Aanscherpen instrumenten functioneren medisch specialisten verbetert patiëntveiligheid

Medisch specialisten kunnen door elkaar beter te ondersteunen en vaker aan te spreken de kwaliteit en veiligheid van de zorg voor patiënten verder verbeteren. De Orde van Medisch Specialisten (OMS) en de wetenschappelijke verenigingen pleiten daarom voor een aanscherping van verschillende afspraken en verbeterinstrumenten, zoals de kwaliteitsvisitaties. Deze voorstellen staan in het visiedocument dat vandaag is gepubliceerd.

Aanspreken

De medisch specialisten stellen voorop dat patiënten worden geholpen door een optimaal functionerende arts. Het document benadrukt dat medisch specialisten zich open en toetsbaar moeten opstellen en leren van kritiek, om zo hun functioneren telkens te verbeteren. Daartoe nemen medisch specialisten deel aan methoden van reflectie zoals IFMS (individueel functioneren medisch specialist) en gaan zij een persoonlijk ontwikkelplan bijhouden. Als er bij een medisch specialist sprake is van minder optimaal functioneren, dan moeten collega's hem daarop aanspreken.

APK

De vakgroep of maatschap waar de medisch specialist deel van uitmaakt is medeverantwoordelijk voor het functioneren van haar leden. De vakgroep als geheel wordt aangeraden jaarlijks een "APK" uit te voeren om verbeterpunten vast te stellen. Daarnaast is het van belang dat de medische staf en raad van bestuur van de instelling een vinger aan de pols houden bij alle vakgroepen en zij een open cultuur en een voortdurend leerklimaat stimuleren. In de raden van toezicht moet de wijze waarop het bestuur van de instelling omgaat met het functioneren van medisch specialisten een vast aandachtspunt zijn. Alle genoemde partijen hebben een verantwoordelijkheid om in te grijpen wanneer optimaal functioneren in het geding is.

Waarschuwen

Ook wetenschappelijke verenigingen hebben een rol in het optimaal laten functioneren van medisch specialisten. Zij verzorgen de opleiding en na- en bijscholing en houden daarbij rekening met niet-medisch inhoudelijke competenties. Zij gaan ondersteuning bieden bij onderzoek naar (mogelijk) disfunctionerende specialisten. Daarnaast gaan zij de voor specialisten verplichte kwaliteitsvisitaties uitvoeren volgens een recent opgesteld format. Bij kwaliteitsvisitaties wordt het functioneren van een vakgroep of maatschap tegen het licht gehouden door collega’s vanuit de wetenschappelijke vereniging. De conclusies en aanbevelingen van de visitatie worden gedeeld met de raad van bestuur van de instelling. Mocht blijken dat aanbevelingen onvoldoende worden opgepakt en de patiëntveiligheid in het geding is, dan waarschuwt de wetenschappelijke vereniging de Inspectie voor de Gezondheidszorg.

Aanscherpen

De kwaliteitsvisitaties zullen nog verder worden aangescherpt. Zo zal aan de visitatiecommissie een deskundige met een niet-medisch inhoudelijke achtergrond worden toegevoegd. Ook zal de commissie feedback vragen aan collega’s uit andere vakgroepen en aan andere medewerkers, zoals verpleegkundigen, die zicht hebben op het functioneren van de gevisiteerde groep. De visitatiecommissie benadert niet alleen de vakgroep als geheel, maar voert ook gesprekken met individuele leden van de vakgroep.

In het visiedocument zijn vele afspraken neergelegd. De OMS en wetenschappelijke verenigingen gaan aan de slag om deze afspraken de komende tijd in te vullen.