Column Federatievoorzitter Peter Paul van Benthem: Integraal akkoord van zorgprofessionals?

Bij het ter perse gaan van dit nummer weten we nog niet wat de laatste stand van zaken is rondom het integraal zorgakkoord (IZA). Sinds april van dit jaar zijn er onder leiding van het ministerie van VWS met partijen uit diverse sectoren in de zorg gesprekken over dit akkoord, dat de huidige hoofdlijnenakkoorden moet vervangen. Nu ik deze column schrijf, is het begin september, een paar weken voordat deze editie van ons magazine Medisch Specialist op de mat valt. Er ligt een conceptakkoord voor bij alle veertien partijen, en dus ook bij de Federatie.

Het begrip ‘passende zorg’ loopt als een rode draad door het IZA. Ik zeg altijd maar ‘dokters leven en ademen passende zorg’. Voor ons is passende zorg dat patiënt en arts gebaseerd op het best beschikbare bewijs, samen vanuit een gelijkwaardige positie, besluiten over diagnostiek en behandeling. Rekening houdend met de context van het leven van de patiënt, zodat eventueel (medisch) handelen echt waarde toevoegt aan het leven van die patiënt. Aan de onderhandelingstafel brengen wij in dat passende zorg, hoe we het uiteindelijk met elkaar ook definiëren, alleen tot leven komt wanneer het wordt vormgegeven op de werkvloer door al die bevlogen professionals. Diezelfde professionals die nu al de toenemende druk op de zorg ervaren.

Zoals gezegd proberen we tot een integraal zorgakkoord te komen met vertegenwoordigers van veertien partijen. Dat betekent dat je vanuit veertien verschillende invalshoeken de problemen bekijkt. Het verbaast ons dan ook niets dat het conceptakkoord 135 pagina’s telt. Het proces is complex. Dat is de prijs die we met elkaar betalen vanuit het gezamenlijke besef dat we zo niet door kunnen in de zorg. Dat áls we de financiële middelen al hebben in dit land, we de arbeidskrachten missen om de zorg te kunnen leveren. Alle partijen aan de onderhandelingstafel zijn ervan doordrongen dat we de zorg overeind moeten houden, ook in de toekomst. De vraag is wel; wordt het een mooi compromis of wordt het een compromis dat zo weerbarstig is dat de achterbannen van diverse zorgpartijen zich er niet in kunnen vinden? De kunst van het compromissen sluiten is het eerlijk verdelen van de pijn. Maar, hoe goed je de pijn ook verdeelt, het blijft pijn.

Aan de onderhandelingstafel zeggen wij continu: ‘Pas op dat er niet een papieren werkelijkheid wordt geschapen.’ Wie van al die zorgprofessionals op de werkvloer heeft tijd om 135 pagina’s integraal zorgakkoord te lezen? Daar hebben we het veel te druk voor. Wat het akkoord ook wordt, als zorgprofessionals er niet geraakt, bevlogen of gepassioneerd door worden, dan wordt het akkoord nooit méér dan een papieren werkelijkheid. Medisch specialisten zijn broodnodig bij de transitie die het IZA beoogt. Net zoals huisartsen, verpleegkundigen, verzorgenden en alle andere zorgprofessionals. Hoe dan ook: de toekomst van de zorg moet worden geïnitieerd, gedragen en mede vormgegeven door de vakmensen op de werkvloer.

Peter Paul van Benthem
Voorzitter Federatie Medisch Specialisten

Download het artikel als pdf
Lees meer artikelen uit het magazine