Vanaf 2020 moet alle wetenschappelijke literatuur gratis beschikbaar zijn

“Het is niets minder dan een revolutie”, kopte de Volkskrant vorige week. Vanaf 2020 mogen wetenschappers met belastinggeld betaald onderzoek alleen nog publiceren in wetenschappelijke tijdschriften die hun artikelen vrij beschikbaar stellen. Want onderzoekers, maar ook huisartsen, patiënten, ziekenhuizen en bedrijven moeten publiek betaald onderzoek gratis kunnen inzien. Dat maakten de onderzoeksfinanciers uit elf Europese landen, waaronder het Nederlandse NWO, onlangs bekend. De Federatie steunt dit initiatief van harte.

‘Wetenschap hoort niet achter een betaalmuur’.

Onderzoekers of andere geïnteresseerden die een wetenschappelijk artikel opzoeken op internet, moeten daar nu vaak nog veel geld voor betalen. “Dat staat haaks op het open karakter van de wetenschap. Wetenschap hoort niet achter een betaalmuur, maar moet voor iedereen vrij toegankelijk zijn", stelt NWO-voorzitter Stan Gielen.

Veelbelovend

Peter Paul van Benthem, voorzitter van de Raad Wetenschap & Innovatie: “Als medisch specialisten steunen wij deze ontwikkeling van harte. Het sluit ook naadloos aan bij de doelen van de Lancet REWARD campaign waar wij ons als beroepsgroep onlangs bij hebben aangesloten. Wij pleiten al langere tijd voor open toegankelijkheid van onderzoeksresultaten en zijn blij met dit initiatief. Het zal de toegankelijkheid van kennis vergroten, waardoor we uiteindelijk in staat zijn om meer patiënten beter te helpen.”

Vrij toegankelijk

Om de macht van de tijdschriften te breken, willen de Europese landen ook de manier waarop ze wetenschap beoordelen omgooien. Nu worden wetenschappers nog gewogen aan de hand van de vakbladen waarin ze staan, en het aantal keren dat anderen hun werk citeren. Dat moet anders, zegt Gielen. ‘Niet aantallen publicaties of de reputatie van het tijdschrift, maar de inhoud moet leidend zijn’. Het plan worden in de komende maanden verder uitgewerkt.

Gerelateerd nieuws

22 juni uitreiking Wetenschaps- en innovatieprijs 2023

De drie nominaties voor de Wetenschaps- en Innovatieprijs van de Federatie Medisch Specialisten zijn bekend. Wie straks de bokaal in ontvangst mag nemen, blijft nog even spannend. Op 22 juni wordt de winnaar bekend gemaakt. 

24 voordrachten voor Wetenschaps- en innovatieprijs 2023

Maar liefst 24 wetenschappelijke verenigingen hebben een onderzoek voorgedragen voor de Wetenschaps- en innovatieprijs 2023 van de Federatie Medisch Specialisten.

Gedragscode Gezondheidsonderzoek herzien

De Gedragscode Gezondheidsonderzoek is geactualiseerd op basis van de laatste wet- en regelgeving en de implementatie van de code gaat vanaf nu van start.  

Meer aandacht voor wetenschappelijke integriteit

De Federatie Medisch Specialisten publiceert deze maand haar standpunt over wetenschappelijk integriteit. Het standpunt sluit aan bij de internationale gedragscode voor wetenschappelijke onderzoek: de Lancet REWARD campaign.

Federatie werkt aan beter onderzoeksklimaat

Onderzoeksdata die nog niet voldoende gedeeld worden, data uit kwaliteitsregistraties die nog niet benut worden voor onderzoek, gebrek aan samenwerking, belemmerende procedures en regelgeving: in het onderzoeksveld lopen medisch specialisten tegen de nodige knelpunten aan. In de position paper ‘de medisch specialist in de rol van wetenschapper’ staat beschreven hoe de Federatie wil komen tot betere randvoorwaarden voor wetenschappelijk onderzoek.