Federatie pleit voor extra aandacht veiligheidscultuur

Uit het vandaag gepresenteerde onderzoek van het NIVEL en EMGO+ instituut blijkt dat de potentieel vermijdbare schade in de periode 2015-2016 niet verder is gedaald ten opzichte van 2012. Huib Cense, chirurg en vicevoorzitter van de Federatie Medisch Specialisten had graag gezien dat de daling zich verder zou hebben voortgezet, en pleit daarom voor extra aandacht voor de veiligheidscultuur: ”De toenemende complexiteit van de zorgvraag van patiënten en de veranderende zorgomgeving vragen om extra aandacht voor de patiëntveiligheid in de gehele zorgketen.”

Uit het rapport blijkt dat zorggerelateerde schade, waaronder complicaties en bijwerkingen, tussen 2011/2012 (11,9 procent) en 2015/2016 (9,9 procent) significant is gedaald. Bij 4,3 procent van de ziekenhuisopnames was sprake van potentieel vermijdbare schade ten opzichte van 4,0 procent in 2011/2012. Bij 3,1 procent van de opnames waarbij de patiënt overleed, was sprake van potentieel vermijdbare sterfte ten opzichte van 2,6 procent in 2011/2012. Volgens het NIVEL is deze verschuiving in percentages statistisch gezien niet significant. Er is volgens hen daarom geen sprake van een daling, noch van een stijging.

Verbetermogelijkheden

NIVEL ziet een aantal verbetermogelijkheden op het gebied van medicatie, operatieve ingrepen, ouderen, diagnostiek en de toepassing van medische technologie. Naast deze medisch-inhoudelijke speerpunten liggen er kansen op het gebied van de veiligheidscultuur, waaronder reflectie op eigen handelen, onderlinge communicatie, samenwerking in een multidisciplinair team en beschikbaarheid van informatie (EPD).

Cultuur essentieel

Het NIVEL en EMGO+ constateren dat er de afgelopen jaren winst is geboekt op het verbeteren van de veiligheidscultuur in de ziekenhuizen, maar dat er ook nog mogelijkheden liggen. De Federatie blijft daarom benadrukken dat een verdere verbetering van de patiëntveiligheid staat of valt met de heersende veiligheidscultuur. Cense: “De complexere zorgvraag, zorgt voor steeds meer betrokken disciplines rondom de patiënt en dus nog meer communicatie en overdrachtsmomenten. Hoe je met elkaar omgaat, hoe je elkaar aanspreekt en leert van zaken die (bijna) mis zijn gegaan en goed zijn gegaan, moet hoog op de agenda blijven staan. Niet alleen in de vakgroepen en de teams, maar ook bij de bestuurders van ziekenhuizen.”

Ruimte en intensiveren

De Federatie gaat samen met de wetenschappelijke verenigingen het rapport van het NIVEL/EMGO+ verder bestuderen om te kijken waar concrete punten kunnen worden opgepakt. Daarnaast geven de uitkomsten mogelijk aanleiding om bestaande initiatieven op het vlak van patiëntveiligheid te intensiveren. De Federatie vindt het daarnaast ook belangrijk dat er aandacht en ruimte blijft voor hetgeen er al op het gebied van patiëntveiligheid gebeurt. Daarbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de implementatie van de richtlijn medicatie-overdracht, die we dit jaar met 23 betrokken instanties herzien hebben.