KNMG: Beroepsgeheim is belangrijk, maar niet absoluut

Utrecht, 16 februari 2012 – Een patiënt vertelt zijn arts dat hij een bom wil laten ontploffen in het centrum van de stad. Mag de arts de politie inschakelen? Deze en andere voorbeelden zijn te vinden in de herziene KNMG Handreiking beroepsgeheim en politie/justitie die vandaag werd gepresenteerd tijdens het symposium Arts en Strafrecht. De KNMG wijst op het belang van het beroepsgeheim, maar benadrukt dat dit niet absoluut is. Het symposium werd geopend door minister Opstelten (Veiligheid en Justitie).

Tijdens het symposium Arts en Strafrecht bespraken artsen, juristen, het OM en andere betrokkenen dilemma’s uit de dagelijkse praktijk. Wat mag een arts doen in contact met de politie? Wanneer mag (of moet) een arts het beroepsgeheim doorbreken? En mag een arts aangifte doen als een patiënt de arts bedreigt?
De nieuwe handreiking is een update van de versie uit 2004. Sindsdien is er veel nieuwe rechtspraak en wet- en regelgeving verschenen. De KNMG biedt met de handreiking houvast aan artsen die met dilemma’s te maken krijgen rond het beroepsgeheim in relatie tot politie en justitie, zoals in het geval van een patiënt die dreigt met een bom.

Beroepsgeheim

Regelmatig en vooral na incidenten met slachtoffers, klinkt de roep om versoepeling van het beroepsgeheim. De artsenfederatie KNMG is daar geen voorstander van, omdat dit veel grotere risico’s met zich brengt voor de samenleving dan de gevaren die er misschien mee worden voorkomen. Het medisch beroepsgeheim heeft een groot maatschappelijk belang en is vooral bedoeld om de vrije toegang tot de gezondheidszorg voor iedereen te waarborgen.

Bewust van afwegingen

Maar het medisch beroepsgeheim is niet absoluut. In bepaalde gevallen mag van artsen juist worden verwacht dat zij het beroepsgeheim doorbreken. Artsen moeten zich bewust zijn van de afwegingen die ze maken om het beroepsgeheim al dan niet te doorbreken. Daarom adviseert de KNMG artsen in de geactualiseerde handreiking om van hun afwegingen een aantekening te maken in het medisch dossier als zij besluiten het beroepsgeheim te doorbreken. Het noteren van deze afwegingen kan ook verstandig zijn in situaties waarin een arts besluit het beroepsgeheim (nog) niet te doorbreken.

Andere wijzigingen

Ook op andere punten is de handreiking aangepast. Zo is opgenomen dat artsen bij grootschalige ongevallen of rampen de namen van slachtoffers mogen doorgeven aan politie of justitie als dat nodig is om familieleden of hulpdiensten te informeren over de verblijfplaats van slachtoffers. Verder is het onderdeel kindermishandeling aangevuld met informatie over volwassenengeweld. De nieuwe handreiking geeft aan wanneer een arts op eigen initiatief informatie hierover mag verstrekken aan de politie. Dat advies sluit aan bij de KNMG-meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld die in maart 2012 verschijnt.

Bij de handreiking hoort een handzame samenvatting voor artsen op zakformaat. De nieuwe handreiking en de samenvatting zijn beide te vinden op de website van de KNHG. Daar vindt u ook meer informatie over dit onderwerp.