Nieuwe urgente onderzoeksvragen in Kennisagenda COVID-19

De Federatie Medisch Specialisten heeft een herziene versie gepubliceerd van de Kennisagenda COVID-19 met de meest urgente onderzoeksvragen op het gebied van infectiepreventie, diagnostiek, prognose, pathogenese, behandeling en nazorg.

Van de top 10 COVID-19 kennishiaten die in januari 2021 zijn vastgelegd, wordt het merendeel momenteel uitgewerkt tot subsidievoorstellen. Het is de bedoeling dat deze studies na de zomer opgestart worden. Door de snelheid van ontwikkelingen rondom deze pandemie en urgentie van de vragen, is er in februari 2021 direct gestart met een update van de kennisagenda.

Top-10 COVID kennishiaten

Majon Muller, voorzitter van de Multidisciplinaire Wetenschapscommissie COVID-19: ‘In de herziene kennisagenda staan de 10 belangrijkste kennishiaten die nu actueel zijn. Bijvoorbeeld de vraag ‘Wat is de meest optimale vorm en dosis van behandeling met steroïden om te leiden tot minder morbiditeit en mortaliteit van COVID-19 patiënten?’. De andere hoogst geprioriteerde COVID kennishiaten, inclusief een toevoeging van een extra behandelhiaat, zijn (in willekeurige volgorde):

  • Wat is de bijdrage van gevaccineerden aan de transmissie van SARS-CoV-2 en wat zijn de determinanten voor vatbaarheid voor SARS-CoV-2 onder gevaccineerden (o.a. virus varianten, mucosale immuniteit, vaccin type)?
  • Welke interventies dragen bij aan het verlagen van de infectie percentages in lagere sociaaleconomische groepen en etnische minderheidsgroepen?
  • Hoe groot is het effect van afnemende immuniteit (waning immunity) in de populatie op de epidemiologie van SARSCoV-2 en andere endemische respiratoire virussen zoals bijvoorbeeld influenza en RSV?
  • Wat is het pathofysiologisch mechanisme achter Multisysteem inflammatoir syndroom (MIS-C) bij kinderen/jong volwassenen op de IC na COVID-19, ter onderbouwing van behandelbeslissingen?
  • Wat is de meest optimale vorm, timing en dosis van steroïd behandeling gericht op verbeteren van morbiditeit en mortaliteit van in het ziekenhuis opgenomen COVID-19 patiënten?
  • Wat is de optimale beademingsstrategie bij COVID-19, in het bijzonder niveau van PEEP en moment van switchen naar pressure support, bij invasief beademde patiënten met COVID-19?
  • Is het mogelijk om met high-flow oxygen therapy of non-invasieve beademing invasieve mechanische beademing te voorkomen bij patiënten met COVID-19 die zijn opgenomen in het ziekenhuis?
  • Is de incidentie van trombo-embolische en cardiovasculaire uitkomsten verhoogd in de jaren na COVID-19?
  • Wat zijn de ontbrekende/voorspellende risicofactoren ten aanzien van functioneel herstel bij COVID patiënten?
  • Wat is de meerwaarde van interventies gericht op herstel post-COVID?
  • Verbeteren de uitkomsten na een SARS-CoV-2 infectie door opportunistische infecties (Aspergillus, HSV en CMV) van patiënten opgenomen op de IC te behandelen?

Top-5 non-COVID kennishiaten

Ook zijn de vijf belangrijkste kennishiaten opgenomen op het gebied van de impact van COVID-19 op de volksgezondheid door uitgestelde, afgeschaalde of vermeden reguliere zorg. Bijvoorbeeld ‘Wat is het effect van uitgestelde zorg als gevolg van COVID-19 pandemie op maatschappelijk relevante uitkomsten als ziekteverzuim en productieverlies van patiënten?’. Onderstaand, in willekeurige volgorde, de hoogst geprioriteerde non-COVID kennishiaten:

  • Wat zijn de effecten van uitgestelde zorg (door capaciteitsproblemen dan wel zorgmijding) op de uitkomsten van ziekte van non-COVID-19 patiënten?
  • Wat is het effect van quarantaine en isolatie op kwetsbare patiëntengroepen?
  • Wat is het effect van uitgestelde zorg als gevolg van de COVID-19 pandemie op maatschappelijk relevante uitkomsten als werkverzuim en productieverlies van patiënten?
  • Wat verklaart de onverwachte reductie in vroeggeboorte na de corona-maatregelen en wat kunnen we leren van deze mechanismen om vroeggeboorte in de toekomst te voorkomen?
  • Wat zijn de gevolgen van een SARS-CoV-2 infectie in de postoperatieve periode op uitkomsten zoals morbiditeit (postoperatieve pulmonale complicaties), mortaliteit en ‘disability free survival’?

Samenwerking

De Kennisagenda COVID-19 wordt ontwikkeld door de Multidisciplinaire Wetenschapscommissie COVID-19 van de Federatie Medisch Specialisten. Deze bestaat uit vertegenwoordigers van verschillende wetenschappelijke verenigingen: de internisten, longartsen, intensive care artsen, medisch microbiologen, ziekenhuisapothekers, radiologen, pathologen en kinderartsen. Daarnaast zijn naast alle wetenschappelijk verenigingen ook partijen uit de eerste lijn (NHG en Verenso) en alle partijen uit het Hoofdlijnenakkoord Medisch-Specialistische zorg betrokken. Dat zijn Patiëntenfederatie Nederland, V&VN, NFU, NVZ, ZKN en ZN.

Download de kennisagenda