Nieuwe leidraad Medische bewakings- en alarmeringssystemen

Op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica (NVKF) is een leidraad ontwikkeld over medische bewakings- en alarmeringssystemen. Deze leidraad heeft betrekking op de zorg voor patiënten die in een ziekenhuis opgenomen zijn en bij wie de vitale parameters bewaakt moeten worden. De leidraad geeft handvatten om zowel het proces als de techniek te verbeteren om zo de zorg veiliger te maken. 

Medische bewakings- en alarmeringssystemen worden gebruikt op afdelingen waar de zorgverlener actuele kennis nodig heeft van vitale parameters van een patiënt of ongeboren kind, zoals hartritme, ademhalingsfrequentie, zuurstofsaturatie of bloeddruk. Deze waarden worden met behulp van medische apparatuur gevolgd in de tijd, waarbij een alarm wordt gegenereerd zodra een ingestelde grenswaarde overschreden wordt. Voorbeelden van afdelingen zijn de intensieve zorgafdeling, de operatiekamer, maar bijvoorbeeld ook kinderafdelingen of verloskamers waar zowel moeder als ongeboren kind bewaakt worden.  

Omdat de zorgverlener niet continu in de nabijheid van de patiënt is, is in veel ziekenhuizen gekozen voor de inzet van extra technologie, zoals geavanceerde ICT-systemen. Intern heeft een ziekenhuis vaak meerdere soorten alarmketens, afhankelijk van interne verschillen in zorgscenario’s op de verschillende afdelingen. Er is ook veel variatie in soorten ketens en ketencomponenten door de verschillende momenten waarin de ketencomponenten zijn gekocht en aangelegd. Al met al is er veel verschil tussen ziekenhuizen wat betreft de kwaliteit en betrouwbaarheid van alarmketens in de huidige klinische praktijk. 

Deze leidraad geeft een handvat om zowel het proces als de techniek te verbeteren om zo de zorg veiliger te maken. Bijvoorbeeld door het eenduidig definiëren van medische bewakings- en alarmeringssystemen (de ‘medische alarmketen’), het beschrijven van eisen en overwegingen voor het ontwerp en het toepassen van deze medische alarmketens. Het systeem moet voor de patiënt veilig zijn, voor zorgverleners proces ondersteunend en gebruiksvriendelijk zijn en voor klinisch technici te implementeren en te beheren zijn. De leidraad is relevant voor alle klinisch technici, zoals klinisch fysici, biomedisch technologen, medisch technici, klinisch informatici, en zorgverleners die in de tweede en derde lijn betrokken zijn bij de aanschaf, technische inrichting en klinische implementatie van medische alarmsystemen. 

Bij de leidraad zijn twee handvatten ontwikkeld:  

Samenwerking

Deze leidraad is ontwikkeld door de Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica (NVKF) in samenwerking met vertegenwoordigers vanuit de cardiologen (NVVC), anesthesiologen (NVA), intensive care artsen (NVIC), kinderartsen (NVK), gynaecologen (NVOG), het CMIO Medisch Informatiemanagement Netwerk NL, Patiëntenfederatie Nederland en Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) met financiering vanuit de Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS). Het traject is begeleid door het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten.  

Bekijk de leidraad