Behandelkeuzes steeds beter onderbouwen

Tijdens het Symposium Zorgevaluatie op 3 november 2017 kwamen medisch specialisten en andere betrokkenen bij zorgevaluatieonderzoek bijeen om van elkaar te leren hoe zij bestaande behandelingen efficiënt kunnen evalueren en zo in de dagelijkse praktijk de patiënt uiteindelijk de beste zorg kunnen bieden. Het symposium werd georganiseerd door de Federatie Medisch Specialisten.

Een medisch specialist kan kiezen uit diverse behandelopties, maar het is soms onduidelijk welke behandeling het meest effectief is voor welke patiënt. Zorgevaluatie (onderzoek naar de effectiviteit van bestaande zorg) zorgt voor duidelijkheid. Vorig jaar presenteerde de Adviescommissie Zorgevaluatie van de Federatie Medisch Specialisten tijdens het eerste symposium Zorgevaluatie een aanpak om zorgevaluatie goed van de grond te krijgen. Tijdens het tweede symposium op 3 november stonden samenwerking en netwerkvorming centraal.

Wat kunnen we van elkaar leren?

Hoe kun je zorgevaluatieonderzoek efficiënt organiseren? Wat kunnen we leren van de ervaringen van voorlopers in de zorgevaluatie? Tijdens het symposium vertelde Peter Paul van Benthem, voorzitter van de Raad Wetenschap & Innovatie, over de stand van zaken: wat is er bereikt en welke uitdagingen liggen er nu? Vervolgens presenteerde Robin Peters met trots de kennisagenda van de NIV: een lijst van de 26 belangrijkste kennishiaten die onderzocht zouden moeten worden. Rudolf Poolman deelde zijn ervaringen met het opzetten van zorgevaluatieonderzoek vanuit de orthopedie. Paul Iske van het Instituut van Briljante Mislukkingen ging in op drempels en succesfactoren bij het opzetten van onderzoeksnetwerken: “Koester je mislukkingen en leer ervan!” gaf hij de zaal mee. Tot slot kwam Sjoerd Repping van onderzoeksproject Leading the Change aan het woord over de implementatie van onderzoeksresultaten in de praktijk. “De patiënt wordt niet blij van enkel jouw wetenschappelijke publicatie. De toepassing van onderzoeksresultaten in de praktijk is veel belangrijker”, aldus Repping.

En het laatste woord is aan… de patiënt

Welke rol kan de patiënt vervullen in zorgevaluatieonderzoek? Heleen Post, Patiëntenfederatie Nederland: “Zorgevaluatie is ontzettend belangrijk. De onderzoeksresultaten helpen om in de spreekkamer samen te beslissen over een behandeling die past bij de patiënt. De patiënt kan een nuttige bijdrage leveren in onderzoek: als onderwerp van het onderzoek, maar ook door mee te werken aan het opstellen van kennisagenda’s, bij de evaluatie van zorg en bij het ontwikkelen van keuzehulpen zoals consultkaarten. Samen met de Federatie hebben we hierin al belangrijke stappen gezet. Graag gaan we op deze weg verder zodat we de inbreng van patiënten nog beter kunnen benutten.”

Veelvoorkomende vragen als eerste aan bod

Hanna Willems, klinisch geriater en voorzitter van de Adviescommissie Zorgevaluatie van de Federatie: “Zorgevaluatie helpt de kwaliteit en doelmatigheid van zorg steeds verder te verbeteren. Inmiddels hebben veel wetenschappelijke verenigingen kennisagenda’s opgesteld: een lijst van onderwerpen die als eerste onderzocht moeten worden. Het gaat om veelvoorkomende vragen waar dokters dagelijks tegenaan lopen. Zo onderzoeken de orthopeden nu bijvoorbeeld de meest effectieve behandeling van een gebroken pols bij patiënten boven de 65 jaar: opereren of liever gips? Er zijn nu al 8 kennisagenda’s gepubliceerd, 15 in ontwikkeling en er zijn al bijna 30 onderzoeken gestart. Het opzetten van onderzoeken en onderzoeksnetwerken blijkt echter nog niet zo eenvoudig. Dit symposium bood de gelegenheid om kennis hierover uit te wisselen.”

Samenwerking nodig

Om zorgevaluatie goed van de grond te krijgen is niet alleen financiering nodig maar ook goede samenwerking tussen onderzoekers, wetenschappelijke verenigingen, ziekenhuizen, zorgverzekeraars, financiers en patiëntenverenigingen. Willems: “Zorgevaluatie tot een succes maken, is iets wat medisch specialisten niet alleen kunnen. We roepen alle betrokken partijen op om de krachten te bundelen en deze beweging verder vooruit te brengen.”