Netwerk Innovatie: Preventie en leefstijl
Een TikTok video, een nieuw systeem voor valpreventie, games voor hartrevalidatie en leefstijlloketten: tijdens de bijeenkomst van het Netwerk Innovatie op donderdag 11 mei deelden medisch specialisten een zeer divers palet aan innovaties op het gebied van preventie. De bijeenkomst werd geleid door internist Robin Peeters en longarts Leon van den Toorn van het Netwerk Preventie dat deze bijeenkomst mede organiseerde.
Leon van den Toorn trapte af met een inleiding over het Netwerk Preventie dat is opgericht als brug tussen de zorg en de politiek. ‘Als dokters kunnen wij ondersteuning geven aan het landelijke preventiebeleid en andersom hebben wij de politiek ook nodig om maatregelen in te voeren op het gebied van preventie.’ Vervolgens werden er vanuit acht specialismen innovatieve initiatieven gepresenteerd.
Internist Liesbeth van Rossum sprak over een netwerkaanpak overgewicht, met een centrale rol voor leefstijlloketten. Daarmee wordt een patiënt veel sneller naar de juiste hulp in de wijk doorverwezen en belanden minder patiënten in de tweede lijn. Revalidatiearts Annette van Kuijk deelde nieuwe initiatieven op het gebied van beweegzorg, waaronder het Beweeghuis, een zorgnetwerk voor mensen met beweegklachten zoals knieklachten of rugklachten. Het doel is het bieden van de best mogelijke beweegzorg op de juiste plek en preventie van klachten. Veel van deze zorg vindt plaats buiten het ziekenhuis, waarbij medisch specialisten, huisartsen, fysiotherapeuten en beweegcoaches intensief samenwerken.
Klinisch fysicus en audioloog Dyon Scheijen bepleitte het belang van preventie van gehoorschade bij jongeren. ‘Bijna 50% van de jongeren en jongvolwassenen tussen de 12 en 35 jaar lopen risico op gehoorschade door langdurige blootstelling aan harde geluiden. Naast bijvoorbeeld het bijstellen van geluidsnormen en het laagdrempelig beschikbaar stellen van beschermingsmiddelen, is het van groot belang om de juiste toon te treffen in de voorlichting aan jongeren.’ Chirurg Baukje van den Heuvel liet zien dat dat prehabilitatie leidt tot 40% minder complicaties bij een operatie: ‘Het verbeteren van gezondheid moet altijd onderdeel van de behandeling zijn. Want door patiënten voor een operatie in goede conditie te brengen, komen ze aanzienlijk beter uit de operatie. Dat leidt tot korte ziekenhuisopnames, kostenreductie en minder druk op de zorg. Dit alles leidt ook tot meer werkplezier voor de dokter.’
Kinderartsen Noor Rikkers en Károly Illy lieten zien hoe de NVK zich preventief inzet voor de gezondheid van kinderen. Onder meer als pleitbezorger op het gebied van thema’s zoals alcohol, roken of mentale gezondheid. Noor Rikkers presenteerde diverse voorbeelden: van een ludieke actie op TikTok waar dokters influencers oproepen om hun vape video’s te verwijderen, tot een telefonisch coachingsprogramma voor zwangeren en jonge ouders die het moeilijk vinden om te stoppen met roken. Vervolgens vertelde klinisch geriater Nathalie van der Velde over een methode voor valpreventie waarmee valrisico’s beter in kaart gebracht kunnen worden, met daarbij passende adviezen op maat. ‘Zeer belangrijk’ stelde zij, ‘want elke 5 minuten belandt een 65-plusser op de Spoedeisende Hulp na een valongeval door verminderde mobiliteit, medicatiegebruik of onderliggende aandoeningen. Met betere valpreventie kunnen we een derde van deze letsels voorkomen.’
Cardiologen gooien het over een heel andere boeg bij preventie. Cardioloog Ruud Spee: ‘We combineren het verzamelen van data van patiënten via een smartwatch met een lifestyle platform in game stijl om spelenderwijs te komen betere hartrevalidatie en blijvende gedragsverandering.’ Psychiater Houkje Tamsma liet tot slot zien hoe ggz, verslavingszorg, gemeente en UWV kunnen samenwerken om te bereiken dat mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen sneller de juiste zorg krijgen en voorkomen wordt dat de klachten ernstiger worden. Deze methodiek wordt in een studie onderzocht op effectiviteit.
De rode draad in veel van deze preventie initiatieven is toch wel ‘ontschotten’, zo concludeerde Federatiebestuurslid Jelle Ruurda aan het einde van de bijeenkomst. ‘Samenwerking tussen de verschillende zorgverleners is essentieel en we hebben vanavond weer gezien dat dit op hele mooie en innovatieve manieren kan gebeuren.’