Medisch specialisten: bespreek ongezonde leefstijl met patiënt voor beste resultaat behandeling

Medisch specialisten vinden vrijwel allemaal dat vragen naar de leefstijl van een patiënt thuishoort in de spreekkamer. Preventie staat dus hoog op de agenda. “Ik moet de patiënt wijzen op de risico’s die verbonden zijn aan een mogelijk ongezonde leefstijl,” vindt ruim 93% van de respondenten. Dit blijkt uit een ledenpeiling van de Federatie Medisch Specialisten samen met het KRO-NCRV-televisieprogramma Brandpunt onder ruim 1400 medisch specialisten.

Het bespreken van de leefstijl van de patiënt past binnen Samen Beslissen, de campagne van de Federatie Medisch Specialisten en de NPC-F om het gesprek tussen arts en patiënt verder te verbeteren met als doel te komen tot de beste behandeling voor de patiënt.

Behandeling weigeren wanneer ongezonde leefstijl bijdraagt aan onderhouden van de aandoening

Ruim veertig procent (43%) van de medisch specialisten vindt dat er een formele mogelijkheid zou mogen zijn om een behandeling te weigeren als een ongezonde leefstijl bijdraagt aan het onderhouden van de aandoening. Een derde (37%) zou van deze mogelijkheid ook daadwerkelijk gebruik maken.

Volgens Marcel Daniëls, bestuurder bij de Federatie en cardioloog, weerspiegelt dit de zorgen die er bij artsen leven om patiënten onnodige risico’s te laten lopen. “Dokters willen dat patiënten het optimale uit een behandeling krijgen en willen benadrukken dat als je rookt of overgewicht hebt de uitkomsten van behandelingen slechter zijn dan wanneer het je lukt om te stoppen met roken of om af te vallen. Het is dus zeker een optie dit eerst te proberen en bijvoorbeeld een operatie uit te stellen als dat medisch gezien kan.” Daniëls benadrukt dat het hier niet om acute ingrepen gaat, “want als iemand in levensgevaar is of zonder directe behandeling belangrijke schade zal oplopen, zal een arts altijd helpen”.

Voorbeelden: een patiënt die rookt, heeft tweemaal zo’n grote kans op complicaties na een operatie, als een patiënt niet (meer) rookt. Een patiënt met overgewicht heeft tweemaal zo’n grote kans op problemen van een nieuwe heup of knie als een patiënt die geen overgewicht (meer) heeft.

Bespreken ongezonde leefstijl brengt zorgkosten omlaag

Een patiënt wijzen op diens ongezonde leefstijl heeft volgens de specialisten ook financiële voordelen. Bijna zeventig procent denkt dat de zorgkosten hiermee naar beneden gaan. Ruim een derde denkt dat de zorgkosten ook naar beneden gaan als mensen vanwege hun ongezonde leefstijl een behandeling wordt geweigerd.

Het is niet alleen een taak van de medisch specialisten om mensen over hun leefstijl te informeren. Tachtig procent van de specialisten uit de enquête vindt dat de overheid meer moet doen in de strijd vóór een gezonde leefstijl. Ruim een derde van de achterban vindt dat de overheid haar pijlen dan vooral moet richten op het gemakkelijker maken van gezonde keuzes. Ruim 70% vindt dat het mede een taak is van de zorgverzekeraars om hun klanten te wijzen op het belang van een gezonde leefstijl, maar slechts 10% zegt in de praktijk te merken dat zorgverzekeraars dat ook doen.

De uitslagen worden vanavond in Brandpunt behandeld, om 20.25 uur op NPO 2.