Aan de start: Plastisch chirurg Josien van der Meer
‘Het succes van een behandeling is niet altijd rechtevenredig met de uitkomst van een operatie,’ aldus plastisch chirurg Josien van der Meer. ‘Iemand moet zich vooral gehoord en begrepen voelen.’
‘Plastisch chirurgen zijn de schilder na een ingrijpende verbouwing.’ Kun je je in die uitspraak vinden?
‘Je bent als plastisch chirurg meer een restaurateur.’
In welke zin?
‘Ons vak bestaat grotendeels uit het herstellen van vorm en functie naar hoe het ooit was. Botdefecten herstellen waarbij het fundament cruciaal is. Of de opbouw van het kraakbeen in de neus. Het fundament is dan cruciaal. Maar het laagje verf is wél de kers op de taart, dat moet zonder druppels of vegen.’
Hoever ga jij in de precisie?
‘Ik ben wel van de details, negentig procent vind ik meestal niet genoeg. Waarom zou ik ergens aan beginnen zonder het maximale eruit te willen halen?’
Bij welk deelgebied binnen de plastische chirurgie ligt jouw passie?
‘Bij de aangezichtschirurgie en de mammachirurgie, denk daarbij aan borstreconstructies. Overigens houd ik me momenteel bezig met alle deelgebieden. Ik wil mijn blikveld aan de start breed houden.’
Wat vind je interessant aan het aangezicht?
‘Het lichaam is behoorlijk vergevingsgezind. Het aangezicht kent een extra uitdaging, dit is letterlijk het eerste dat je ziet.’
Wat vind je het mooiste aan je vak?
‘Bij de plastische chirurgie zijn de protocollen beperkt. Er is geen standaard workflow zoals bij vele andere specialismen. Iedere patiënt is anders, ook de problemen en wensen. Als zo’n wens écht bijdraagt echt aan de levenskwaliteit, werk ik daar graag aan mee.’
En het moeilijkste?
‘Dat zijn binnen de esthetiek de mensen die van een negen een tien willen maken.’
Met welke wensen krijg je zoal te maken?
‘Die wensen zijn ontzettend divers. Iemand die weer wil pianospelen na een handletsel, bijvoorbeeld. Of een patiënt die moet herstellen van een doorligwond na een lange ic-opname. Maar denk ook aan patiënten die weer willen lezen zonder ‘luikjes’ voor de ogen.’
Voldoe je aan al die wensen?
‘Als ik denk dat een ingreep niets verbetert of de kans op complicaties groot is, bespreek ik dat en zeg ik: “Nee”. Het blijft een operatie met bijbehorende risico’s, die ik ook moet willen nemen.’
Als je zelf plastische chirurgie zou moeten ondergaan, wat wordt dan jouw belangrijkste eis?
‘Dat de arts vooraf een realistisch verwachtingspatroon schept. Het succes van een behandeling is niet altijd rechtevenredig met de uitkomst van de operatie; iemand moet zich gehoord en begrepen voelen.’
Welk misverstand over plastische chirurgie zou je willen rechtzetten?
‘Andere specialisten weten wel wat ons werk inhoudt. Maar het grote publiek weet vaak niet dat we ook zijn opgeleid in onder meer handchirurgie. Er heerst een wat eenzijdig beeld.’
Spring je weleens in op de trauma-afdeling?
‘In het OLVG zien we veel traumapatiënten. Bij grote extremiteitsletsels opereer ik samen met bijvoorbeeld de traumatologen en orthopeden. Zij behandelen de fractuur, ik de pezen, zenuwen en weke delen.’
Gaat dit je ook goed af?
‘Rust in die hectiek moet ik dan wel bij mezelf afdwingen. Je hebt maar één kans.’
Wat zijn jouw wensen als het gaat om de relatie tussen plastisch chirurgen en de rest?
‘Neem dat acute handletsel: niet alle specialismen worden meteen opgetrommeld als er een spoedpatiënt binnenkomt, terwijl de klachten vaak wel multidisciplinair zijn. De acute samenwerking zou wat mij betreft intensiever mogen.’
Hebben jouw patiënten weleens spijt van een gemaakte keuze?
‘Nee, maar ik heb niet de illusie dat teleurgestelde patiënten - ondanks het samen beslissen - mij bespaard zullen blijven.’
Worstel je weleens met vragen over je toekomst?
‘Ik kan onrustig worden van het idee dat ik vandaag niet verder ben gekomen dan gisteren. Misschien dat ik daardoor ook geneigd ben nieuwe dingen uit te proberen, altijd kritisch te kijken naar de standaardbehandeling. Dat kan ook in mijn specialisatie. Eigenlijk is het dus geen vraag, maar meer een angst voorbij de horizon: “Wat als ik op een dag verzadigd raak?”’
Josien van der Meer
- Geboren 17 april 1986 in Boxtel
- Werkt vier dagen per week in het OLVG en de Jan van Goyen kliniek
- Deed in 2014 de opleiding tot plastisch chirurg in het Amsterdam Universitair Medisch Centrum - AMC
- Ging tijdens haar opleiding op een aantal medische missies naar onder meer Marokko, Congo en Laos
- Volgde in 2019 een fellowship esthetische en reconstructieve periorbitale aangezichtschirurgie in het Duitse Wesseling
- Doet aan hardlopen, yoga, ergometer roeien en koken
- Leest Max, Mischa en het Tet-offensief van Johan Harstad
- Kijkt Sex & love around the World van Christiane Amanpour