Richtlijn laboratoriumdiagnostiek bij hematurie

Bloed in de urine (hematurie) is een van de meest voorkomende zorgvragen in de klinische praktijk. Deze nieuwe richtlijn richt zich op de morfologische beoordeling van erytrocyten en cilinders in urine. Daarmee kan het onderscheid gemaakt worden tussen glomerulaire en niet-glomerulaire oorzaken van hematurie. De richtlijn bevat aanbevelingen over de verzameling en voorbereiding van urinemonsters, analyse, categorisatie, rapportage en kwaliteitsborging.  

De richtlijn is bedoeld voor laboratoriumspecialisten klinische chemie die in de praktijk te maken krijgen met de morfologische beoordeling van urine. Daarnaast is de richtlijn ook bedoeld voor zorgverleners, zoals internisten, nefrologen, urologen, kinderartsen en huisartsen, die instructies geven aan de patiënt over het verzamelen van materiaal en die de uitslagen interpreteren. 

Over de richtlijn

Voor een optimale diagnostiek is allereerst de differentiatie tussen nefrologische en urologische oorzaken van hematurie van groot belang, om onnodig (soms invasief) onderzoek te voorkomen. In de dagelijkse praktijk wordt de morfologische beoordeling van erytrocyten en cilinders in de urine als meest onderscheidende factor tussen nefrologische (glomerulaire) en urologische (niet-glomerulaire) oorzaken beschouwd. Er is echter geen standaard voor de (pre-)analytische aspecten van dit onderzoek. Daarnaast is er ook geen eenduidige rapportage naar de kliniek. Om de intra- en interlaboratoriumvariatie te minimaliseren, geeft de richtlijn adviezen over de verzameling, voorbereiding, uitvoering, rapportage en interpretatie van de morfologische beoordeling van urine bij hematurie.  

Bijlagen bij de richtlijn

 De richtlijn bevat als bijlage een mini atlas met beeldmateriaal van (isomorfe en dysmorfe) erytrocyten. Daarnaast zijn achtergrondinformatie en instructies voor urineverzameling zowel voor patiënten als voor zorgverleners opgenomen. 

Samenwerking

De richtlijn is ontwikkeld door de Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde (NVKC), in samenwerking met het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), de Nederlandse Internisten Vereniging (NIV), Nederlandse Federatie voor Nefrologie (NFN), Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU), Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) en Nierpatiënten Vereniging Nederland (NVN). De financiering werd ter beschikking gesteld door Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS). 

Bekijk de richtlijn