Kennisinstituut werkt aan systematiek voor de beoordeling van passend bewijs bij richtlijnontwikkeling
Welke bewijskracht is nodig om een sterke aanbeveling te doen in een richtlijn? En hoe beoordeel je dat op een transparante en uniforme manier? Een cruciale én lastige vraag voor veel richtlijnontwikkelaars. Met het project ‘De ontwikkeling van een uniforme methodiek voor de bepaling van passend bewijs bij richtlijnen’ ontwikkelt het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten hier momenteel een systematiek voor.
In richtlijnen worden aanbevelingen geformuleerd voor knelpunten in de klinische praktijk. De sterkte van deze aanbevelingen is vaak afhankelijk van de onderliggende bewijskracht, welke wordt bepaald door de GRADE-methodiek. De bewijskracht wordt beïnvloed door verschillende factoren, zoals het design van de studie, de methodologische kwaliteit en de consistentie van de resultaten. Voor veel knelpunten in de klinische praktijk is er echter geen hoge bewijskracht beschikbaar, en in sommige gevallen, zoals bij zeldzame aandoeningen of ethisch lastige situaties, is dit ook niet mogelijk. Dit leidt soms tot onduidelijkheid, discussies en zwakke aanbevelingen in richtlijnen. Om hier handvatten voor te bieden, heeft het Kennisinstituut in samenwerking met Cochrane Nederland het project Passend bewijs opgezet.
In de afgelopen maanden vond een verkenning plaats op basis van literatuuronderzoek, casuïstiek analyses en exploratieve interviews. Door middel van een Delphi-procedure wordt momenteel een concept systematiek ontwikkeld en getest. Na afronding van het project, naar verwachting in het laatste kwartaal van 2025, ligt er een nieuwe systematiek waarmee richtlijnwerkgroepen kunnen beoordelen wat passend bewijs is in verschillende klinische situaties, en duidelijke aanbevelingen kunnen formuleren. Daarnaast kan de nieuwe systematiek ook helpen bij het identificeren van kennishiaten en het opzetten van de juiste studie om passend bewijs te genereren.