Zijn de inkomens explosief gestegen?

In reactie op het artikel op de website van Zorgvisie over de inkomens die explosief zouden zijn gestegen, heeft de Orde op 5 februari nogal ‘pissig’ gereageerd. Het is immers niet de eerste keer dat niet representatieve gegevens van Vektis worden gebruikt om ongefundeerde uitspraken te doen.

Onder de titel; ‘Inkomens specialisten stijgen explosief’ publiceerde Zorgvisie dat de invoering van het nieuwe uurtarief en de afschaffing van de lumpsum in 2008 heeft geleid tot een explosie van de inkomens (lees omzetten) van de medisch specialisten vrij beroepsbeoefenaren. In de eerste helft van 2008 zou het honorarium gemiddeld met 40% (!) zijn gestegen ten opzichte van de vergelijkbare periode in het jaar daarvoor. Alleen het A-segment is gemeten. Ook als gecorrigeerd wordt voor de stijging van het aantal diagnoses en behandelingen met 10% zou nog altijd sprake zijn van een stijging met 26%.

Niet representatief

De Orde heeft een aantal redenen voor haar irritatie. In het staatje van Vektis worden appels met peren vergeleken. Er zijn in 2008 zoveel elementen aan het systeem veranderd dat een vergelijking van de jaren 2007 en 2008 niet eenvoudig is. Dat is de reden dat de Orde al geruime tijd met het ministerie van VWS bezig is om een verantwoord onderzoek te laten doen naar de inkomensontwikkeling van de vrij beroepsbeoefenaren. Bovendien zijn voor een gedegen onderzoek de volledige omzetgegevens nodig en die kunnen niet eerder worden verzameld dan in de loop van het jaar daarop. Het ‘onderzoek’ van Vektis betreft twee kwartalen en is gebaseerd op gegevens van 2 zorgverzekeraars. Het is zeer de vraag of hier sprake is van een representatief onderzoek.

Omdat Vektis zelf ook geen onderbouwing geeft, is het eigenlijk niet mogelijk inhoudelijk te reageren.
‘Onderzoek’ van Vektis blijkt vaker uit niet meer te bestaan dan een tabelletje met wat cijfertjes. Zie ook de eerdere berichtgeving over de 600 miljoen ‘ten onrechte’ gedeclareerde DBC in 2006. Daar bleef een half jaar later maar weinig meer van over.

Appels en peren

De Orde is van mening dat Vektis appels met peren heeft vergeleken. Medisch specialisten werden in 2007 in het A-segment bekostigd op basis van de lumpsum (budget), waarbij de gedeclareerde omzet slechts ter vulling van deze lumpsum diende. Het verschil hiertussen kon wel oplopen tot meer dan 40%. In 2008 was de gedeclareerde omzet gelijk aan het ontvangen honorarium. Het is dus incorrect de gedeclareerde omzet van 2008 met 2007 in het A-segment te vergelijken.

Voor een volledige vergelijking moet de gedeclareerde omzet in het A-segment van 2008 worden vergeleken met de lumpsum van 2007. Dan pas wordt duidelijk of er sprake is van een ‘explosieve stijging’ van de honoraria.

Gedeclareerde omzet versus lumpsum in 2007
De lumpsum werd in 2007 en voorgaande jaren nooit ‘vol’ gedeclareerd omdat in de tarieven kortingen zijn verdisconteerd waarvan de medisch specialisten met een lumpsum gevrijwaard zijn (tarievengat). Daarnaast zijn in de lumpsum financiële afspraken gemaakt over behandelingen waarvoor geen geldige tarieven waren (volumegat). Het tarievengat en volumegat beslaan vele procenten en variëren per ziekenhuis en per specialisme, soms oplopend naar meer dan 40 procent. Tot en met 2007 vond er een verrekening/nacalculatie door de NZa plaats waarmee het verschil tussen gedeclareerde omzet en lumpsum werd verrekend.

Voorbeeld rekensom

Gedeclareerde omzet 2007: € 150.000,-

Gedeclareerde omzet 2008: € 210.000,-
Uitkomst volgens Vektis: ‘explosieve stijging’ van 40%

Echter

Lumpsum 2007: € 200.000,-

Tarieven- en volumegat: € 50.000,-

Bruto stijging: 5%, waarin ook de volumestijging en tariefontwikkeling is verdisconteerd.



Nader onderzoek

In het artikel van Zorgvisie wordt aangegeven dat de ontwikkeling van de honoraria over de jaren 2007 en 2008 zal worden onderzocht. Dit is correct. Dit heeft VWS vorig jaar al besloten en wordt inmiddels al geruime tijd samen met de Orde voorbereid. Dat dit een forse tegenvaller zou zijn voor de minister van VWS is nog maar de vraag. Op basis van dit ‘onderzoek’ kan dit niet worden gesteld. Het realiseren van een korting of bezuiniging is overigens nooit onderdeel geweest van de afspraken tussen de Orde en het ministerie.