Column Huib Cense: Zorg voor lol in je vak!

Kroketten bij de overdracht. In geuren en kleuren vertelt de trakterende assistent hoe zij haar eerste incisie en drainage van een perianaal abces heeft verricht. Een mijlpaal die gevierd moet worden. Aan de muur hangen portretten van illustere voorgangers en foto’s van wintersport- en mountainbikeweekenden. Na de overdracht volgt een complicatiebespreking met casuïstiek waar duidelijke verbeterpunten uit naar voren komen en dan naar de refereeravond met borrel. Hard werken, intensief vak maar ook een hechte groep waarin met bevlogenheid en plezier wordt gewerkt. Deze sfeer van ‘geneesplezier’ is vast voor velen van u herkenbaar en is, naar mijn idee, een heel belangrijke voorwaarde om ons vak aantrekkelijk te houden en vooruit te helpen.

De afgelopen jaren is in onze beroepsgroep veel aandacht besteed aan het aanspreken op elkaars functioneren. We hebben allerlei gereedschappen ontwikkeld om dit goed in beeld te brengen. We vergelijken morbiditeit en mortaliteit en er is een veelheid aan kwaliteitsregistraties. We brengen de doelmatigheid van ons handelen steeds beter in kaart en we vragen aan patiënten en collega’s hoe zij vinden dat wij functioneren. Maar doen we genoeg met al die gegevens? Echte verbetering in gedrag en functioneren bereiken we alleen als we ook écht bereid zijn er met elkaar over te spreken: periodiek, ‘SMART’ en veilig.

Durven we dat gesprek aan? Spreken we elkaar aan op het niet nakomen van afspraken of ander ongewenst gedrag? Daarvoor is een veilige cultuur en goede sfeer nodig. En hoe bereiken we die? Bijvoorbeeld door waardering uit te spreken naar elkaar, complimenten te geven, de leuke dingen te benoemen en de zaken die goed gaan te vieren. Spreek openlijk met elkaar over het plezier en de lol in ons vak. Samen zijn we verantwoordelijk voor een goede werksfeer, voor voldoende ‘geneesplezier’.

In een goede werksfeer kunnen we bovendien aanzienlijk beter inspelen op een aantal belangrijke trends en ontwikkelingen binnen de zorg. In opdracht van de Federatie Medisch Specialisten geeft de werkgroep Medisch Specialist 2025, met daarin medisch specialisten uit alle richtingen, haar visie op hoe de medisch specialist anno 2025 wil werken en wat daarvoor nodig is. De zorg zal de komende 10 jaar veranderen en wij veranderen mee. Sterker, wij gaan veranderingen in gang zetten.

‘Geneesplezier’ is er niet vanzelfsprekend en komt niet automatisch. Het creëren en onderhouden van een goede sfeer en open cultuur waarin dokters met plezier werken en goede patiëntenzorg leveren, vereist aandacht en actie. Het nastreven van ‘geneesplezier’ zou een opdracht moeten zijn voor elke vakgroep of afdeling, met als doel een hechte groep waarin collega’s elkaar goed kennen en vertrouwen; elkaar durven aanspreken en alle veranderingen die nodig zijn met een glimlach tegemoet zien. ‘Geneesplezier’ is een kwaliteitsparameter voor goede geneeskunde en geneeskunst nu en in 2025. Zorg dat je lol in je vak hebt!

Huib Cense, chirurg, vicevoorzitter Federatie Medisch Specialisten

(Deze column is verschenen in Medisch Contact op 22-9-2016)