons stelsel wordt gevuld door drie partijen: de patiënt, de zorgaanbieder en de zorgverzekeraar. Dat is de kracht van ons stelsel, het primaat ligt bij deze drie partijen. Niet bij de overheid en daar mogen we blij mee zijn. Alleen is er nog te weinig vertrouwen tussen de drie partijen.”
Werk in uitvoering
Yvonne van Rooy van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) ging in op de Medisch Specialistische Bedrijven. “Op dit moment beschouw ik het MSB nog als werk in uitvoering. Het kan nog alle kanten opgaan. Wordt het een stevig gebouw of stopt de uitvoering halverwege? We zijn nu drie kwart jaar verder, maar het is nog te vroeg om te zeggen of het geslaagd is. Daar waar we positieve ervaringen hebben, toont men medisch leiderschap.”
Leerstoel medisch leiderschap
Frank de Grave, voorzitter van de Federatie, vindt dat de verhouding tussen de verschillende partijen nog steeds niet onomstreden is: “Er ontbreken nog steeds stukjes in de relatie tussen specialisten en ziekenhuis, in de relatie tussen specialisten onderling en vooral in de relatie tussen artsen en verzekeraars.” De Federatie Medisch Specialisten wil daarin nu een nieuwe stap zetten. “Sinds enige tijd zijn wij bezig met de ontwikkeling van het thema medisch leiderschap. Daar hebben we zelfs een leerstoel voor ingericht met Carina Hilders als hoogleraar op deze post.”
Een goede regisseur blijft op de achtergrond
De Grave benadrukte dat de rol van zorgverzekeraars een lastige is. De kern van de zorgverzekeringswet was het idee dat de zorgverzekeraars de regie kregen over het stelsel. De Grave maakte daarbij deze vergelijking: “De Nederlandse regisseur Dimitri Frenkel Frank, u vast bekend van de kaskraker Hoge hakken, echte liefde, legde ooit uit wat dat vak inhoudt. “Een regisseur”, zei hij, “is iemand die pas weet hoe het moet als de acteur het verkeerd doet.” Dat lijkt me een rake omschrijving. Want hoe belangrijk de regisseur ook is: het echte werk wordt gedaan door de acteurs. Een goede regisseur blijft zelf op de achtergrond, maar zorgt dat de acteurs kunnen schitteren – dan weet hij dat hij het goed heeft gedaan. Vertaald naar de zorg: verzekeraars doen hun werk goed, als ze de artsen de ruimte geven om te schitteren. De patiënt zorgt wel voor de recensies.”
Wat betreft de zorginkoop mag de zorgverzekeraar meer leiderschap tonen, aldus De Grave:
“Nog steeds is er geen sprake van dat verzekeraars het hogere management afvaardigen voor het gesprek over de inkoop. Een serieus gesprek komt er dan ook niet van. U heeft geen idee hoeveel frustratie daarover leeft. Dit is in niemands belang – uiteindelijk ook niet in dat van verzekeraar.”