Stilstaan om door te kunnen
Hoe ga je als zorgverlener om met vermoeidheid, verlies aan routine, slapeloosheid en overmoed? In een video van het Amsterdam UMC geeft Kaz de Jong, Hoofd Staff Care bij Artsen zonder Grenzen zeven tips.
De Jong: ‘Een van de belangrijkste adviezen is om stil te staan bij de belevenissen van de afgelopen crisisperiode. Laat deze nogmaals de revue passeren. Wat heb ik meegemaakt? Wat heb ik geleerd? Wat werkte voor mij en wat niet? Bij de volgende crisis trek je deze ervaringen weer van de plank op het moment dat je het nodig hebt. Dat is je munitie die je meeneemt voor de volgende crisissituatie.
In de video gaat Kaz de Jong uitgebreider in op deze tips:
- Zet die knop uit
Je lontje is korter, je hoofd wil nog van alles maar het lichaam kan niet meer. Het voelt niet natuurlijk om nu te gaan zitten, maar doe het wel! De afgelopen tijd heeft je hoofd de regie genomen, probeer nu weer naar je lichaam te luisteren. Wat heeft je lichaam nu nodig om bij te komen?
- Neem advies van anderen serieus
Luister naar mensen die je aanmoedigen om rust te nemen. Wanneer je in de aan-stand staat heb je zelf vaak geen oog meer voor wat je echt nodig hebt, dus plan een halve dag voor jezelf en neem advies serieus.
- Pak oude gewoonten weer op
Kom weer in een ritme door je wekelijkse activiteiten zoals sport weer op te pakken. Zeker fysieke inspanning helpt je terug te komen in je gewone ritme.
- Train jezelf om slapeloosheid te voorkomen
‘Slapeloosheid is niet ’s nachts, maar gebeurt overdag.’ Wanneer je overdag constant aan staat, kun je niet van je lichaam en je hersenen verwachten dat ze ‘s avonds zomaar uit gaan en je rustig in slaap valt. Train jezelf daarom gedurende een dag of 2 à 3 overdag door bewust een aantal korte pauzes te nemen. Je traint je lichaam om in de aan of uit stand te staan. Dit is makkelijk om te doen en heeft al snel effect.
- Maak een moment vrij voor je zorgen
Wanneer je overdag een moment inplant om je volledig te concentreren op al je zorgen, levert dit doorgaans een betere nachtrust op. Stel jezelf vragen als welke zorgen heb ik allemaal? Wat moet ik accepteren? Welke perspectieven zijn er? Zorgen die opkomen in je hoofd heb je niet in de hand, er over doordenken heb je wel zelf in de hand. Zeg stop, schrijf je zorgen op en pak ze erbij op je geplande zorgmoment.
- Waak voor een gevoel van overmoed
Overmoed is gevaarlijk. De meeste bergbeklimmers overlijden niet tijdens de klim naar de top, maar bij de afdaling. Houd dit in gedachten. Blijf constant waakzaam voor routinematig gedrag in de uitvoering van zorgtaken. Denk aan de protocollen voor hygiëne, houd de 1,5 meter afstand en laat de aandacht niet verslappen nu de grootste crisis voorbij lijkt te zijn.
- Zoek hulp wanneer je het nodig hebt
Zoek laagdrempelig hulp zoals peer support of een gesprek met een medisch psycholoog wanneer het gevoel je bekruipt het even niet te trekken. Je bent niet gelijk ziek, maar tijdig hulp inschakelen scheelt vaak een hoop energie en lijden.