Column Karel Hulsewé: ‘Zorg voor openheid, samen met het ziekenhuis’

Dossier: Hoe blijf ik onafhankelijk?

De vertrouwensband tussen dokter en patiënt is essentieel. Van mij mogen we daarom roomser dan de paus zijn als het gaat om voorkoming van (vermeende) belangenverstrengeling. Het patiëntenbelang dient immers te allen tijde voorop te staan. Daarnaast kent iedereen de schade als incidenten breed worden uitgemeten in de media. Alle specialisten in Nederland worden daar dan door hun patiënten op aangesproken.

Magazine Medisch Specialist maart 2023 - Dossier Hoe blijf ik onafhankelijk

Vergeet nooit: wij zijn amateurs op het gebied van beïnvloeding, terwijl de industrie mensen traint om dat te doen. Dat doen ze niet voor niets. Het is vanzelfsprekend en van meerwaarde voor de zorg dat we vanuit onze professie bij willen dragen aan onderzoek en de ontwikkeling van medicatie, medische hulpmiddelen en ict. Maar wees kritisch, en vraag je af: zou de samenwerking met deze leverancier mij kunnen beïnvloeden? En hoe kan ik dat voorkomen? Je wapent jezelf het beste – misschien paradoxaal genoeg – door je kwetsbaar op te stellen, door transparant te zijn. Laat zien wat je doet en welke vergoeding je daarvoor ontvangt. 

Hetzelfde geldt voor eventuele nevenwerkzaamheden. Artsen verrichten belangrijk werk bij stichtingen, goede doelen, de wetenschappelijke verenigingen. Hoe belangrijk die nevenwerkzaamheden ook zijn, het mag nooit aanleiding geven tot twijfel of het patiënten­belang wel voorop staat. Mijn stelregel: wees er open over en bij twijfel niet doen.

De Federatie Medisch Specialisten stelt met de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) een handreiking op met aanbevelingen om belangenverstrengeling te helpen voorkomen. Uit een kleine peiling bleek dat tweederde van de medisch-specialistische bedrijven daar ook aan werkt. Wat mij wel verbaasde: in driekwart van die gevallen deden ze dat niet samen met het ziekenhuis. Ik zou juist denken: maak proactief gezamenlijke afspraken. Want belangenverstrengeling gaat niet alleen over jezelf. Het raakt ook het ziekenhuis en al je collega’s. Als jouw onafhankelijkheid als arts ter discussie staat, staat die van mij als arts ook ter discussie.’ 

Karel Hulsewé is thorax- en gastro-intestinaal chirurg in het Zuyderland ziekenhuis en bestuurslid van de Federatie Medisch Specialisten


Download het dossier als pdf
Ga naar alle artikelen uit het magazine

Lees meer artikelen uit dit dossier