Kwaliteit opleiding

Kwaliteitskader | Veilig opleidingsklimaat | Zelfevaluatie-instrument

Iedere patiënt wil in de toekomst een optimaal geschoolde zorgprofessional aan zijn of haar bed. Daarom wordt de kwaliteit van medische vervolgopleidingen en opleidingsinstellingen periodiek beoordeeld aan de hand van een kwaliteitscyclus. Het bewaken en continu verbeteren van de opleiding is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van meerdere actoren.

Lees ook: Kwaliteit opleider, Regelgeving en Voortgang en beoordeling

Kwaliteitscyclus

Periodiek inzicht in het feitelijk functioneren van de opleiding biedt input voor sturing op verbeterprocessen en externe verantwoording. Een goed werkend systeem van kwaliteitszorg scheelt daarnaast werk in de voorbereiding op visitaties en audits. Een Centrale Opleidingscommissie (COC) bewaakt en bevordert continu de kwaliteit en innovatie van de medisch-specialistische vervolgopleidingen binnen de opleidingsinstelling. 

Er zijn specifieke kwaliteitsinstrumenten waarmee de kwaliteit van de opleiding getoetst kan worden. Bijvoorbeeld resultaten van proefvisitaties (interne audits), stage-evaluaties door aios, exitgesprekken met aios en meetinstrumenten als D-RECT, SETQ, EFFECT. 

Kwaliteitskader

Het bewaken en continu verbeteren van de kwaliteit van de medische vervolgopleiding is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van meerdere actoren. In het kwaliteitskader worden deze actoren als volgt beschreven: 

  • Aios
    zijn medeverantwoordelijk voor een goede opleiding en dragen daar door een proactieve houding aan bij. Onder andere door deelname aan kwaliteitsmetingen, suggesties te geven voor en participatie aan verbetertrajecten, en bij te dragen aan het ontwikkelen en implementeren van innovaties in de opleiding.
     
  • Opleider en opleidingsgroep
    zijn verantwoordelijk voor het vormgeven en evalueren van de opleiding in de dagelijkse praktijk.
     
  • COC
    geeft vorm aan het kwaliteitsbeleid binnen de instelling, faciliteert de opleidingen met betrekking tot professionalisering, onderwijs, etc.
     
  • Raad van bestuur
    is uiteindelijk verantwoordelijk voor een goede kwaliteit van opleiden binnen de instelling en voert een actief beleid om de kwaliteit van de opleidingen te optimaliseren.
     
  • Cluster (of regionale opleiding)
    zorgt voor afstemming tussen de opleidingsonderdelen van de verschillende instellingen, borgt en bewaakt de kwaliteit van het gehele opleidingstraject.
     
  • Onderwijs- en Opleidingsregio (OOR)
    zorgt als instellings-overstijgend orgaan voor eventuele afstemming over opzet, uitvoering en instrumentarium van kwaliteitszorg, afstemming van DOO-cursussen en eventuele horizontale visitaties (in overleg met clusters).

Lees meer over kwaliteitenerkenning in het Kwaliteitskader medisch-specialistische vervolgopleidingen.

Bekijk ook het nieuwsbericht Beroepsgroep ontwikkelt eigen kwaliteitskader.

Ondersteuningsmateriaal kwaliteitskader

dialoog
Ga naar alle interviews uit deze serie

Veilig opleidingsklimaat

Een van de belangrijkste randvoorwaarden voor een opleiding, is een veilig opleidingsklimaat. Dit geldt zeker ook voor de medische vervolgopleidingen waarin een aios zich vrij moet kunnen voelen om wensen en problemen over zijn opleiding te bespreken.

De relatie tussen aios en opleider is er een van begeleiden en beoordelen op zowel professionele als persoonlijke ontwikkeling. Het is belangrijk om je bewust te zijn van je eigen rol in het leerproces en hoe die rol de ander beïnvloedt. Hiërarchische structuren kunnen leiden tot een minder open aanspreekcultuur, en juist die open aanspreekcultuur is waar we naar toe willen. Want goed opleiden kan alleen in een klimaat waar in alle openheid ontwikkeling, fouten en twijfels besproken kunnen worden. Lukt dat niet, of is er sprake van een geschil of onveilige situatie dan moet het voor aios bekend zijn waar ze – al dan niet anoniem - kunnen aankloppen met hun problemen.  

Recent is binnen de Federatie vanuit de Raad Opleiding een werkgroep Veilig Opleidingsklimaat gestart. Met als doel blijvend aandacht te geven aan het onderwerp en ondersteuning aan opleiders en aios.

Start het gesprek over een veilig opleidingsklimaat in jouw opleidingsgroep met de veiligheidsladder uit het Zelfevaluatie-instrument veilig opleidingsklimaat. Het instrument is een hulpmiddel om de ervaren veiligheid binnen een opleidingsgroep gezamenlijk te evalueren en afspraken te maken over concrete verbeteracties. Het instrument is een product van de werkgroep Veilig opleidingsklimaat. De werkgroep is opgericht door de Federatie in 2022, met als doel bijdragen aan het verbeteren en structureel waarborgen van een veilig opleidingsklimaat in de medisch-specialistische vervolgopleidingen.

Download de samenvatting Zelfevaluatie-instrument veiligopleidingsklimaat voor opleidingsgroepen

Ondersteuningsmateriaal veilig opleidingsklimaat

Lees ook