Blog: Het einde van het begin
29 APRIL 2020
De adrenaline is aan het uitwerken en ik zie en hoor om mij heen dat de beelden en ervaringen van afgelopen tijd bij mensen nu echt binnenkomen. Mensen voelen de vermoeidheid en de emotie. Dat is gelukkig niet alleen verdriet, maar ook trots en bevlogenheid. We beginnen het virus en de ziekte die het veroorzaakt langzaamaan te begrijpen. Dokters en andere zorgverleners krijgen dagelijks nieuwe inzichten en werken keihard om deze crisis onder controle te krijgen. Ik ben dan ook iedere dag weer onder de indruk van de passie van mijn collega’s die zich dag en nacht inzetten om de beste kwaliteit van zorg te leveren in deze uitzonderlijke omstandigheden.
De ziekenhuiszorg is herstellende van de hoge piek aan COVID-19 patiënten. We zijn pas aan het einde van het begin. In maart liet iedereen in een reflex alles uit zijn handen vallen om in gezamenlijkheid de pandemie het hoofd te bieden: in de ziekenhuizen werden patiëntenstromen anders ingericht, cohortafdelingen opgebouwd, IC-capaciteit verdubbeld en personeel omgeschoold. Indrukwekkende voorbeelden van het medisch leiderschap. Bij mijn bezoek aan een ziekenhuis in Brabant zag ik kaakchirurgen en kno-artsen die op de SEH met COVID-patiënten werkten, in mijn eigen ziekenhuis participeerden stafleden in draaiteams op de IC en onze aios hielpen met zaalwerk op cohortafdelingen.
Nu de pandemie onder controle lijkt, zien we nieuwe uitdagingen en dilemma’s. Hetzelfde personeel dat voor de COVID-patiënten zorgt moet nu ook de reguliere zorg weer oppakken. Het gaat dan met name om de achterstand in de noodzakelijke non-COVID zorg. We hebben ondertussen duizenden patiënten op de wachtlijst staan. De grote vraag is hoe we dit gaan organiseren. Hoe richten we onze poli met 1,5 meter afstand in? Hoe zorgen we dat patiënten zich veilig voelen in het ziekenhuis? En wat kunnen we vragen van ons zorgpersoneel? En kunnen zij een eventuele volgende piek van COVID-19 patiënten eigenlijk wel aan?
We moeten zorgen dat we onze zorgverleners steunen waar mogelijk. En dat begint bij het bieden van veiligheid en comfort op drie punten. Ten eerste door het voorkomen van een nieuwe piek van COVID-19 patiënten. We moeten voorzichtig blijven. Voor onszelf, maar ook voor onze omgeving.
Ten tweede door het voorkomen van bedrijfseconomische onrust onder de zorgprofessionals. Op veel plekken is de ziekenhuisorganisatie omgegooid in dienst van de opvang van de COVID-patiënten, ongeacht de financiële gevolgen voor de organisatie. Ik wil hier dan ook een pleidooi houden voor comfort voor de zorgverleners die nu al twee maanden in de frontlinie staan. Het kan niet zo zijn dat zorgverleners zich ook nog eens zorgen moeten gaan maken over de financiële continuïteit van het ziekenhuis of de instelling waarin zij werken.
Tot slot pleit ik voor veiligheid en comfort daar waar het gaat om de bescherming van de zorgverleners. Zijn er voldoende beschermingsmiddelen? En wanneer is het veilig? Er is onduidelijkheid over op welk moment, welk soort bescherming nodig is. Vele experts, waaronder medisch specialisten verschillen daarover van mening. Omdat het hier een nieuw virus betreft is die onduidelijkheid logisch. Daarom ben ik blij dat we vandaag dankzij enorme inspanningen van het expertiseteam Infectiepreventie drie nieuwe leidraden publiceren op de website van de Federatie. Een leidraad voor persoonlijke bescherming in de (poli)klinische setting, een leidraad voor het COVID-19-vrij verklaren van patiënten en een overzicht van aerosolvormende handelingen. De documenten zijn niet in steen gebeiteld, waar nodig maken we updates, maar hiermee zetten we samen weer grote nieuwe stappen om deze COVID-19 pandemie onder de duim te krijgen.
Let goed op elkaar en let goed op uzelf!
Peter Paul van Benthem
Kno-arts en voorzitter Federatie Medisch Specialisten
