Workshops en symposia

Workshopronde 1

Ga naar WORKSHOPRONDE 2 | WORKSHOPRONDE 3

Rondetafeldiscussie: verbinding door regionalisering van de opleiding
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

In deze interactieve workshop willen we graag in gesprek over regionalisering van de opleiding. Met de verandering van het toezicht en de zorgorganisatie is regionaal opleiden noodzakelijk geworden. Regionaal opleiden heeft geen vaste vorm. Juist hierdoor is er veel van elkaar te leren. Kan de opleiding samen vormgegeven werken als de grote verbinder? Welke kansen en mogelijkheden zijn er voor de opleiding, de aios en de zorg binnen de regio? Hoe pak je dit aan? Welke kansen en uitdagingen zijn er?

Graag delen we onze ervaringen over hoe we in vijf jaar tijd een totale regionale organisatie hebben omgezet. We horen graag ook over jouw ervaring met regionalisering. Laten we van dit moment gebruikmaken om verbinding te zoeken en zo van elkaar te leren.

RGS-symposium: evaluatiebezoeken instellingen en opleidingen
SYMPOSIUM - RONDE 1

In de nieuwe toezichtsystematiek gaat vanaf 2025 het evaluatiebezoek de vijfjaarlijkse opleidingsvisitatie vervangen. Hoe past de opleidingsevaluatie in de totale toezichtsystematiek van instellingen en regionale samenwerkingsverbanden? Hoe wordt het toezicht georganiseerd? Hoe wordt een evaluatiebezoek vormgegeven? De insteek van een evaluatiebezoek is anders en heeft veel meer een reflecterend, proactief en waar mogelijk coachend karakter. In dit symposium lichten we het begrip ‘appreciative inquiry’ toe. Ook word je meegenomen in de opzet, doelstellingen en uitvoering van evaluatiebezoeken en uitgenodigd om vanuit je eigen achtergrond mee te denken over specifieke vakinhoudelijke of thematische gespreksonderwerpen bij een evaluatiebezoek. Geschikt voor opleiders, aios, visitatoren, pvc's, concilia, coc's en leerhuizen.

Minisymposium Diversiteit en inclusie in de opleiding
SYMPOSIUM - RONDE 1 EN 2

De diversiteit onder patiënten neemt toe. Deze toename staat in schril contrast met de mate van diversiteit onder zorgprofessionals. Recente Nederlandse studies laten zien dat studenten en artsen met een migratieachtergrond minder doorstromen dan peers zonder migratieachtergrond, onder andere door selectiebias en andere (on)bewuste processen.

In dit minisymposium hoor je wat je als opleider kunt doen om de doorstroom te bevorderen, zodat we in de toekomst diverse en cultuursensitieve zorgprofessionals hebben die aansluiten bij de patiënt van de toekomst. Kinderarts Charlie Obihara is als opleider opgevallen dat cultuursensitieve zorg en inclusie van mensen die niet op ons lijken niet vanzelfsprekend is. Daarom geeft hij samen met Dorian Maarse, psycholoog en trainer van trainingen en workshops, hierover en schreven ze Interculturele communicatie in de zorg (van Gorcum, 2022) en speciaal voor opleiders: Naar een inclusieve opleiding in de zorg (Amazon, 2024). 

De innerlijke dialoog aangaan, juist als het fout gaat
SYMPOSIUM - RONDE 1

Hoe strenger jouw innerlijke stem, hoe minder vaardig jouw hoofd, hart en handen. Dat wil je niet als dokter. De cognitieve energie die jij kwijtraakt aan negatieve innerlijke dialogen als je een fout of vergissing maakt, kun je beter gebruiken om het leven van de patiënt veilig te stellen.

In deze interactieve sessie krijg je inzicht in de waarde van het ontwikkelen van mindfulness en (zelf)compassie in jouw persoonlijk leiderschap als dokter, juist ook als het fout gaat. Waarom zijn deze kwaliteiten zo belangrijk voor veerkracht en voor optimale patiëntenzorg en misschien nog wel interessanter: hoe kun je ze ontwikkelen? Je krijgt inzicht in wat mindfulness en compassie nou precies zijn en aan de hand van voorbeelden uit de praktijk wordt duidelijk waarom elke dokter deze kwaliteiten zou moeten ontwikkelen. 

Generaties in de zorg: Gen Z-proof opleiden
SYMPOSIUM - RONDE 1

Generatie Z (of Gen Z, geboren tussen 2000 en 2015) is veelbesproken. Zowel in het onderwijs als op de werkvloer is het soms even wennen aan het denken en handelen van de jongste generatie. Tegelijkertijd biedt deze generatie de zorg heel veel kansen. Tijd om nader kennis te maken. Onze workshop geeft inzicht in wie deze generatie is, wat belangrijk voor hen is en geeft praktische handvatten hoe je het leren van Generatie Z kunt vormgeven zodat je samen tot betere opleidingsresultaten komt. Begrijp, leer en verbind met Gen Z.

Na deze sessie weet jij:

• Wie Gen Z is, wat voor hen belangrijk is en waarom.
• Hoe Gen Z leert en wat jij als supervisor kunt doen om hun leren te bevorderen in minder dan vijf minuten per dag.

OOR ZON: de grote verbinder in de medische vervolgopleidingen
WORKSHOP - RONDE 1

Deze workshop presenteert de nieuwste ontwikkelingen en strategische doelen van de Onderwijs en Opleidingsregio Zuid Oost Nederland (OOR ZON). Het doel is om inzicht te geven in hoe OOR ZON fungeert als de grote verbinder binnen medische vervolgopleidingen en de aios daarin centraal stelt. Je wordt geïnspireerd om nieuwsgierig te blijven en gedeelde drijfveren te ontdekken. Door samenwerking en integratie van deze drijfveren wordt bijgedragen aan de kwaliteit van de zorg en de professionele ontwikkeling van aios.

Doelen van de workshop:

• Delen van kennis over de laatste ontwikkelingen en strategische doelstellingen van OOR ZON.
• Inzicht krijgen in hoe OOR ZON fungeert als de grote verbinder binnen de medische vervolgopleidingen.
• Nieuwsgierig blijven en gedeelde drijfveren ontdekken.
• Samenwerking en integratie van gedeelde drijfveren binnen medische vervolgopleidingen bevorderen.

Online professionaliteit: tussen verbinden en verstoten
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Professionaliteit is een van de kerncompetenties uit het CanMEDS competentiemodel. De laatste 15 jaar is de online wereld, met hierin sociale media, een steeds belangrijkere rol gaan spelen in de samenleving. Dat zorgt voor nieuwe verbindingen. Dit heeft ook een effect op de zorg. Waar moeten zorginstellingen en zorgprofessionals rekening mee houden op media als Facebook, WhatsApp, Snapchat en TikTok? Welke kansen liggen er in het gebruik van sociale media? Welke rol kan de medische vervolgopleiding pakken om een nieuwe generatie digitaal vaardige artsen op te leiden? Kan het gebruik van sociale media als zorgprofessional ook ongewenste interacties creëren met cliënten of patiënten?

In deze workshop geven we je op basis van diverse waargebeurde zaken een beeld van wat wel en niet kan in het online domein van de zorgprofessional. En waar juist de kansen liggen in het online domein voor de verbinding met de samenleving.

Word diversiteitsdenker: leer verschillen verbinden en overbruggen
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Leer de waarde kennen van het opbouwen van verschillende typen relaties op het werk. Weet hoe rangorde en de invloed van hiërarchie en macht daarin een rol spelen. Zet voor jezelf een eerste stap naar de opbouw van een evenwichtig samengesteld netwerk.

De laatste jaren is diversiteitsdenken in onze maatschappij onmiskenbaar in opmars. Het besef groeit dat het noodzakelijk is om (werk)omgevingen te creëren waar iedereen welkom is en zichzelf kan zijn. Het hoort bij je professionaliteit als arts om werkrelaties aan te gaan met mensen van verschillende afkomsten, leeftijden, gender, geloof, culturele en economische achtergronden. Dit kan verrijkend zijn en soms ook uitdagend.

In deze workshop gaan we aan de slag met bonding en bridging in je werkrelaties. Je onderzoekt wat jij nodig hebt om (beter) in verbinding te komen met (on)bekende anderen. Gebaseerd op het werk van de Amerikaanse politicoloog Robert Putnam over sociaal kapitaal.

Van deductief naar inductief leren: leren volgens de onbekende weg
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Analoog aan wat we in het onderwijs doen met derdejaars aios huisartsgeneeskunde, ga je in deze workshop direct aan het werk en in groepjes aan de slag met een disoriented dilemma (een situatie die bestaande overtuigingen of verwachtingen verstoort). Dit dilemma kun je niet oplossen via deductief redeneren waar artsen zo goed in zijn. Het vraagt om een andere manier van leren, waarin je zelf ook een verandering doormaakt tijdens het onderzoek van het probleem. Het doel van deze workshop is kennismaken met transformative learning. Uitkomsten staan dus niet vast; ervaringen en experimenten bepalen de richting.

Aniosperiode voor basisartsen: meer dan wachten op een opleidingsplek
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

De basisarts (anios) wordt gezien als wachtende op een opleidingsplek, terwijl de zorg meer behoefte lijkt te hebben aan basisartsen. Initiatieven om anios te binden groeien, zoals het organiseren van traineeships. Er is weinig zicht op de omvang van de groep en op de keuzes die basisartsen in hun loopbaan maken en waarom ze dat doen. Recent verscheen het rapport Basisarts van het Capaciteitsorgaan. Via een vragenlijst zijn basisartsen benaderd over hun werkplek, ervaringen en overwegingen en over wat hun keuze heeft beïnvloed. 
De basisartsen werkten voor 99 procent binnen de zorg. Tweederde was al zeker van een gewenste vervolgopleiding en een kwart twijfelde. Belangrijke overwegingen voor een aniosplek waren naast inhoudelijke uitdagingen ook persoonlijke ruimte en arbeidsvoorwaarden. De basisartsen zagen hun taken in het vervangen van de aios, de physician assistent of de verpleegkundig specialist. In een paneldiscussie gaan we in gesprek over deze uitkomsten en over de verwachtingen voor de toekomst.

Help de aios zoeken naar balans tijdens de tropenjaren
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Veel aios hebben tijdens de opleiding een jong gezin of verwachten een kind. Tijdens deze tropenjaren wordt er veel gevraagd: thuis, op het werk en vanuit de opleiding. Veel aios ervaren een hoge werkdruk, stress en burn-outklachten. In deze workshop gaan we met elkaar in gesprek over hoe we hier in de opleiding aandacht voor kunnen hebben. Wat kun je als (praktijk)opleider doen in het begeleiden van aios in deze drukke levensfase? Hoe praat je met je aios over balans? En ben jij je bewust van je voorbeeldfunctie? We staan stil bij het belang van de eerste 1.000 dagen en bij wet- en regelgeving voor zwangeren en ouders met jonge kinderen.

Laten we samen zoeken naar balans tijdens de tropenjaren. Deze workshop wordt gegeven door Sanne de Laat, arts maatschappij + gezondheid, praktijkopleider en coach voor artsen tijdens de eerste 1.000 dagen met hun kind.

Leren met, van en over elkaar: hoe doe je dat in patiëntenbesprekingen?
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Er zijn verschillende vormen patiëntbesprekingen zoals multidisciplinair en interprofessioneel. Echter, niet alle vormen dragen bij aan leren. Soms zijn ze puur ingericht op efficiënte patiëntenzorg. Hierdoor kunnen potentiële leermomenten nog niet optimaal benut worden. Een gemiste kans. Er zijn wel concrete tips en tricks op te maken uit de recente literatuur om leren met, van en over elkaar uitgebreider te faciliteren, in elke vorm van bespreking. Hoe maak je de juiste verbinding tussen zorgverleners in een dergelijk overleg?

In deze workshop worden praktische tips en vaardigheden geoefend om interprofessioneel leren met, van en over elkaar te optimaliseren. Het is een interactieve workshop waarbij inzichten uit recente literatuur worden geoperationaliseerd en toepasbaar worden gemaakt voor de dagelijkse praktijk van patiëntenbesprekingen. Hierdoor wordt het leerpotentieel maximaal benut door zorgverleners te verbinden.

PDCJAaa: de verbindende schakel in opleidingskwaliteit
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Door de erkenning voor onbepaalde tijd is het aantonen van kwaliteitsverbetering nog belangrijker geworden. Veel ziekenhuizen gebruiken de PDCA-cyclus als verbeterinstrument. Bij de toepassing van de PDCA spelen diverse dilemma’s een rol, zoals: wat moet er wel in en wat niet? Wat is de meerwaarde? Hoe zet je het efficiënt in en hoe wordt het geen bureaucratisch monster?

Met een handreiking in onze achterzak en aan de hand van spellen nemen we je in deze workshop mee in de stappen van een goed doorlopen PDCA: van verbeterpunt naar een door de groep geformuleerd actieplan. We wisselen ideeën uit en aan de hand van spellen oefenen we met het praktische gebruik van de PDCA-cyclus. 

Omgaan met machtsdynamieken op de werkvloer
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Medische zorg en opleiding kent een diepgewortelde hiërarchische cultuur met bijbehorende machtsdynamiek. Deze dynamieken kunnen zowel een constructieve als belemmerende impact hebben op het werkklimaat en op interprofessioneel (leren) samenwerken. De actualiteit vraagt om een gedrags- en cultuurverandering naar effectieve(re) samenwerking tussen specialismen en tussen aios en supervisors. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan.

Deze workshop start met een presentatie van (promotie-)onderzoek naar interprofessioneel leren samenwerken en de rol van context, cultuur en machtsdynamiek. Naast wetenschappelijke inzichten worden herkenbare, dagelijkse situaties uit de opleidingspraktijk besproken. Je gaat vervolgens aan de slag met hoe machtsverhoudingen een rol spelen binnen je eigen (opleidings)praktijk en wat je eigen rol hierin is. We staan uitgebreid stil bij hoe machtsdynamieken op de werkvloer constructief gehanteerd kunnen worden met het oog op interprofessioneel (leren) samenwerken.

Samen werken aan verbinding: een veilig opleidingsklimaat
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Sociale veiligheid staat volop in de belangstelling. Gezien recente enquêtes in de zorg is daar ook alle reden toe: 30 tot 50% van de zorgmedewerkers heeft te maken (gehad) met ongewenste ervaringen. In de opleidingssituatie is de verantwoordelijkheid voor een veilig opleidingsklimaat belegd bij de opleiders. Hoe dit moet worden ingevuld, is niet omschreven.

Aan de hand van een casus over een a(n)ios schetsen we de huidige stand van zaken ten aanzien van een veilig opleidingsklimaat. Wat verstaan we onder veiligheid in de opleidingssetting? Welke risico’s op onveiligheid brengt het werk als a(n)ios met zich mee? Wat weten we nog niet uit enquêtes? Wat te doen bij ongewenst gedrag? Wat kan de vertrouwenspersoon betekenen? Waar kun je iets melden en hoe gaat het dan verder? Er zijn nog veel vragen te beantwoorden. In deze workshop gaan we hierover in gesprek en doen een voorstel.

Wat heb jij nodig om mee te kunnen gaan in dit besluit?
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Ons gedrag in en rond de spreekkamers wordt beïnvloed door ranking en routines. Hierdoor kan het lastig zijn om onze manier van werken aan te passen. Bijvoorbeeld wanneer we een nieuwe manier van werken willen invoeren of willen stoppen met minder zinnige zorg. Vaak betekent een verlangen naar verandering ook samenwerking met anderen. Dat kan schuren en je uitspreken kan spannend zijn. Het opzoeken en aangaan van dialogen is niet vanzelfsprekend: het zijn gesprekken waarin je samen met anderen verschillende perspectieven onderzoekt. Hoe kan de opleidingstijd worden benut om dialoogvaardigheden te ontwikkelen?

In de workshop vertrekken we vanuit het verschil tussen een debat en een dialoog. We presenteren de materialen die er zijn voor zorgverleners om hen te inspireren voor 'Deep democracy', een filosofie en praktische methode om alle stemmen te horen. Je kunt de volgende dag aan de slag in jouw eigen omgeving.

Een duurzame wereld begint in je opleiding
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft de klimaatcrisis uitgeroepen tot een gezondheidscrisis, wat de vraag naar educatie over planetaire gezondheid en duurzame zorg binnen het medisch onderwijs heeft doen toenemen. Tijdens deze workshop demonstreren we hoe dit onderwerp in de medische vervolgopleiding geïntegreerd kan worden. De workshop biedt praktische inzichten om duurzaamheid te bevorderen en moedigt deelnemers aan kritisch naar hun eigen opleiding te kijken. Doelen van de workshop zijn: het begrijpen van het concept van planetaire gezondheid en duurzame zorg, inzicht krijgen in het belang van duurzaamheid binnen de geneeskunde, inspiratie opdoen uit de gynaecologie- en verloskunde-opleiding en het ontwikkelen van een actieplan voor de eigen opleiding. Zo willen we bijdragen aan een duurzame toekomst in de medische sector.

Leren van elkaar: best and worst practices bij remediëring van aios
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Aios zijn in opleiding om een nieuw vak te leren. Dit leertraject kost tijd en is bij alle aios anders. Het komt in dit kader geregeld voor dat een aios tijdelijk niet functioneert op het niveau dat, gezien de opleidingsduur, mag worden verwacht. Remediëren kan dan nodig zijn, bijvoorbeeld in de vorm van een formeel Geïntensiveerd Begeleidingstraject (gbt), maar bovenal in het traject daaraan voorafgaand.

In deze workshop zoomen we in op het tijdig signaleren van functioneringsproblemen bij aios. Ook leren we van en met elkaar over de verschillende opties die opleiders en aios hebben ten aanzien van het motiveren, stimuleren en remediëren tijdens het leertraject. We belichten psychologische, onderwijskundige en juridische aspecten van remediëring en bespreken elkaars ervaringen. Daarnaast bieden we een aantal praktische do's, don’ts en don’t knows bij begeleiding van aios gebaseerd op onderzoek naar gbt’s.

Masterclass: 10 technieken om een vliegende start te maken als supervisor
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Wanneer je als jonge klare de jas van aios uittrekt, kan het even duren voordat de nieuwe jas van supervisor past. Je bent zelf nog bezig met het vormen van je professionele zelf. Er zijn veel keuzes te maken hierbij: welke supervisiestijlen zijn er? Hoe geef ik mijn rol vorm? Welke keuzes kan ik maken in het begeleiden van jongere collega’s? Hoe geef ik feedback met impact? Hoe geef ik richting aan mijn rol in de opleidingsgroep? Hoe pak ik het superviseren aan van een collega die vorige maand nog mijn mede-aios was?

Met deze en andere vragen gaan we aan de slag in deze masterclass. We werken toe naar een tailormade plan van aanpak waarbij we ondersteunende tools en technieken bieden. Daarbij maken we graag gebruik van onze collectieve intelligentie en wisselen we best practices met elkaar uit. Aan het einde van deze masterclass ben je in staat om bewuste keuzes te maken, zodat die nieuwe supervisorjas beter past en sterk in verbinding staat met je professionele zelf.

Verbindend aanspreken: hoe doe je dat?
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

In een open, veilige cultuur spreken we elkaar aan. Maar zeg nou zelf: het is toch ontzettend moeilijk om te doen? Je wilt niet die botte hark zijn, die strenge docent of die over-assertieve aios. Dus is vermijden fijner. Er zijn talloze cursussen over feedback geven. Maar aanspreken is iets anders. Het is persoonlijker én meer geladen. Want het voelt alsof je iemand op de vingers tikt. Het goede nieuws is: het is te leren. Door de emotionele mechanismen te (her)kennen én te weten hoe je verbindend aanspreekt zodat de ander zich niet bestraft voelt.

Tijdens deze workshop leer je over de emoties die bij beide partijen spelen en oefen je met simpele, weinig geladen casuïstiek uit de praktijk. Na de workshop herken je je eigen ongemak én dat van de ander en heb je tips om verbindend aan te spreken.

Opleiden en opgeleid worden in onzekere tijden
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

'Opleiding, de grote verbinder' is het thema van dit congres. Maar hoe zoek je verbinding in situaties die onzeker of onbekend zijn en hoe kun je daarop anticiperen? Als het over duurzame zorg of planetary health gaat, is het lastig om als aios en praktijkopleider zelf aan de slag te gaan met deze onderwerpen. Tijdens deze workshop staan twee vragen centraal:

1. Hoe kun je als aios binnen je opleiding aan de slag met zo’n onderwerp?
2. Hoe kun je als praktijkopleider jouw enthousiaste aios hierin begeleiden?

Aan de hand van de vijf A’s (aandacht geven, agenderen, actie ondernemen, aangaan van samenwerking en aan tafel zitten, ontleend aan De Jonge Arts M+G) geven wij handvatten hoe je dit kunt doen. Zo leren we samen veerkrachtig te denken, te anticiperen op wat nog niet bekend is en verbinding te zoeken.

Professionalisering van aios en medisch specialisten: tijd voor een update
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Hoe blijf je bij, in deze tijden van snelle verandering? Wat vraagt continu leren en ontwikkelen van aios, opleiders en organisaties? De organisatie en vormgeving van scholing is toe aan een update. De Federatie Medisch Specialisten pakt dit onderwerp op in het project Ruimte voor opleiden. 

In deze workshop verkennen we de mogelijkheden voor landelijke samenwerking in de ontwikkeling en het aanbod van professionalisering. We gaan in op vragen als 'Hoe kunnen we meer samenwerken en het aanbod in vakoverstijgende thema’s landelijk toegankelijk maken?' en 'Hoe zorg je voor een actueel scholingsaanbod voor opleidersprofessionalisering?'. Daarnaast gaan we in op vernieuwende vormen van vakoverstijgende professionalisering en ervaar je hoe het gebruik van media zoals podcasts en e-learnings scholing waardevoller en efficiënter kunnen maken. Denk mee over vernieuwing en til de professionalisering binnen jouw instelling of opleiding naar een volgend niveau.

Empathie als verbinder, in de geest van de kunst
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Empathie is de sleutel tot verbinding met de ander. Empathie is daarom, naast verbeeldingskracht en voorstellingsvermogen, belangrijk voor (medisch) leiders en binnen de medische opleiding en hulpverlening. Je boodschap overbrengen, zorg verlenen; het kan niet zonder je te kunnen verplaatsen in anderen en je in te beelden wat er bij iemand leeft.

Toch is dit makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe hangen empathie, verbeeldingskracht en voorstellingsvermogen samen? Zijn deze deugden leerbaar? Hoe breng je ze in de praktijk? In deze interactieve workshop doordenken we deze vragen. De docenten stellen empathie, voorstellingsvermogen en verbeeldingskracht centraal in multidisciplinair onderwijs 'in de geest van de kunst' met verhalen (analyseren en schrijven) en andere kunstvormen. In deze workshop gaan we nadenken en uitwisselen, maar vooral ook doen. Na een introductie gaan we aan de slag met enkele van onze werkvormen. We zetten deze zo op dat je ze goed kunt vertalen naar je eigen praktijk.

Aios als verbinder: aios en coc trekken samen op bij bemiddelingsvraagstukken
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

De centrale opleidingscommissie (coc) treedt op als bemiddelaar voor geschillen tussen aios en opleiders. Dergelijke geschillen kunnen gaan over bijvoorbeeld beoordeling, begeleiding of beëindiging van de opleiding. Hoe vervult de coc deze rol in de praktijk en welke rol hebben aios? In deze workshop delen we informatie over de bemiddelingsrol van de coc uit eigen onderzoek. Wat was de frequentie, welke verschillende bemiddelingsdoelen waren er en welke functies had de coc?

De rol die door aios kan worden ingevuld is onderdeel van de workshop. Ga met elkaar in gesprek over waarde, veiligheid, onafhankelijkheid en vertrouwelijkheid. Wat is het leereffect op de organisatie en voor de deelnemende aios? Na deze workshop kun je factoren herkennen en benoemen die van belang zijn voor de coc en voor de professionele ontwikkeling van de aios. Interesse in de verbinding zoeken tijdens moeilijke situaties zoals een bemiddeling? Sluit dan aan voor deze workshop.

Ga naar WORKSHOPRONDE 2 | WORKSHOPRONDE 3

Workshopronde 2

Ga naar WORKSHOPRONDE 1 | WORKSHOPRONDE 3

Rondetafeldiscussie: verbinding door regionalisering van de opleiding
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

In deze interactieve workshop willen we graag in gesprek over regionalisering van de opleiding. Met de verandering van het toezicht en de zorgorganisatie is regionaal opleiden noodzakelijk geworden. Regionaal opleiden heeft geen vaste vorm. Juist hierdoor is er veel van elkaar te leren. Kan de opleiding samen vormgegeven werken als de grote verbinder? Welke kansen en mogelijkheden zijn er voor de opleiding, de aios en de zorg binnen de regio? Hoe pak je dit aan? Welke kansen en uitdagingen zijn er?

Graag delen we onze ervaringen over hoe we in vijf jaar tijd een totale regionale organisatie hebben omgezet. We horen graag ook over jouw ervaring met regionalisering. Laten we van dit moment gebruikmaken om verbinding te zoeken en zo van elkaar te leren.

Professionele ontwikkeling en levenslang stimuleren: lessen uit randomized controlled trials in Nederland
SYMPOSIUM - RONDE 2

Voor toekomstbestendige zorg zijn bevlogen collega’s van essentieel belang. Tegelijkertijd staat dit onder grote druk. Lagere instroom, versnelde uitstroom en personeelstekorten zijn alarmerend hoog waarbij werkdruk, een onveilige werkomgeving en gemis aan ondersteuning bij de ontwikkeling belangrijke oorzaken zijn. Daarnaast leidt verminderde bevlogenheid en toename van uitputting tot toename van patiëntveiligheidsincidenten. In de toekomst zal meer zorg met minder mensen vormgegeven moeten worden. Transformatie en innovatie zijn de oplossing en daarvoor hebben we onze zorgprofessionals hard nodig. Zij zijn ons goud. Want het aantrekken, behouden en ontwikkelen van ieders talent binnen de zorg is eens te meer noodzakelijk. 

De afgelopen jaren is het bottom-up initiatief Challenge&Support gestart, waarin het fundament voor kwaliteitseisen en -borging van bewezen effectieve interventies gericht op professionele persoonlijke ontwikkeling wordt ontwikkeld. Graag delen we in dit symposium de laatste inzichten vanuit de randomized controlled trials onder medisch studenten, verpleegkundigen, aios en medisch specialisten. Want een optimaal leer- en werkklimaat bouwen we samen.

Minisymposium Diversiteit en inclusie in de opleiding
SYMPOSIUM - RONDE 1 EN 2

De diversiteit onder patiënten neemt toe. Deze toename staat in schril contrast met de mate van diversiteit onder zorgprofessionals. Recente Nederlandse studies laten zien dat studenten en artsen met een migratieachtergrond minder doorstromen dan peers zonder migratieachtergrond, onder andere door selectiebias en andere (on)bewuste processen.

In dit minisymposium hoor je wat je als opleider kunt doen om de doorstroom te bevorderen, zodat we in de toekomst diverse en cultuursensitieve zorgprofessionals hebben die aansluiten bij de patiënt van de toekomst. Kinderarts Charlie Obihara is als opleider opgevallen dat cultuursensitieve zorg en inclusie van mensen die niet op ons lijken niet vanzelfsprekend is. Daarom geeft hij samen met Dorian Maarse, psycholoog en trainer trainingen en workshops hierover en schreven ze Interculturele communicatie in de zorg (van Gorcum, 2022) en speciaal voor opleiders: Naar een inclusieve opleiding in de zorg (Amazon, 2024). 

An(n)ios Talentenprogramma: verbinder naar het best passende carrièrepad
SYMPOSIUM - RONDE 2

In deze workshop nemen we je mee in de ontwikkeling van het An(n)ios Talentenprogramma: arts niet noodzakelijk in opleiding tot specialist. Op dit moment staan op basis van best practices de eerste contouren van een STZ Anios Talentenprogramma. Opleiden 2025 en ook het Opleidingscontinuüm-visiedocument adviseren een bredere opleidings- en werkervaring ter voorbereiding op het vak van medisch specialist. Hoe doe je dat?

Graag nemen we je mee in de ervaringen en mogelijkheden om de anios-periode effectief in te zetten voor verbreding en verdieping van inhoudelijke en persoonlijke kennis en kunde. Een belangrijk voordeel hierbij is dat een deelnemer zich ook breder oriënteert en daardoor een betere keuze kan maken voor het best passende carrièrepad. De juiste keuze voor het juiste specialisme in de juiste werkomgeving, binnen of buiten de muren van het ziekenhuis, leidt tot betere kwaliteit van zorg én betere en gezonde(re) werkvreugde. 

Een veilig opleidingsklimaat: wat vinden a(n)ios en opleiders ervan? 
SYMPOSIUM - RONDE 2

Sociale veiligheid staat maatschappelijk volop in de aandacht. Ook in de zorg worden steeds meer voorbeelden openbaar van ernstig grensoverschrijdend gedrag. Enquêtes laten zien dat ook a(n)ios hier regelmatig mee worden geconfronteerd.

In dit interactieve symposium peilen we de gedachten over een veilig opleidingsklimaat met a(n)ios en opleiders. Aan de hand van stellingen en de mobiele telefoon (Kahoot) brengen we anoniem de gedachten hierover samen. Wat bedoelen we met grensoverschrijdend en wat met veilig? Is alle aandacht niet een beetje overdreven? Zijn er expliciete afspraken over gedrag? Spreken a(n)ios en opleiders elkaar onderling aan? Durf jij te zeggen wat er werkelijk speelt? Heeft het zin iets te melden? Bij wie doe je dat dan? Een spannende, uitdagende bijeenkomst: waar word je als opleider verrast door de antwoorden van de a(n)ios? En andersom? Het levert ongetwijfeld stof tot nadenken en gesprek. Wat wordt jullie volgende stap?

Medisch Specialist 2035: bouw jij mee aan je eigen toekomst?
SYMPOSIUM - RONDE 2

Bouw jij mee aan je eigen toekomst? De Nederlandse gezondheidszorg staat voor grote veranderingen en uitdagingen, zoals technologische innovaties, demografische verschuivingen en klimaatproblemen. Als (toekomstig) medisch specialist speel jij een cruciale rol in het definiëren van de zorg van morgen. Daarom is de Federatie Medisch Specialisten in het najaar van 2023 gestart met het visietraject Medisch Specialist 2035. In het afgelopen jaar hebben meer dan 1.000 (toekomstig) medisch specialisten meegedacht over de toekomst en zijn zeven belangrijke thema’s geselecteerd om verder te verdiepen. Eén daarvan loopt als rode draad door de hele visie, namelijk Kennis en vaardigheden van de toekomst.

Tijdens dit interactieve symposium duiken we na een korte inleiding dieper in op de voorstellen voor aanbevelingen en acties omtrent kennis en vaardigheden van de toekomst. Dit is jouw kans om bij te dragen aan de toekomst van de gezondheidszorg en je eigen professionele ontwikkeling.

Online professionaliteit: tussen verbinden en verstoten
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Professionaliteit is een van de kerncompetenties uit het CanMEDS competentiemodel. De laatste 15 jaar is de online wereld, met hierin sociale media, een steeds belangrijkere rol gaan spelen in de samenleving. Dat zorgt voor nieuwe verbindingen. Dit heeft ook een effect op de zorg. Waar moeten zorginstellingen en zorgprofessionals rekening mee houden op media als Facebook, WhatsApp, Snapchat en TikTok? Welke kansen liggen er in het gebruik van sociale media? Welke rol kan de medische vervolgopleiding pakken om een nieuwe generatie digitaal vaardige artsen op te leiden? Kan het gebruik van sociale media als zorgprofessional ook ongewenste interacties creëren met cliënten of patiënten?

In deze workshop geven we je op basis van diverse waargebeurde zaken een beeld van wat wel en niet kan in het online domein van de zorgprofessional. En waar juist de kansen liggen in het online domein voor de verbinding met de samenleving.

Word diversiteitsdenker: leer verschillen verbinden en overbruggen
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Leer de waarde kennen van het opbouwen van verschillende typen relaties op het werk. Weet hoe rangorde en de invloed van hiërarchie en macht daarin een rol spelen. Zet voor jezelf een eerste stap naar de opbouw van een evenwichtig samengesteld netwerk.

De laatste jaren is diversiteitsdenken in onze maatschappij onmiskenbaar in opmars. Het besef groeit dat het noodzakelijk is om (werk)omgevingen te creëren waar iedereen welkom is en zichzelf kan zijn. Het hoort bij je professionaliteit als arts om werkrelaties aan te gaan met mensen van verschillende afkomsten, leeftijden, gender, geloof, culturele en economische achtergronden. Dit kan verrijkend zijn en soms ook uitdagend.

In deze workshop gaan we aan de slag met bonding en bridging in je werkrelaties. Je onderzoekt wat jij nodig hebt om (beter) in verbinding te komen met (on)bekende anderen. Gebaseerd op het werk van de Amerikaanse politicoloog Robert Putnam over sociaal kapitaal.

Van deductief naar inductief leren: leren volgens de onbekende weg
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Analoog aan wat we in het onderwijs doen met derdejaars aios huisartsgeneeskunde, ga je in deze workshop direct aan het werk en in groepjes aan de slag met een disoriented dilemma (een situatie die bestaande overtuigingen of verwachtingen verstoort). Dit dilemma kun je niet oplossen via deductief redeneren waar artsen zo goed in zijn. Het vraagt om een andere manier van leren, waarin je zelf ook een verandering doormaakt tijdens het onderzoek van het probleem. Het doel van deze workshop is kennismaken met transformative learning. Uitkomsten staan dus niet vast; ervaringen en experimenten bepalen de richting.

Bevlogen in balans: creëer rust in je brein
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Rust in je brein en luisteren naar je hart. De nieuwe dokter is een dokter die een goed evenwicht vindt tussen bevlogenheid en wél in balans blijven. Want de valkuil van bevlogen zijn is dat je grenzeloos wordt in wat je doet. In je drukke werkzaamheden kan je makkelijk doorslaan in je bevlogenheid en dan neemt je hoofd het over. Dan voel je je bevlogenheid niet meer. En je raakt zeker uit balans.

In deze workshop brengen we je balans in de praktijk op de yogamat. Het is een vorm van ‘embodied learning’, zodat jij in opleidingssituaties hierop kan terugvallen. Want yoga gaat niet over de houdingen alleen. Yoga gaat over de wijsheid die erachter zit, over grenzen, over stevigheid en soepelheid. Over stevig staan en meebewegen. Het gaat over leiderschap nemen over jezelf. Omdat je hart een belangrijke rol speelt in bevlogenheid, maar ook heel belangrijk is voor balans, leer je ook over hartcoherentie, dé manier om uit je hoofd te blijven, je veerkracht te vergroten en te luisteren naar je hart. Zodat jij bevlogen in balans blijft.

Droomdenken: reflecteren om de beste arts te worden
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Stel je voor dat je net de middelbare school hebt verlaten. Welke opleiding zou je dan kiezen? Wat inspireert je nog steeds in je huidige vak? Als je zelf je dagindeling kunt bepalen, hoe ziet jouw ideale werkdag eruit? Waar leidt jouw weg naartoe? Een loopbaanpad ontstaat gedurende je leven en wordt vaak beïnvloed door toevallige gebeurtenissen. Het wordt soms pas duidelijk waar je eigenlijk naartoe gaat wanneer je terugkijkt.

Tijdens deze workshop vertragen we en staan we even stil bij jouw levensloop en loopbaanfasen, evenals die van je collega's. Je gaat in gesprek met collega-aios en stafleden over hun levensloop en koers. Waarom? Omdat reflecteren je helpt de beste arts te worden, en te blijven, die je kunt zijn.

RGS-masterclass: van visiteren naar evalueren
WORKSHOP - RONDE 2

Vanaf 2025 worden opleidingsvisitaties in het reguliere toezicht verlaten en worden er evaluatiebezoeken gedaan. Evalueren is anders dan visiteren. In deze masterclass gaan we hiermee oefenen. Het is de kunst om in een kort gesprek de juiste informatie boven water te krijgen en een goed beeld te vormen van het opleidingsklimaat of de opleidingslocatie. De juiste vragen stellen en doorvragen waar nodig is een vaardigheid die je kunt trainen. Onder leiding van zeer ervaren visitatoren wordt in een masterclass naar aanleiding van een realistisch scenario een onderdeel van een evaluatiebezoek in kleine groepen nagespeeld, met directe feedback en feed-forward.

PDCJAaa: de verbindende schakel in opleidingskwaliteit
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Door de erkenning voor onbepaalde tijd is het aantonen van kwaliteitsverbetering nog belangrijker geworden. Veel ziekenhuizen gebruiken de PDCA-cyclus als verbeterinstrument. Bij de toepassing van de PDCA spelen diverse dilemma’s een rol, zoals: wat moet er wel in en wat niet? Wat is de meerwaarde? Hoe zet je het efficiënt in en hoe wordt het geen bureaucratisch monster?

Met een handreiking in onze achterzak en aan de hand van spellen nemen we je in deze workshop mee in de stappen van een goed doorlopen PDCA: van verbeterpunt naar een door de groep geformuleerd actieplan. We wisselen ideeën uit en aan de hand van spellen oefenen we met het praktische gebruik van de PDCA-cyclus. 

Omgaan met machtsdynamieken op de werkvloer
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Medische zorg en opleiding kent een diepgewortelde hiërarchische cultuur met bijbehorende machtsdynamiek. Deze dynamieken kunnen zowel een constructieve als belemmerende impact hebben op het werkklimaat en op interprofessioneel (leren) samenwerken. De actualiteit vraagt om een gedrags- en cultuurverandering naar effectieve(re) samenwerking tussen specialismen en tussen aios en supervisors. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan.

Deze workshop start met een presentatie van (promotie-)onderzoek naar interprofessioneel leren samenwerken en de rol van context, cultuur en machtsdynamiek. Naast wetenschappelijke inzichten worden herkenbare, dagelijkse situaties uit de opleidingspraktijk besproken. Je gaat vervolgens aan de slag met hoe machtsverhoudingen een rol spelen binnen je eigen (opleidings)praktijk en wat je eigen rol hierin is. We staan uitgebreid stil bij hoe machtsdynamieken op de werkvloer constructief gehanteerd kunnen worden met het oog op interprofessioneel (leren) samenwerken.

Patiëntenfeedback benutten in werkplekleren
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Patiëntgerichte zorg wordt steeds belangrijker omdat het leidt tot betere zorg. De ervaringen van patiënten in de vorm van patiëntfeedback is van grote waarde voor de kwaliteit van zorg waar life-long-learners veel aan kunnen hebben. Als patiënten feedback kunnen geven, bevordert dat therapietrouw en meer betrokkenheid en emancipatie van de patiënt. Ook kan het bijdragen aan betere gezondheidsuitkomsten en reductie van zorgkosten. Daarnaast kan feedback van patiënten de werktevredenheid van artsen verhogen en de blinde vlekken minder blind maken. Helaas wordt feedback van patiënten nauwelijks expliciet ingezet in het leerproces van de arts in opleiding. Dat is een gemiste kans voor de arts en specialist in spé, want vooral tijdens het werkplekleren in stages van aios als ook het begeleiden van co-assistenten door aios zijn er kansen te benutten. In deze workshop leer je mogelijkheden kennen om patiëntfeedback te incorporeren in het werkplekleren.

Aniosperiode voor basisartsen: meer dan wachten op een opleidingsplek
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

De basisarts (anios) wordt gezien als wachtende op een opleidingsplek, terwijl de zorg meer behoefte lijkt te hebben aan basisartsen. Initiatieven om anios te binden groeien, zoals het organiseren van traineeships. Er is weinig zicht op de omvang van de groep en op de keuzes die basisartsen in hun loopbaan zetten en waarom ze dat doen. Recent verscheen het rapport Basisarts van het Capaciteitsorgaan. Via een vragenlijst zijn basisartsen benaderd over hun werkplek, hun ervaringen en overwegingen en over wat hun keuze heeft beïnvloed. 
De basisartsen werkten voor 99 procent binnen de zorg. Tweederde was al zeker van een gewenste vervolgopleiding en een kwart twijfelde. Belangrijke overwegingen voor een aniosplek waren naast inhoudelijke uitdagingen ook persoonlijke ruimte en arbeidsvoorwaarden. De basisartsen zagen hun taken in het vervangen van de aios, de physician assistent of de verpleegkundig specialist. In een paneldiscussie gaan we in gesprek over deze uitkomsten en over de verwachtingen voor de toekomst.

Het opleidersklimaat: hoe de opleider een verbinder kan blijven
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

De opleiding als grote verbinder: een prachtig streven. Wij stellen dan ook graag voor dat we voortaan niet alleen oog hebben voor het opleidingsklimaat, maar ook voor het opleidersklimaat. De opleiders en supervisoren moeten optimaal ondersteund worden in hun rol als spil tussen administratieve systemen en persoonlijke begeleiding van aios in de dagelijkse praktijk. Ze moeten daarnaast ook in staat gesteld worden om de zorg voor de aios en de zorg voor de patiënt in balans te houden. Kortom: het opleidersklimaat als omgeving waarin opleiders en supervisoren daadwerkelijk de verbinders kunnen zijn.

Ontdek in deze workshop aan welke knoppen je kunt draaien om je eigen opleidersklimaat te verbeteren. Want wie en wat hebben er allemaal invloed op het opleidersklimaat? Is het meetbaar? Hoe pak je eventuele verbeterpunten als groep op? Ervaar het tijdens deze workshop - voor en door opleiders én aios.

Een duurzame wereld begint in je opleiding
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft de klimaatcrisis uitgeroepen tot een gezondheidscrisis, wat de vraag naar educatie over planetaire gezondheid en duurzame zorg binnen het medisch onderwijs heeft doen toenemen. Tijdens deze workshop demonstreren we hoe dit onderwerp in de medische vervolgopleiding geïntegreerd kan worden. De workshop biedt praktische inzichten om duurzaamheid te bevorderen en moedigt deelnemers aan kritisch naar hun eigen opleiding te kijken. Doelen van de workshop zijn: het begrijpen van het concept van planetaire gezondheid en duurzame zorg, inzicht krijgen in het belang van duurzaamheid binnen de geneeskunde, inspiratie opdoen uit de gynaecologie- en verloskunde-opleiding en het ontwikkelen van een actieplan voor de eigen opleiding. Zo willen we bijdragen aan een duurzame toekomst in de medische sector.

Zet eerst je eigen zuurstofmasker op: preventie van psychische klachten bij artsen
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

De nieuwe gedragscode voor artsen van de KNMG die in 2022 werd gepresenteerd bevat de volgende nieuwe regel: 'Als arts zorg je goed voor je eigen veiligheid, gezondheid en welzijn. Je zoekt hulp als dit nodig is.' Dit roept de vraag op welke kennis we hebben over gezondheid en welzijn van artsen in het algemeen. Hoe geef je als arts handen en voeten aan deze leefregel en blijf je vitaal in je vak?

Tijdens deze workshop wordt wetenschappelijke kennis op dit terrein gepresenteerd. Je krijgt middelen om beter in te schatten welke maatregelen je zelf kunt nemen vanwege persoonlijke factoren, maar deze ook te onderscheiden van veranderingen die noodzakelijk zijn in hun werkomstandigheden. De noodzaak hiertoe is groter dan ooit; de kosten van de zorg stijgen waardoor de overheid stuurt op beperking van het aantal zorgverleners (IZA 2022) waardoor uitval van bestaande zorgverleners een nog groter probleem vormt voor de maatschappij.

Masterclass: 10 technieken om een vliegende start te maken als supervisor
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Wanneer je als jonge klare de jas van aios uittrekt, kan het even duren voordat de nieuwe jas van supervisor past. Je bent zelf nog bezig met het vormen van je professionele zelf. Er zijn veel keuzes te maken hierbij: welke supervisiestijlen zijn er? Hoe geef ik mijn rol vorm? Welke keuzes kan ik maken in het begeleiden van jongere collega’s? Hoe geef ik feedback met impact? Hoe geef ik richting aan mijn rol in de opleidingsgroep? Hoe pak ik het superviseren aan van een collega die vorige maand nog mijn mede-aios was?

Met deze en andere vragen gaan we aan de slag in deze masterclass. We werken toe naar een tailormade plan van aanpak waarbij we ondersteunende tools en technieken bieden. Daarbij maken we graag gebruik van onze collectieve intelligentie en wisselen we best practices met elkaar uit. Aan het einde van deze masterclass ben je in staat om bewuste keuzes te maken, zodat die nieuwe supervisorjas beter past en sterk in verbinding staat met je professionele zelf.

In gesprek: het mooiste verhaal van de toekomst
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Opleiden is verhalen vertellen. Fenna Heyning, opgeleid als hematoloog, heeft een boek geschreven met als titel 'Help, het ziekenhuis verdwijnt!'. Ze treedt vaak op als keynote speaker voor medisch specialisten en geeft masterclasses aan aios, met als leidraad de zorgtransformatie: moet een ziekenhuis altijd een gebouw zijn? Kunnen we moderne digitale technieken nog veel meer inzetten voor het allerbelangrijkste: onze gezondheid? Wat als we goede en toegankelijke gezondheidszorg breder interpreteren en daar ook goede voeding en een gezonde leefomgeving bij betrekken?

In deze workshop gaan we in drie groepen elkaar drie verhalen van de toekomst vertellen, zonder beperkingen van geld en: 'Ja, maar zo hoort dat nou eenmaal'. Hoe ziet de gedroomde werkweek anno 2035 eruit? Welke technieken en werkvormen kunnen we overnemen van bedrijven als Booking.com en Coolblue? En hoe gaat zorg bijdragen aan een gezonde planeet in plaats van deze te vervuilen?

Transmurale intervisie: verbinden in het kwadraat
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Huisartsen en specialisten werken dagelijks samen. De opleidingen tot huisarts en intramuraal specialist zijn echter heel verschillend ingericht en de manier van werken is echt anders. Dit kan tot verkeerde verwachtingen van elkaar leiden.

Maandelijkse intervisie van huisartsen in opleiding bij het UMCG samen met a(n)ios uit het MCL in Leeuwarden, begeleid door een huisarts-docent, blijkt zeer waardevol. Samen leren over elkaars werkplek en hoe je goed communiceert met elkaar, lachen en elkaar verrijken inspireert om elkaar te willen en durven opzoeken. Ook de opleiders in ziekenhuis en huisartsenpraktijken worden meegenomen in de opgedane kennis: verbinding in het kwadraat, dus. Een mooie start om een volledige carrière van elkaar te leren, goede netwerkzorg te leveren en werkplezier te vergroten. In deze workshop zul je ervaren wat transmurale intervisie kan opleveren.

Professionalisering van aios en medisch specialisten: tijd voor een update
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Hoe blijf je bij in deze tijden van snelle verandering? Wat vraagt continu leren en ontwikkelen van aios, opleiders en organisaties? De organisatie en vormgeving van scholing is toe aan een update. De Federatie Medisch Specialisten pakt dit onderwerp op in het project Ruimte voor opleiden.

In deze workshop verkennen we de mogelijkheden voor landelijke samenwerking in de ontwikkeling en het aanbod van professionalisering. We gaan in op vragen als 'Hoe kunnen we meer samenwerken en het aanbod in vakoverstijgende thema’s landelijk toegankelijk maken?' en 'Hoe zorg je voor een actueel scholingsaanbod voor opleidersprofessionalisering?'. Daarnaast gaan we in op vernieuwende vormen van vakoverstijgende professionalisering en ervaar je hoe het gebruik van media zoals podcasts en e-learnings scholing waardevoller en efficiënter kunnen maken. Denk mee over vernieuwing en til de professionalisering binnen jouw instelling of opleiding naar een volgend niveau.

Aios als verbinder: aios en coc trekken samen op bij bemiddelingsvraagstukken
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

De centrale opleidingscommissie (coc) treedt op als bemiddelaar voor geschillen tussen aios en opleiders. Dergelijke geschillen kunnen gaan over bijvoorbeeld beoordeling, begeleiding of beëindiging van de opleiding. Hoe vervult de coc deze rol in de praktijk en welke rol hebben aios? In deze workshop delen we informatie over de bemiddelingsrol van de coc uit eigen onderzoek. Wat was de frequentie, welke verschillende bemiddelingsdoelen waren er en welke functies had de coc?

De rol die door aios kan worden ingevuld is onderdeel van de workshop. Ga met elkaar in gesprek over waarde, veiligheid, onafhankelijkheid en vertrouwelijkheid. Wat is het leereffect op de organisatie en voor de deelnemende aios? Na deze workshop kun je factoren herkennen en benoemen die van belang zijn voor de coc en voor de professionele ontwikkeling van de aios. Interesse in de verbinding zoeken tijdens moeilijke situaties, zoals een bemiddeling, sluit aan voor deze workshop.

Ga naar WORKSHOPRONDE 1 | WORKSHOPRONDE 3

Workshopronde 3

Ga naar WORKSHOPRONDE 1 | WORKSHOPRONDE 2

Opleidingsfinanciering vanuit verschillend perspectief
SYMPOSIUM - RONDE 3

De afgelopen paar jaar is de belangstelling voor de financiële aspecten van de medische vervolgopleidingen duidelijk toegenomen, mede onder invloed van het lopende NZa-onderzoek. Volgend op eerdere ervaringen in het UMC Utrecht wordt nu op diverse plaatsen in het land ervaring opgedaan in het werken met een opleidingsbegroting en met het maken van keuzes op basis van inzicht in de financiën. In dit symposium wordt vanuit het perspectief van de diverse belanghebbenden gekeken wat er nodig is om het grotere bewustzijn van de opleidingsfinanciering om te zetten in een positieve bijdrage aan de ontwikkeling van de kwaliteit van de opleidingen.

Bestuurlijke ontwikkeling in opleidingstijd: praktijkvoorbeelden
SYMPOSIUM - RONDE 3

Naast wetenschap en onderwijs zijn veel aios tegenwoordig bestuurlijk actief. Echter is er nog veel verschil tussen opleidingsregio's, ziekenhuizen en specialismes. En hoe de aios dit kan integreren in de opleiding, als die dat wil. Bestuurlijke competenties zijn wezenlijk anders dan klinische competenties en essentieel voor tenminste een gedeelte van de artsen en medisch specialisten. Dit symposium is een pleidooi voor bestuurlijke ontwikkeling in opleidingstijd en geeft handvatten en praktijkvoorbeelden aan opleiders en aios hoe dit in de praktijk te brengen. Onder andere vanuit NFU CMV wordt dit najaar ook een aanbevelingsdocument verwacht waar dit in is uitgewerkt. 

Optimaal opleidingsklimaat: veilig in verbinding
SYMPOSIUM - RONDE 3

Een veilige groepsdynamiek is een essentiële basis voor een goede opleiding. Maar hoe bereik je dat als groep die inherent functioneel hiërarchisch is, onder hoge tijdsdruk staat en ook nog eens regelmatig van samenstelling wisselt? Erover praten helpt. Want hoe kun je anders weten wat de grenzen, aannames, wensen en verwachtingen van de ander zijn? En hoe bewust ben je je eigenlijk doorgaans van je eigen normen en waarden daarin?

In dit symposium belichten we drie praktische instrumenten die je kunt inzetten om laagdrempelig het gesprek hierover te starten: het zelfevaluatie-instrument Veilig opleidingsklimaat, het D-RECT gesprek en het Dilemmaspel. Met een kleine tijdsinvestering creëer je hiermee meer verbinding, meer openheid, meer begrip en minder stigma. Na dit symposium heb je verschillende interactieve methodes leren kennen, die je direct binnen de opleidingsgroep kunt toepassen en kunt gebruiken om met elkaar het gesprek te starten over een veilig werk- en leerklimaat.

Mythes en monsters: verbinding met de artsen van morgen met het Open Spookhuis
SYMPOSIUM - RONDE 3

'Als je in je eerste jaar niet weet wat je wilt worden, ben je kansloos voor een opleidingsplaats'. Of: 'Je moet gepromoveerd zijn om in opleiding te komen'. Het zijn twee percepties van geneeskundestudenten over de vervolgopleiding. Sommige percepties zijn mythes of spookverhalen, anderen laten zien dat de medische sector kampt met een imagoprobleem: er is minder interesse in het stereotypisch hiërarchische doktersvak, de hoge werkdruk en het verminderde werkplezier.

Het Open Spookhuis beoogt transparant de dialoog tussen studenten en artsen te faciliteren. In diverse academische en regionale ziekenhuizen hebben de eerste sessies reeds met succes plaatsgevonden met stressreductie bij de studenten als effect. In deze workshop brengen de initiatiefnemers het idee en de werkwijze van het Spookhuis over en gaan ze met je in gesprek over de mythes en monsters in het opleidingscontinuüm. En natuurlijk stellen we de vraag: 'Hoe kunnen we met de volgende generatie artsen de werkcultuur verbeteren?'

Symposium Ruimte voor opleiden: Meer samen opleiden voor netwerkzorg
SYMPOSIUM – RONDE 3

Hoe kunnen we medisch-specialistische vervolgopleidingen (MSVO) beter laten aansluiten op de behoeften van netwerkzorg? Flexibiliteit en inzetbaarheid van medisch specialisten staan hierbij centraal. Hoe herstructureren we medische vervolgopleidingen om samenhang en samenwerking te versterken?
De Federatie Medisch Specialisten is deze uitdaging aangegaan met het project Ruimte voor opleiden. Tijdens dit symposium nemen we je mee in onze aanpak en bespreken we samen de uitdagingen. Mis deze kans niet om mee te denken over de toekomst van medisch-specialistische opleidingen.

Mindfulness en compassie als basis voor persoonlijk leiderschap
WORKSHOP - RONDE 3

Griekse filosofen als Socrates wisten al hoe belangrijk zelfinzicht is om het leven voluit te kunnen leven. Bewustzijn en het vermogen tot zelfregulatie vormen de basis van persoonlijk leiderschap. Dit zijn bij uitstek kwaliteiten die je ontwikkelt met mindfulness. ‘Do no harm’ is de belangrijkste richtlijn voor dokters; geen schade toebrengen in jouw medische beroepspraktijk, maar wat betekent het in jouw leven als mens? In welke relatie vind jij het eenvoudiger om te handelen naar 'do no harm': in relatie tot je patiënt, in relatie tot je collega of in relatie tot jezelf?

In deze workshop krijg je inzicht in de waarde van het ontwikkelen van mindfulness en (zelf)compassie in jouw persoonlijk leiderschap als dokter. Waarom zijn deze kwaliteiten zo belangrijk voor werkplezier en optimale patiëntenzorg en misschien nog wel interessanter; kan je het trainen? Je zal uitgedaagd worden om te reflecteren op jouw persoonlijk leiderschap, waar zelfzorg en het ondersteunen van persoonlijke veerkracht een wezenlijk onderdeel van zijn. 

Bevlogen in balans: creëer rust in je brein
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Rust in je brein en luisteren naar je hart. De nieuwe dokter is een dokter die een goed evenwicht vindt tussen bevlogenheid en wél in balans blijven. Want de valkuil van bevlogen zijn is dat je grenzeloos wordt in wat je doet. In je drukke werkzaamheden kun je makkelijk doorslaan in je bevlogenheid en dan neemt je hoofd het over. Dan voel je je bevlogenheid niet meer. En je raakt zeker uit balans.

In deze workshop brengen we je balans in de praktijk op de yogamat. Het is een vorm van ‘embodied learning’, zodat jij in opleidingssituaties hierop kan terugvallen. Want yoga gaat niet over de houdingen alleen. Yoga gaat over de wijsheid die erachter zit, over grenzen, over stevigheid en soepelheid. Over stevig staan en meebewegen. Het gaat over leiderschap nemen over jezelf. Omdat je hart een belangrijke rol speelt in bevlogenheid, maar ook heel belangrijk is voor balans, leer je ook over hartcoherentie, dé manier om uit je hoofd te blijven, je veerkracht te vergroten en te luisteren naar je hart. Zodat jij bevlogen in balans blijft.

Help de aios zoeken naar balans tijdens de tropenjaren
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Veel aios hebben tijdens de opleiding een jong gezin of verwachten een kind. Tijdens deze tropenjaren wordt er veel gevraagd: thuis, op het werk en vanuit de opleiding. Veel aios ervaren een hoge werkdruk, stress en burn-outklachten. In deze workshop gaan we met elkaar in gesprek over hoe we hier in de opleiding aandacht voor kunnen hebben. Wat kun je als (praktijk)opleider doen in het begeleiden van aios in deze drukke levensfase? Hoe praat je met je aios over balans? En ben jij je bewust van je voorbeeldfunctie? We staan stil bij het belang van de eerste 1.000 dagen en bij wet- en regelgeving voor zwangeren en ouders met jonge kinderen.

Laten we samen zoeken naar balans tijdens de tropenjaren. Deze workshop wordt gegeven door Sanne de Laat, arts maatschappij + gezondheid, praktijkopleider en coach voor artsen tijdens de eerste 1.000 dagen met hun kind.

RGS-workshop: voorbereiding evaluatiebezoeken
WORKSHOP - RONDE 3

Vanaf 2025 worden opleidingsvisitaties in het reguliere toezicht verlaten en worden er evaluatiebezoeken gedaan. Het is de kunst om op basis van bestaande gegevens, dus zonder van tevoren veel extra informatie op te vragen, in een gesprek de juiste informatie boven water te krijgen. Zodat een goed beeld gevormd kan worden. Tijdens evaluatiebezoeken zijn belangrijke rollen weggelegd voor de eigen sterkte-zwakte-analyse en de eerdere rapportages naar aanleiding van gegeven adviezen. Daarnaast is de PDCA-cyclus van instelling en opleiding een essentieel onderwerp.

In deze workshop gaan we verder in op onderwerpen zoals: hoe kun je als leerhuis een evaluatiebezoek voorbereiden en de opleiders ondersteunen? Wat is de taak van de opleidingsondersteuners? Welke rol is weggelegd voor de coc? Hoe ga je om met de verschillende rollen van de coc(-voorzitter)? Wat is het belang van de governance code en wat moet daarin staan?

Leren met, van en over elkaar: hoe doe je dat in patiëntenbesprekingen?
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Er zijn verschillende vormen patiëntbesprekingen, zoals multidisciplinair en interprofessioneel. Echter, niet alle vormen dragen bij aan leren. Soms zijn ze puur ingericht op efficiënte patiëntenzorg. Hierdoor kunnen potentiële leermomenten nog niet optimaal benut worden. Een gemiste kans. Er zijn wel concrete tips en tricks op te maken uit de recente literatuur om leren met, van en over elkaar uitgebreider te faciliteren, in elke vorm van bespreking. Hoe maak je de juiste verbinding tussen zorgverleners in een dergelijk overleg?

In deze workshop worden praktische tips en vaardigheden geoefend om interprofessioneel leren met, van en over elkaar te optimaliseren. Het is een interactieve workshop waarbij inzichten uit recente literatuur worden geoperationaliseerd en toepasbaar worden gemaakt voor de dagelijkse praktijk van patiëntenbesprekingen. Hierdoor wordt het leerpotentieel maximaal benut door zorgverleners te verbinden.

Patiëntenfeedback benutten in werkplekleren
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Patiëntgerichte zorg wordt steeds belangrijker omdat het leidt tot betere zorg. De ervaringen van patiënten in de vorm van patiëntfeedback is van grote waarde voor de kwaliteit van zorg waar life-long-learners veel aan kunnen hebben. Als patiënten feedback kunnen geven, bevordert dat therapietrouw en meer betrokkenheid en emancipatie van de patiënt. Ook kan het bijdragen aan betere gezondheidsuitkomsten en reductie van zorgkosten. Daarnaast kan feedback van patiënten de werktevredenheid van artsen verhogen en de blinde vlekken minder blind maken. Helaas wordt feedback van patiënten nauwelijks expliciet ingezet in het leerproces van de arts in opleiding. Dat is een gemiste kans voor de arts en specialist in spé, want vooral tijdens het werkplekleren in stages van aios als ook het begeleiden van co-assistenten door aios zijn er kansen te benutten. In deze workshop leer je mogelijkheden kennen om patiëntfeedback te incorporeren in het werkplekleren.

Samen werken aan verbinding: een veilig opleidingsklimaat
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Sociale veiligheid staat volop in de belangstelling. Gezien recente enquêtes in de zorg is daar ook alle reden toe: 30 tot 50% van de zorgmedewerkers heeft te maken (gehad) met ongewenste ervaringen. In de opleidingssituatie is de verantwoordelijkheid voor een veilig opleidingsklimaat belegd bij de opleiders. Hoe dit moet worden ingevuld, is niet omschreven.

Aan de hand van een casus over een a(n)ios schetsen we in deze workshop de huidige stand van zaken ten aanzien van een veilig opleidingsklimaat. Wat verstaan we onder veiligheid in de opleidingssetting? Welke risico’s op onveiligheid brengt het werk als a(n)ios met zich mee? Wat weten we nog niet uit enquêtes? Wat te doen bij ongewenst gedrag? Wat kan de vertrouwenspersoon betekenen? Waar kan ik iets melden en hoe gaat het dan verder? Er zijn nog veel vragen te beantwoorden. In deze workshop gaan we hierover in gesprek en doen een voorstel.

Wat heb jij nodig om mee te kunnen gaan in dit besluit?
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Ons gedrag in en rond de spreekkamers wordt beïnvloed door ranking en routines. Hierdoor kan het lastig zijn om onze manier van werken aan te passen. Bijvoorbeeld wanneer we een nieuwe manier van werken willen invoeren of willen stoppen met minder zinnige zorg. Vaak betekent een verlangen naar verandering ook samenwerking met anderen. Dat kan schuren en je uitspreken kan spannend zijn. Het opzoeken en aangaan van dialogen is niet vanzelfsprekend: het zijn gesprekken waarin je samen met anderen verschillende perspectieven onderzoekt. Hoe kan de opleidingstijd worden benut om dialoogvaardigheden te ontwikkelen?

In de workshop vertrekken we vanuit het verschil tussen een debat en een dialoog. We presenteren de materialen die er zijn voor zorgverleners om hen te inspireren voor 'Deep democracy', een filosofie en praktische methode om alle stemmen te horen. Je kunt de volgende dag aan de slag in jouw eigen omgeving.

Het opleidersklimaat: hoe de opleider een verbinder kan blijven
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

De opleiding als grote verbinder: een prachtig streven. Wij stellen dan ook graag voor dat we voortaan niet alleen oog hebben voor het opleidingsklimaat, maar ook voor het opleidersklimaat. De opleiders en supervisoren moeten optimaal ondersteund worden in hun rol als spil tussen administratieve systemen en persoonlijke begeleiding van aios in de dagelijkse praktijk. Ze moeten daarnaast ook in staat gesteld worden om de zorg voor de aios en de zorg voor de patiënt in balans te houden. Kortom: het opleidersklimaat als omgeving waarin opleiders en supervisoren daadwerkelijk de verbinders kunnen zijn.

Ontdek in deze workshop aan welke knoppen je kunt draaien om je eigen opleidersklimaat te verbeteren. Want wie en wat hebben er allemaal invloed op het opleidersklimaat? Is het meetbaar? Hoe pak je eventuele verbeterpunten als groep op? Ervaar het tijdens deze workshop - voor en door opleiders én aios.

Zet eerst je eigen zuurstofmasker op: preventie van psychische klachten bij artsen
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

De nieuwe gedragscode voor artsen van de KNMG die in 2022 werd gepresenteerd bevat de volgende nieuwe regel: 'Als arts zorg je goed voor je eigen veiligheid, gezondheid en welzijn. Je zoekt hulp als dit nodig is.' Dit roept de vraag op welke kennis we hebben over gezondheid en welzijn van artsen in het algemeen. Hoe geef je als arts handen en voeten aan deze leefregel en blijf je vitaal in je vak?

Tijdens deze workshop wordt wetenschappelijke kennis op dit terrein gepresenteerd. Je krijgt middelen om beter in te schatten welke maatregelen je zelf kunt nemen vanwege persoonlijke factoren, maar deze ook te onderscheiden van veranderingen die noodzakelijk zijn in hun werkomstandigheden. De noodzaak hiertoe is groter dan ooit; de kosten van de zorg stijgen waardoor de overheid stuurt op beperking van het aantal zorgverleners (IZA 2022) waardoor uitval van bestaande zorgverleners een nog groter probleem vormt voor de maatschappij.

Leren van elkaar: best and worst practices bij remediëring van aios
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Aios zijn in opleiding om een nieuw vak te leren. Dit leertraject kost tijd en is bij alle aios anders. Het komt in dit kader geregeld voor dat een aios tijdelijk niet functioneert op het niveau dat, gezien de opleidingsduur, mag worden verwacht. Remediëren kan dan nodig zijn, bijvoorbeeld in de vorm van een formeel Geïntensiveerd Begeleidingstraject (gbt), maar bovenal in het traject daaraan voorafgaand.

In deze workshop zoomen we in op het tijdig signaleren van functioneringsproblemen bij aios. Ook leren we van en met elkaar over de verschillende opties die opleiders en aios hebben ten aanzien van het motiveren, stimuleren en remediëren tijdens het leertraject. We belichten psychologische, onderwijskundige en juridische aspecten van remediëring en bespreken elkaars ervaringen. Daarnaast bieden we een aantal praktische do's, don’ts en don’t knows bij begeleiding van aios gebaseerd op onderzoek naar gbt’s.

Opleiden en opgeleid worden in onzekere tijden
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

'Opleiding, de grote verbinder' is het thema van dit congres. Maar hoe zoek je verbinding in situaties die onzeker of onbekend zijn en hoe kun je daarop anticiperen? Als het over duurzame zorg of planetary health gaat, is het lastig om als aios en praktijkopleider zelf aan de slag te gaan met deze onderwerpen. Tijdens deze workshop staan twee vragen centraal:

1. Hoe kun je als aios binnen je opleiding aan de slag met zo’n onderwerp?
2. Hoe kun je als praktijkopleider jouw enthousiaste aios hierin begeleiden?

Aan de hand van de vijf A’s (aandacht geven, agenderen, actie ondernemen, aangaan van samenwerking en aan tafel zitten, ontleend aan De Jonge Arts M+G) geven wij handvatten hoe je dit kunt doen. Zo leren we samen veerkrachtig te denken, te anticiperen op wat nog niet bekend is en verbinding te zoeken.

Verbindend aanspreken: hoe doe je dat?
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

In een open, veilige cultuur spreken we elkaar aan. Maar zeg nou zelf: het is toch ontzettend moeilijk om te doen? Je wilt niet die botte hark zijn, die strenge docent of die over-assertieve aios. Dus is vermijden fijner. Er zijn talloze cursussen over feedback geven. Maar aanspreken is iets anders. Het is persoonlijker én meer geladen. Want het voelt alsof je iemand op de vingers tikt. Het goede nieuws is: het is te leren. Door de emotionele mechanismen te (her)kennen én te weten hoe je verbindend aanspreekt zodat de ander zich niet bestraft voelt.

Tijdens deze workshop leer je over de emoties die bij beide partijen spelen en oefen je met simpele, weinig geladen casuïstiek uit de praktijk. Na de workshop herken je je eigen ongemak én dat van de ander en heb je tips om verbindend aan te spreken.

In gesprek: het mooiste verhaal van de toekomst
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Opleiden is verhalen vertellen. Fenna Heyning, opgeleid als hematoloog, heeft een boek geschreven met als titel 'Help, het ziekenhuis verdwijnt!'. Ze treedt vaak op als keynote speaker voor medisch specialisten en geeft masterclasses aan aios, met als leidraad de zorgtransformatie: moet een ziekenhuis altijd een gebouw zijn? Kunnen we moderne digitale technieken nog veel meer inzetten voor het allerbelangrijkste: onze gezondheid? Wat als we goede en toegankelijke gezondheidszorg breder interpreteren en daar ook goede voeding en een gezonde leefomgeving bij betrekken?

In deze workshop gaan we in drie groepen elkaar drie verhalen van de toekomst vertellen, zonder beperkingen van geld en: 'Ja, maar zo hoort dat nou eenmaal'. Hoe ziet de gedroomde werkweek anno 2035 eruit? Welke technieken en werkvormen kunnen we overnemen van bedrijven als Booking.com en Coolblue? En hoe gaat zorg bijdragen aan een gezonde planeet in plaats van deze te vervuilen?

Transmurale intervisie: verbinden in het kwadraat
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Huisartsen en specialisten werken dagelijks samen. De opleidingen tot huisarts en intramuraal specialist zijn echter heel verschillend ingericht en de manier van werken is echt anders. Dit kan tot verkeerde verwachtingen van elkaar leiden.

Maandelijkse intervisie van huisartsen in opleiding bij het UMCG samen met a(n)ios uit het MCL in Leeuwarden, begeleid door een huisarts-docent, blijkt zeer waardevol. Samen leren over elkaars werkplek en hoe je goed communiceert met elkaar, lachen en elkaar verrijken inspireert om elkaar te willen en durven opzoeken. Ook de opleiders in ziekenhuis en huisartsenpraktijken worden meegenomen in de opgedane kennis: verbinding in het kwadraat, dus. Een mooie start om een volledige carrière van elkaar te leren, goede netwerkzorg te leveren en werkplezier te vergroten. In deze workshop zul je ervaren wat transmurale intervisie kan opleveren.

Empathie als verbinder, in de geest van de kunst
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Empathie is de sleutel tot verbinding met de ander. Empathie is daarom, naast verbeeldingskracht en voorstellingsvermogen, belangrijk voor (medisch) leiders en binnen de medische opleiding en hulpverlening. Je boodschap overbrengen, zorg verlenen; het kan niet zonder je te kunnen verplaatsen in anderen en je in te beelden wat er bij iemand leeft.

Toch is dit makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe hangen empathie, verbeeldingskracht en voorstellingsvermogen samen? Zijn deze deugden leerbaar? Hoe breng je ze in de praktijk? In deze interactieve workshop doordenken we deze vragen. De docenten stellen empathie, voorstellingsvermogen en verbeeldingskracht centraal in multidisciplinair onderwijs 'in de geest van de kunst' met verhalen (analyseren en schrijven) en andere kunstvormen.

We gaan in deze workshop nadenken en uitwisselen maar vooral ook doen. Na een introductie gaan we aan de slag met enkele van onze werkvormen. We zetten deze zo op dat je ze goed kunt vertalen naar je eigen praktijk.

Droomdenken: reflecteren om de beste arts te worden
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Stel je voor dat je net de middelbare school hebt verlaten. Welke opleiding zou je dan kiezen? Wat inspireert je nog steeds in je huidige vak? Als je zelf je dagindeling kunt bepalen, hoe ziet jouw ideale werkdag eruit? Waar leidt jouw weg naartoe? Een loopbaanpad ontstaat gedurende je leven en wordt vaak beïnvloed door toevallige gebeurtenissen. Het wordt soms pas duidelijk waar je eigenlijk naartoe gaat wanneer je terugkijkt.

Tijdens deze workshop vertragen we en staan we even stil bij jouw levensloop en loopbaanfasen, evenals die van je collega's. Je gaat in gesprek met collega-aios en stafleden over hun levensloop en koers. Waarom? Omdat reflecteren je helpt de beste arts te worden, en te blijven, die je kunt zijn.

Ga naar WORKSHOPRONDE 1 | WORKSHOPRONDE 2

Meld je aan voor het MMV-congres 2024

Terug naar het overzicht