‘De ideale leervolgorde hebben we losgelaten, waardoor er meer mogelijk bleek’
VOORLOPERS VAN INTERPROFESSIONEEL OPLEIDEN
Aan de slag met interprofessioneel opleiden? Wacht niet langer, maar begin er morgen mee. Dat is het advies van Eric van Dongen, anesthesioloog in het Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein.
Van Dongen was betrokken bij het leefstijl-experiment Van huis naar thuis, één van de zeven experimenten rondom interprofessioneel opleiden van Opleiden 2025. Hij besloot een duo te vormen met aios anesthesiologie Elmer Reussien om samen met besmettelijk enthousiasme alle gremia langs te gaan, waaronder de centrale opleidingscommissie (coc) en stafbesturen. Doel: het vinden van collega-ambassadeurs die het belang van interprofessioneel opleiden inzien en die willen meehelpen met het trek- en duwwerk dat af en toe nodig is om deze manier van opleiden voor elkaar te krijgen.
Niks nieuws
‘In ons ziekenhuis liepen al verschillende initiatieven om interprofessioneel samenwerken in zorgpaden en multidisciplinaire overleggen (mdo) naar een hoger niveau te brengen. Het is handig om daar dan ook gebruik van te maken. Daar zitten de verschillende specialismen al bij elkaar, dan hoef je dus niks nieuws op te tuigen’, vertelt Van Dongen.
Stopmoment inlassen
Hij vervolgt: ‘Maar we weten ook dat het faciliteren van een mdo niet hetzelfde is als interprofessioneel opleiden. Dankzij het experiment voor Opleiden 2025 gericht op leefstijl hebben we explicieter het pad richting interprofessioneel opleiden kunnen nemen. Zo hebben we in ons bestaande mdo, waaraan naast dokters ook diëtisten, fysiotherapeuten en andere betrokken zorgprofessionals deelnemen met elkaar afgesproken dat er ook altijd aios aan deelnemen. En dat we expliciet aandacht besteden aan opleiden en samen leren. Bijvoorbeeld door stopmomenten in te lassen en uit te spreken wat er gebeurt: ‘‘We zijn nu samen en vanuit verschillende perspectieven en expertises de context van de patiënt aan het opbouwen, zodat we meer zicht krijgen op zijn leven, gezinssituatie, gewoontes et cetera, om op basis daarvan een afgewogen beleid te kunnen bepalen”.’
Waardevolle extramurale brug
Een terugkerende uitdaging daarbij is het matchen van de verschillende agenda’s. ‘Zeker als je strak wilt blijven vasthouden aan de ideale volgorde die je hebt bedacht voor de leersituatie.’ Zoals bijvoorbeeld eerst online scholing, dan een kijkje in elkaars keuken, dan huisbezoek aan patiënt, dan terugkombijeenkomst. ‘Die wenselijke volgorde hebben we dan ook losgelaten, waardoor er veel meer mogelijk bleek. Zo konden de aios huisartsgeneeskunde en de huisartsopleiders ineens ook aansluiten bij de terugkombijeenkomsten. Deze extramurale brug was heel waardevol voor de gezamenlijke casuïstiekbesprekingen.’
Van ‘kan niet’ naar ‘kan wel’
Met de huidige ervaring zou Van Dongen bij een nieuw experiment daarom ook niet te strak vasthouden aan de ideale volgorde, maar meteen overschakelen naar haalbare momenten om aios en opleiders samen te brengen. ‘Het schakel- en leervermogen van de zorgprofessionals in opleiding moeten we niet onderschatten, dat is me nu wel duidelijk. En denken in oplossingen brengt je verder. Wij hebben bij de cursus Leefstijl, onderdeel van het experiment Van huis naar thuis, bijvoorbeeld gezorgd voor meerdere startmomenten. Door te accepteren dat er agendaverschillen zijn ontstaat er ruimte. Van “kan niet” naar “kan wel”.’