‘Morfine niet gebruiken voor euthanasie’

De Orde van Medisch Specialisten (OMS) gaat haar leden actief wijzen op bestaande richtlijnen over het gebruik van morfine bij patiënten in de laatste levensfase. In de uitzending van actualiteitenprogramma Nieuwsuur van 11 maart 2013 stelt hoogleraar Agnes van der Heide dat ongeveer 550 patiënten per jaar overlijden door een te hoge dosis morfine in de laatste levensfase. Morfine is een pijnstiller en is niet bedoeld als middel om het levenseinde mee te bespoedigen.

OMS-bestuurder en cardioloog Marcel Daniëls zegt in de uitzending dat ’de kennis rondom het gebruik van morfine beter kan’. Het aantal van 550 gevallen verbaast Daniëls. Hij wijst op dilemma’s van artsen die zich bij incidentele gevallen kunnen voordoen in een grijs gebied rond pijnbestrijding in de laatste levensfase van een patiënt en euthanasie. Maar 550 gevallen waarbij morfine is gebruikt om het leven te beëindigen ‘is 550 keer teveel’, vindt de OMS. Officiële euthanasie wordt in Nederland land vooral uitgevoerd door de huisarts. In slechts vijf procent van de officiële gevallen ligt de patiënt in het ziekenhuis en is er een medisch specialist bij betrokken.

De Inspectie voor de Gezondheidszorg en het ministerie van Volksgezondheid erkennen in een gezamenlijke reactie dat er sprake is van een grijs gebied rond euthanasie. Minister Schippers zal voor de zomer met een standpunt hierover komen. Het Openbaar Ministerie stelt dat wanneer morfine onjuist wordt gebruikt dit is aan te merken als onjuist medisch handelen en dat daar tuchtrechtelijk tegen kan worden opgetreden. Het is volgens het OM aan de medische stand of de Inspectie om hierop toe te zien.

Naar aanleiding van de bevindingen van Nieuwsuur gaat de OMS nu actief haar leden wijzen op de bestaande richtlijnen en treedt in overleg met de koepels van ziekenhuizen en verpleegkundigen. Verder gaan de wetenschappelijke verenigingen van anesthesisten en internisten op de werkvloer in de ziekenhuizen deze kennisachterstand aanpakken.