Digitale beslisondersteuning

PRAKTIJKVOORBEELD

Evidencio is een digitale bibliotheek voor medische predictiemodellen. Onderzoekers kunnen predictiemodellen toevoegen aan het platform, waarna deze automatisch worden omgezet naar een gebruiksvriendelijke calculator. Daarnaast faciliteert het platform validatie en integratie van predictiemodellen. Met de inzet van kwalitatief hoogwaardige predictiemodellen wordt een bijdrage geleverd aan gepersonaliseerde beslissingsondersteuning voor de patiënt.

In de moderne gezondheidszorg is steeds meer aandacht voor gepersonaliseerde zorg 'personalized medicine' en gedeelde besluitvorming 'shared decision-making'. Een basisvoorwaarde hiervoor is dat zowel de behandelaar als de patiënt goed zijn geïnformeerd over de prognose van ziekte en beschikbare behandelopties. Denk aan de kans op het aanslaan van een bepaalde behandeling of het risico op het optreden van complicaties van diezelfde behandeling. Idealiter worden deze kansen en risico’s toegespitst op de individuele patiënt. Dit kan door gebruik te maken van medische predictiemodellen, waarbij op basis van individuele patiëntkenmerken gepersonaliseerde kansen en risico’s worden berekend. De behandelaar en de patiënt kunnen vervolgens gezamenlijk tot een weloverwogen beslissing komen, toegespitst op de persoonlijke situatie van de patiënt. 

Doel

Hoewel er vele tienduizenden predictiemodellen in de medische literatuur zijn gepubliceerd, wordt slechts een absolute minderheid hiervan met enige regelmaat toegepast in de praktijk. Hiervoor zijn verschillende redenen aan te wijzen zoals: predictiemodellen zijn niet beschikbaar als gebruiksvriendelijke calculator en de standaardisatie en kwaliteitscontrole ontbreekt. Regelgeving maakt het ontwikkelen van nieuwe modellen kostbaar en tijdsintensief, modellen worden nooit gevalideerd in een onafhankelijke patiëntcohort en beschikbare modellen kunnen niet eenvoudig worden geïntegreerd in een klinische context zoals het EPD. Deze redenen staan de implementatie van gepubliceerde predictiemodellen in de weg, waardoor relevante wetenschappelijke kennis de kliniek niet bereikt, een 'know-do gap'. Het doel van Evidencio is het ontwikkelen van een gestandaardiseerde it-infrastructuur waarmee de creatie, validatie en integratie van medische predictiemodellen in de klinische praktijk wordt gefaciliteerd.

Innovatie

Evidencio is een online 'cloud-based' platform voor medische beslissingsondersteuning. Het platform fungeert als een bibliotheek voor predictiemodellen en beslisbomen. Onderzoekers kunnen kosteloos hun predictiemodel toevoegen aan het platform volgens een gestandaardiseerd stappenplan. Wanneer de benodigde modelparameters zijn ingevoerd, wordt automatisch een gebruiksvriendelijke interface gecreëerd. Het predictiemodel kan direct worden ingezet door behandelaren wereldwijd. De ontwikkelstappen voor nieuwe predictiemodellen zijn in lijn met Europese wet- en regelgeving, waardoor de vereiste CE-certificering tegen gereduceerde kosten en doorlooptijd kan worden behaald. Het platform biedt daarnaast een validatiemodule, waarmee de prestaties van predictiemodellen eenvoudig kunnen worden getoetst op eigen geanonimiseerde data. Modellen kunnen daarmee alvast worden getest in de doelgroep voordat het model daadwerkelijk in de kliniek wordt toegepast. Tot slot biedt het platform diverse mogelijkheden voor integratie van modellen in het EPD, digitale protocollen en richtlijnen of externe websites. Daarmee hoeft integratie slechts éénmalig plaats te vinden. Als de integratie eenmaal is gerealiseerd met het Evidencio-platform, heeft de gebruiker per direct toegang tot alle modellen die op het platform staan.

Evidencio

Resultaten tot nu toe

Sinds de start van het project in 2014 neemt het aantal gebruikers exponentieel toe. Momenteel zijn meer dan 2.000 medische predictiemodellen aan het platform toegevoegd. Meer dan 10.000 unieke bezoekers maken hier op dagelijkse basis gebruik van. Ook zijn verscheidene validatiestudies verricht met behulp van de validatiemodule van Evidencio, waarvan de resultaten in 'peer-reviewed' wetenschappelijke tijdschriften zijn gepubliceerd. 

Evidencio werd in 2017 geïntegreerd in de OncoGuide app van het Integrale Kankercentrum Nederland (IKNL). Momenteel wordt gewerkt aan de eerste integratie van het platform in een elektronisch patiëntendossier (Epic) in het Universitair Medisch Centrum Groningen.

Leerervaring

Internist-allergoloog/immunoloog en CMO Evidencio Rick G. Pleijhuis: 'Als aios interne geneeskunde begon ik in 2014 met niet meer dan een idee over hoe de bestaande uitdagingen ten aanzien van medische beslissingsondersteuning op te lossen met behulp van een it-platform. Aan de hand van diverse gesprekken met collega aios, medisch specialisten, onderzoekers en it-ontwikkelaars kon dit initiële idee steeds verder worden uitgewerkt en aangescherpt. Dit heeft waardevolle inzichten gegeven in de achtergronden van diverse stakeholders. ‘Meesters van de toekomst’ (netwerk van ondernemers en investeerders) ondersteunde mij bij het uitwerken van een business case voor het beoogde platform, waarmee het lukte om een externe investeerder aan te trekken.

'Het project heeft me als aios geleerd met andere ogen te kijken naar de dagelijkse zorgpraktijk en meer oog te hebben voor potentiële verbeteringen op de werkvloer'

In de jaren erna bleef ik als 'chief medical officer' primair verantwoordelijk voor de (door)ontwikkeling van de medische inhoud van het platform, waarbij ik veel ervaring heb kunnen opdoen in het kritisch beoordelen van wetenschappelijke literatuur.

Beoogde vervolgstappen

De komende periode zal de focus liggen op het vergroten van het bereik van het platform. Waar nodig, zullen hiervoor partnerschappen worden aangegaan met externe partijen. Door op te schalen wordt de reikwijdte (en daarmee impact) van bestaande predictiemodellen op het platform vergroot en houden we de gemiddelde (beheer)kosten per model laag. Bovendien zal worden ingezet op verdere standaardisatie van de processen op het platform, waaronder de te doorlopen stappen voor CE-certificering. Het platform wordt daarmee steeds aantrekkelijker voor onderzoekers om nieuwe predictiemodellen te distribueren (meer impact tegen beperkte tijdsinvestering en lage kosten) en voor zorgverleners om modellen te gebruiken (makkelijk vindbaar, gestandaardiseerd en controleerbaar). Tot slot zal worden gewerkt aan het integreren van het platform in elektronische patiëntendossiers. Hierbij is slechts éénmaal een integratie van het platform nodig, om rechtstreeks toegang te verkrijgen tot vele honderden gestandaardiseerde predictiemodellen. Een dergelijke integratie kent echter vele uitdagingen, waarvoor nauwe samenwerking met 'lokale champions' onontbeerlijk is. 

Betrokken stakeholders: 

  • Universiteit Twente
  • Integraal Kankercentrum Nederland
  • Evidencio B.V.
  • Universitair Medisch Centrum Groningen
  • Individuele zorgverleners en onderzoekers

Meer informatie over dit praktijkverhaal? Neem contact op met: Rick G. Pleijhuis, internist-allergoloog/immunoloog en CMO Evidencio, rgp@evidencio.nl.