Pleidooi: ‘Maak korte metten met vervuilde gegevens’

Internist-nefroloog Marc Hemmelder van Medisch Centrum Leeuwarden pleit voor het verbeteren van kwaliteitsregistraties, zodat ze beter op elkaar aansluiten. Hij is ook bestuurder van Nefrovisie, het kwaliteitsbureau voor nierzorg in Utrecht.

‘Patiënten kampen steeds vaker met meerdere aandoeningen tegelijk. Deze ziektes kun je niet los van elkaar zien. Om die reden zouden ook onze kwaliteitsregistraties niet los van elkaar moeten bestaan. Wil je registraties optimaal benutten, dan moet je ervoor zorgen dat ze beter op elkaar aansluiten. Alleen uniforme en eenduidige registraties maken uitwisseling en goede analyse van medische gegevens mogelijk.
‘Om dat voor elkaar te krijgen, zijn we als nefrologen - mede in het kader van het programma Verduurzamen Kwaliteitsregistraties van de Federatie Medisch Specialisten - om de tafel gaan zitten met hartspecialisten, darmkankerspecialisten, ict-specialisten en orthopeden. En wat bleek? We kampen met dezelfde problemen: we vragen ons allemaal af wat we wel en niet moeten registreren, ervaren allemaal administratiedruk en lopen tegen beperkende privacywetgeving op. Dat inzicht leidde ertoe dat we gezamenlijk gingen kijken naar wat we wel én niet willen behouden. Door de registraties op die manier “op te schonen”, worden ze meer uniform en eenduidiger.

‘Een praktisch voorbeeld: wij checken als nefrologen of de cardiologen hoge bloeddruk wel op dezelfde manier registreren. Want alleen met dezelfde definities en codes krijg je betrouwbare analyses. Sterker nog: je kunt pas spreken van zorgvuldige kwaliteitsregistratie als alle onderdelen objectief vergelijkbaar zijn. Momenteel komt het nog weleens voor dat medisch specialisten zich bij slechte prestaties verschuilen achter onvergelijkbare data. Met het argument dat hun patiëntenpopulatie totaal anders is als die van dat beter presterende ziekenhuis. Daar komen we op deze manier vanaf.
‘Als alle registraties ”schoon” zijn, worden uitkomsten en analyses betrouwbaarder. Dan krijg je inzicht in wat goed gaat, dus ook in de verbeterpunten. Verder willen we de registraties flexibeler maken en goede voorbeelden met elkaar delen. Voorbeelden? We zagen al een afname van complicaties bij darmkankerchirurgie, verbeterde uitkomsten bij hartklepvervanging, een grotere overlevingskans van dialysepatiënten en een groter inzicht in de prestatie van heupprothesen. Zo kijk je echt bij elkaar in de keuken.

‘Dit optimaliseren gebeurt uiteraard vanuit de inhoud en in overleg met de wetenschappelijke verenigingen. Samen met die verenigingen stellen we vast hoe we de data aanleveren, zorgen we dat de zogeheten zorginformatiebouwstenen, de zib’s, juist gebruikt gaan worden en hopen we dat de ict straks in staat is om alle data snel, effectief en betrouwbaar met elkaar in verband te brengen - een cruciale voorwaarde voor mijn pleidooi.
‘Onze ultieme wens is dat we medische informatie zuiver en rechtstreeks uit de patiëntendossiers kunnen lichten, dat scheelt veel administratieve last - een heikel thema voor veel collega’s. Als we patiëntendata van nefrologen, orthopeden, cardiologen, darmkankerspecialisten, intensivisten en andere vakgebieden samenvoegen, kunnen we de zorg een enorme boost geven; medisch-inhoudelijk, maar ook met het oog op kosten en efficiëntie.

‘Ik heb hier trouwens al iedere dag profijt van in mijn dagelijkse praktijk als nefroloog. Onze registratie RENINE bevat bijvoorbeeld PROMS-vragenlijsten en er bleek in een pilot onderzoek dat onze dialysepatiënten sterk hechten aan een gezond seksleven - iets dat ik niet snel uitvraag. Ze vonden dat belangrijker dan minder moe zijn of minder pijnlijke spieren hebben. Dat soort gegevens zijn goud waard en stuurt mij bij als nefroloog.
We moeten de cijfers dus voor ons laten werken. Wees niet argwanend, steek niet je kop in het zand, maar help ons. De waarde van kwaliteitsregistraties wordt pas echt groot als we we korte metten maken met vervuilde gegevens. Als we samen optrekken hebben we straks overzichtelijke kwaliteitsregistraties die voor ons werken.’

Download het artikel als pdf

Lees meer artikelen uit het magazine