Blog: Overdracht?

15 NOVEMBER 2018

“Je bent ontslagen”. Daar sta je dan in je witte doktersjas of groene operatiekleding. In andere sectoren ga je misschien direct naar huis, maar van de dokters en ander zorgpersoneel van het Slotervaart en IJsselmeerziekenhuizen waren patiënten afhankelijk en voor hen ging het werk- soms met tranen in de ogen - door.  

Ik geef het je te doen. In een achtbaan van emoties, onzekerheid over je toekomst, elke dag weer andere informatie, patiënten die bellen met vragen, de opdracht ‘af te schalen’, en dan toch die geplande poli of ingreep doen. Mijn mede-bestuursleden en ikzelf hebben beide ziekenhuizen bezocht; deze week was ik nog in het Slotervaart. Het is echt een groot compliment waard hoe de dokters (en alle anderen) proberen zorg te blijven leveren in deze chaotische omstandigheden. En laten we de collegae in de omliggende ziekenhuizen niet vergeten die van de een op andere dag patiënten erbij krijgen en net zo goed alles op alles zetten om dit in goede banen te leiden. 

Ik sprak met de medische staf over de gevolgen van het faillissement van hun ziekenhuis en met name de gevolgen voor de patiënten. Natuurlijk maken de artsen zich zorgen over hun eigen baan (we hebben horen praten over ‘doorstarten’, maar zelfs dan lijkt het soms meer over gebouwen te gaan dan over de zorgverleners en alle personeel), maar wat vooral opvalt is hoe zij zich betrokken voelen bij het organiseren van een goede overdracht voor hun patiënten naar andere zorgverleners. En dat is reuze ingewikkeld! Want wat draag je over, en aan wie (want dat is allemaal onduidelijk)? Blijven de elektronische patiëntgegevens beschikbaar? Zorg overdragen van patiënten die in het ziekenhuis liggen of vandaag op je poli komen is één ding, maar hoe doe je dat bij patiënten die thuis zitten en nog niet eens een vervolgafspraak op de poli hebben? En dat in een paar weken tijd voor tienduizenden patiënten? Hoe voorkomen we dat er iemand tussen wal en schip valt?

Ik deel hun zorgen. Een adequate overdracht kost tijd. En een goede overdracht is cruciaal voor de continuïteit en veiligheid van zorg. We horen praten over een ‘warme’ overdracht. Maar wat is er warm aan het overdragen van de puur medisch inhoudelijke gegevens van een patiënt met wie je een vaak jarenlange relatie hebt; voelt het warm om je eigen werkomgeving op te heffen; en voelt dat ook warm voor de patiënt - die niet eens mag kiezen waar hij of zij heen gaat? Als er één ding is wat (opnieuw) duidelijk wordt uit de ontwikkelingen van de laatste weken is het dat er oog moet blijven voor de relatie tussen patiënt en dokter, en de tijd die het kost om deze relatie te ‘verbreken’ en elders weer op te bouwen. Een patiënt is geen pakketje dat je even van het ene naar het andere ziekenhuis stuurt. Het gaat om mensen, mensen die recht hebben op een daadwerkelijk warme overdracht én een warme ontvangst elders. Met adequate medische gegevens. Dat alles kost tijd, veel tijd. Ik roep dan ook alle betrokken partijen op om ervoor te zorgen dat die tijd er komt! Dat is toch wel het minste wat we patiënten én hun dokters kunnen bieden. 

Marcel Daniëls 
Cardioloog en algemeen voorzitter Federatie Medisch Specialisten