Politiek & Samenleving: De rol en invloed van verkiezingsprogramma's
In maart 2021 staan de verkiezingen van de Tweede Kamer op de agenda. Politieke partijen volgen globaal dezelfde route op weg naar hun verkiezingsprogramma. Wat is de betekenis van deze programma’s in aanloop naar 17 maart 2021? En wat betekent dit voor de Federatie Medisch Specialisten?
Wanneer
Tweede Kamerverkiezingen 17 maart 2021.
Wat
Verkiezingsprogramma’s zijn het kompas van politieke partijen. In de herfst verspreiden ze de conceptversies onder hun leden, om vervolgens tijdens het najaarscongres de programma’s vast te kunnen stellen.
Wie
De meeste landelijke politieke partijen schakelen actieve leden in om het verkiezingsprogramma op te stellen. Dit kunnen (oud)-Kamerleden zijn, voormalig bewindspersonen of experts uit verschillende sectoren. Zij spreken onder andere met belangenverenigingen als de Federatie. De partijleden worden natuurlijk ook gehoord. Tijdens thema-avonden hebben ze hun ideeën, wensen, meningen al laten horen en in oktober of november ontvangen zij een conceptprogramma. Het najaarscongres biedt hen vervolgens de kans om moties en amendementen daarop in te dienen. Als partijlid kunnen dus ook medisch specialisten van zich laten horen.
Waarom
Iedere partij wil tijdens de campagnetijd voor 17 maart zoveel mogelijk kiezers over de streep trekken. In de campagneperiode gaan politici daarom in gesprek met de kiezer, op straat, bij lokale debatten, op social media en op radio en tv -met het verkiezingsprogramma in de hand. Waarin vaak het zorgbeleid centraal staat. Het programma dient na de verkiezingen als basis voor de regeerperiode, van zowel de coalitiepartijen als de oppositiepartijen. Coalitiepartijen gebruiken hun programma voor de kabinetsonderhandelingen, om tot een regeerakkoord te komen.
Hoe
Hoe krijgt de Federatie de belangen van de specialist geborgd in de verkiezingsprogramma’s? Ten eerste door een eigen verkiezingsagenda medisch specialisten te presenteren (zie pagina 21) en deze actief onder aandacht te brengen bij de verschillende politieke partijen. Daarnaast kloppen deels de programmacommissies vanzelf bij ons aan. Gesprekken met belangenorganisaties als de onze helpen hen tot een gefundeerd zorgbeleid te komen.
En verder?
In aanloop naar de verkiezingen worden de lijsttrekkers bekendgemaakt. Waar verkiezingsprogramma’s zich vaak beperken tot uitgangspunten, daar zullen lijsttrekkers in interviews, toespraken en tijdens debatten in de Tweede Kamer verdiepende focus en intenties van hun partij aanbrengen. Hugo de Jonge (CDA) pleit bijvoorbeeld voor mindere marktwerking en concurrentie in de zorg, hij zal hierop de komende maanden bevraagd worden. Ook (nieuwe) politici die dit najaar op de kandidatenlijst terechtkomen, zullen van zich laten horen. De Federatie monitort ook hún uitspraken en reageert waar nodig.