Richtlijn Angst- en dwangstoornissen herzien

De multidisciplinaire richtlijn Angst- en dwangstoornissen is herzien. De richtlijn uit 2013 is aangevuld met aanbevelingen op basis van nieuwe wetenschappelijk inzichten en ervaringen van professionals. In de richtlijn staat voor iedere stoornis een beslisboom om zorgprofessionals te helpen behandelkeuzes te maken. 
Cognitieve gedragstherapie (CGT) en de inzet van antidepressiva zijn ook in de herziene richtlijn de belangrijkste behandelingen die aan de orde komen tegen angst- en dwangstoornissen. 

Aanbevelingen rondom medicatie gewijzigd

De aanbevelingen rondom medicatie zijn in deze herziene richtlijn wel gewijzigd. De aanbeveling is nu om met cognitieve gedragstherapie (CGT) zonder medicatie te starten. Tenzij medicatie nodig is vanwege de ernst van een bijkomende depressie of omdat het gebruik van medicijnen de expliciete wens van de patiënt is. Voorheen was het beleid om een keuze te maken uit CGT óf medicatie, met een lichte voorkeur voor CGT. Dit is nu gewijzigd, omdat een behandeling met medicijnen bij een angst- of dwangstoornis op de langere termijn minder goede effecten heeft dan CGT.  Als de depressie steeds terugkomt of als iemand geen baat heeft bij CGT kan medicatie ingezet worden. De aanbeveling daarbij is na een jaar herstel het afbouwen van medicatie te overwegen. Daarbij kan besloten worden om inderdaad af te bouwen, maar kan ook gekozen worden voor een langer durende onderhoudsbehandeling. 

Specifieke adviezen voor behandeling van kinderen, jeugdigen en ouderen

Nieuw in de herziene versie van de richtlijn is dat het  levensloopperspectief is gebruikt. Er staan nu specifieke adviezen in de richtlijn voor het behandelen van kinderen, jeugdigen en ouderen met angst- en dwangstoornissen.

Aanbevelingen over onderwerpen waar vragen over waren in de praktijk

Daarnaast zijn een aantal onderwerpen nader bekeken waar zorgprofessionals vaak vragen over hebben, zoals het behandelen van een bijkomende depressieve stoornis en het afbouwen van medicatie. Ook zijn behandelvormen die in de klinische praktijk in opkomst zijn onder de loep genomen. Bijvoorbeeld de verschillende vormen waarin cognitieve gedragstherapie kan worden aangeboden (zoals in groepsverband of met een intensief format, of met behulp van internet of virtual reality). Maar ook informatie over EMDR en verschillende vormen van neuromodulatie is toegevoegd. In de herziene versie van de richtlijn zijn voor al deze onderwerpen expliciete aanbevelingen geformuleerd. 

Samenwerking

Het initiatief voor deze richtlijn komt van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). De richtlijn is herzien in samenwerking met psychiaters (NVvP), psychotherapeuten (NVP), psychologen (LVVP), huisartsen (LHV), verpleegkundigen (V&VN) en patiënten. Het Trimbos-instituut heeft het proces begeleid. Financiering is afkomstig van de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS).

Download de richtlijn Angst- en dwangstoornissen