Niels Mulder: 'Goede voornemens zijn zeker belangrijk, maar de praktijk kan weerbarstig zijn’

DOSSIER: INTEGRAAL ZORGAKKOORD

Voorzitter Niels Mulder van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) voorziet veel gesprekken om de idealen van het Integraal Zorgakkoord (IZA) te kunnen waarmaken. 

De NVvP hecht aan de grote lijnen van het IZA: passende zorg en meer aandacht voor preventie. Minder gelukkig is de vereniging met andere aspecten ervan: de ambitie om de vrije artsenkeuze in te perken, de rol van zorgverzekeraars in de contractering, verplichte diensten en de administratieve lasten. ‘Bovendien’, zegt voorzitter Niels Mulder, ‘leverden eerdere zorgakkoorden niet altijd wat ze beloofden. Onlangs schreef de Raad van State hierover nog een kritisch rapport. Goede voornemens zijn zeker belangrijk, maar de praktijk kan weerbarstig zijn. Vermindering van de administratieve last draaide bijvoorbeeld steeds weer uit op een “paarse krokodil”. Voor administratie die we níet meer gaan doen, zien we nog geen aanpak in het IZA.’ 

Afbeelding uit het magazine

Nog steeds 8 procent

De voorzitter blikt terug: ‘Het akkoord is onder enorme tijdsdruk tot stand gekomen, en kenmerkt zich daardoor deels door te snelle aannames en beeldvorming. Zo wordt gesteld dat de ongecontracteerde zorg is toegenomen. Maar dat geldt niet voor de psychiatrie; daar is die nog steeds maar 8 procent. Ook wordt gezegd dat de kwaliteit van ongecontracteerde zorg een probleem is, terwijl de Landelijke Werkgroep Stimuleren Contractering (LWSC) geen verband ziet tussen contractering en doelmatigheid van zorg. De in het IZA uitgesproken ambitie om het aantal contracten te verhogen draagt dus niet bij aan zorgkwaliteit. Integendeel, we hebben ook psychiaters nodig die werken zonder contract, zodat patiënten kunnen blijven kiezen.’

Mulder ziet net als de opstellers van het IZA heil in het verkennend gesprek met patiënten als middel om de zorgbehoefte te beperken: ‘Het klinkt logisch, soms zullen sociale problemen inderdaad zo sterk bijdragen aan mentale problemen, dat je die misschien eerst moet aanpakken. Maar het is nog niet bewezen dat dat ook werkt. En de uitwerking is cruciaal. Krijgen gemeenten de middelen om hun rol te pakken? Gaan huisartsen het akkoord ondertekenen, en minder doorverwijzen? Zullen mentale gezondheidscentra in staat zijn de instroom in de ggz te verminderen?’

Niet aan de zijlijn

Tijdens de Algemene Vergadering van de Federatie Medisch Specialisten werd begin september gestemd over de vraag of de Federatie zou kunnen instemmen met het IZA. De NVvP heeft zich toen onthouden van stemming. ‘We hebben binnen de Federatie alle ruimte gekregen’, stelt Mulder. ‘En stemonthouding is geen teken van onderlinge verdeeldheid; ons bestuur was unaniem: we onderschrijven de grote lijnen – passende zorg en meer aandacht voor preventie. Maar we hebben dus wel moeite met de genoemde onzekerheden binnen het IZA. En die tellen zwaar mee ­ omdat het in onze situatie draait om een medisch-sociale aanpak, waarbij andere domeinen en ministeries nodig zijn. Precies dat is in het verleden lastig gebleken. We blijven nu ook niet aan de zijlijn staan. Integendeel, er zijn veel gesprekken nodig.’

Pas als de psychiaters weten hoe en waar ze straks aan tafel zitten, krijgen ze meer vertrouwen in de uitwerking, geeft de voorzitter aan, ’en kunnen we ons hard maken voor de zaken die we echt belangrijk vinden: uitbreiding van de professionele autonomie, 
werkplezier, de brug tussen wetenschap en praktijk en een aanpak van cyclisch verbeteren. Daarmee kunnen zorgprofessionals, onder wie de psychiaters, hun werk straks beter doen. We zullen alle leden ondersteunen om dit in hun eigen regio actief op te pakken.’


Download het dossier als pdf

Lees meer artikelen uit dit dossier