#Implantfiles

De redacties van Trouw en Radar publiceerden deze week vele dossiers over het internationale toezicht op medische hulpmiddelen. In samenwerking met internationale onderzoeksjournalisten is uitgebreid onderzoek gedaan naar implantaten en de mogelijke risico’s die implantaten kunnen hebben voor patiënten.

De publicaties bevestigen het belang van kwaliteitsregistraties van medisch hulpmiddelen en het belang van het melden van niet goed functionerende hulpmiddelen. De Federatie Medisch Specialisten vindt het van groot belang dat medische implantaten veilig zijn en dat patiënten en artsen beschikken over goede informatie over de veiligheid van implantaten. Dit hebben we in een gesprek met de redactie van Trouw en Radar kenbaar gemaakt.

Zorgvuldige registratie van implantaten is van belang

Het belang van kwaliteitsregistraties van medische hulpmiddelen is voor de Federatie Medisch Specialisten afgelopen jaren reden geweest om bij de invoering van het Landelijk Implantaten Register (LIR) (geïnitieerd door VWS) te pleiten voor een koppeling met de bestaande kwaliteitsregistraties van wetenschappelijke verenigingen. Het kwaliteitsregister van bijvoorbeeld de beroepsgroep orthopedie bevat patiëntgegevens, implantaatgegevens, operatiegegevens en uitkomstgegevens (over hoe het implantaat presteert). Met deze gegevens kan dus een slecht functionerende prothese gesignaleerd worden. Met het LIR is dat niet mogelijk.

Ook staat de Federatie op het standpunt dat kwaliteitsregistraties georganiseerd dienen te zijn als regulier onderdeel van het zorgproces en dus ook regulier onderdeel dienen te zijn van de bekostiging van de zorg. Het zijn deze kwaliteitsregistraties waardoor problemen met implantaten vroegtijdig aan het licht kunnen komen en die mede daarmee de zorg telkens kunnen verbeteren.

Melden van incidenten

Uit de publicaties blijkt dat er vaak onduidelijkheid heerst over het wel of niet melden van incidenten. En over de vraag wat een incident is en wat een calamiteit. De Federatie onderstreept het belang van meldingen. Om duidelijkheid te verschaffen voor medisch specialisten over hoe te handelen bij incidenten of calamiteiten lanceerde de Federatie in 2017 de animatie ‘Calamiteit, complicatie of incident?’. De animatie is een uitbreiding op de eerder gepresenteerde factsheet ‘Melden onbedoelde gebeurtenissen en uitkomsten van zorg door medisch specialisten’. In de factsheet kunnen medisch specialisten de verschillende definities nalezen, zoals die momenteel in gebruik zijn, evenals de verantwoordelijkheden binnen de instellingen en te nemen stappen. De meldingen rondom calamiteiten en incidenten worden geanalyseerd door de ziekenhuizen en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Daarnaast kunnen dokters melding doen van bijwerkingen met medisch hulpmiddelen (waaronder implantaten) bij het Expertisecentrum Bijwerkingen Implantaten. Dit expertisecentrum is een samenwerkingsverband tussen Bijwerkingencentrum Lareb en het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.

Samen beslissen

In de campagne ‘Betere zorg begint met een goed gesprek’ is sinds enige jaren brede aandacht gevraagd voor het samen beslissen van arts en patiënt. Dit proces begint bij goede informatie-uitwisseling. De publicaties van de #implantfiles onderstrepen dit belang. Juist wanneer het nieuwe apparaten betreft is een goede informatievoorziening tussen arts en patiënt van groot belang.

In de afgelopen dagen hebben wetenschappelijke verenigingen hun achterban geïnformeerd over de publicaties van de #implantfiles en voorzien van een Q&A voor patiënten en medisch specialisten. Zie bijvoorbeeld de berichtgeving op de website van de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie en de Nederlandse Orthopaedische Vereniging.

Belangrijke informatie

De meldpunten bijwerkingen implantaten voor patiënten en voor professionals vindt u hier.
Een overzicht van de informatie over de implantfiles vindt u hier.