‘Kennistoets drastisch verbeterd’

Een kennistoets die gekoppeld is aan de leerdoelen uit het opleidingsplan. Klinkt logisch, maar zover komen is nog een hele kunst. Met hulp van toetsexperts vanuit Opleiden 2025 heeft de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT) haar jaarlijkse verplichte kennistoets een inhoudelijke boost gegeven. ‘We hebben echt een flinke verbeterslag kunnen maken’, zegt longarts Monique Reijers, voorzitter van het Concilium. 

Opleiden 2025 stelt aan de toetscommissies van alle wetenschappelijke verenigingen didactische expertise beschikbaar om de jaarlijkse toetsen inhoudelijk te optimaliseren en te digitaliseren. ‘En dat was nodig, stelt vijfdejaars aios longgeneeskunde Laurien Keulers, voorzitter van het aios-bestuur van de NVALT. ‘Vanuit ons bestuur is hard gelobbyd voor een betere kennistoets. Voorheen was de toets gebaseerd op de Europese toets voor longgeneeskunde. Daar kwamen vragen in voor die niet realistisch waren voor de Nederlandse praktijk, bijvoorbeeld over het buitenlandse antibioticabeleid. Nu sluit de toets goed aan bij de EPA’s uit het opleidingsplan’.

Toetsmatrijs

De basis van de nieuwe jaarlijkse kennistoets wordt gevormd door de zogeheten toetsmatrijs: een schematische blauwdruk van de toets. De toetsmatrijs legt de verbinding tussen de onderwerpen en leerdoelen uit het opleidingsplan en de te ontwikkelen toetsvragen gericht op kennis, inzicht en toepassing. Reijers: ‘Nu kunnen we gericht vragen maken die niet alleen aansluiten bij de EPA’s die in onze opleiding aan bod komen, maar ook bij de leerdoelen die we per opleidingsjaar in ons opleidingsplan hebben vastgesteld. Door deze systematiek hopen we de ontwikkeling van aios door de jaren heen beter te kunnen volgen.’ 

Vragen uitwisselen

‘Meerdere wetenschappelijke verenigingen zijn op dit moment bezig met het samenstellen van een toetsmatrijs’, aldus Jan van Lith gynaecoloog en voorzitter van het deelproject Structureel (door)ontwikkelen en samenwerken van project Opleiden 2025. ‘Dat juichen we van harte toe. Vanwege de inhoudelijke kwaliteitsslag, maar ook omdat het makkelijker wordt om toetsvragen uit te wisselen. Als ieder specialisme dezelfde toetsstructuur en hetzelfde toetssysteem gebruikt, kun je met wederzijdse toestemming elkaars vragen inzien en delen.’ Reijers: ‘Uitwisseling van vragen lijkt me heel handig. Ik kan me goed voorstellen dat wij kennisvragen van de cardiologie overnemen, bijvoorbeeld over dyspneu bij hartfalen. Of dat huisartsen toetsvragen van ons overnemen, bijvoorbeeld over de behandeling van een longontsteking.’

Direct feedback

Voor de landelijke kennistoetsen heeft Opleiden 2025 het online toetssysteem RemindoToets beschikbaar gesteld voor alle wetenschappelijke verenigingen. In het najaar van 2020 hebben al vijf wetenschappelijke verenigingen hun toets via RemindoToets afgenomen, daarnaast zijn tien wetenschappelijke verenigingen bezig met de voorbereiding voor toetsafname in RemindoToets in 2021.  

In het digitale toetssysteem kunnen eenvoudig afbeeldingen en video- of geluidsfragmenten aan toetsvragen worden toegevoegd. Ook is een functie ingebouwd die directe feedback op de antwoorden mogelijk maakt. Keulers: ‘Eerder hadden we alleen een klassikale nabespreking. Direct feedback krijgen werkt beter: dan zie je meteen in welke domeinen jouw persoonlijke hiaten liggen, zodat je weet waar je aan moet werken.’

Vak apart

Een toetsexpert van Opleiden 2025 hielp de werkgroep bij de formulering van vragen en antwoorden. Reijers: ‘Dat is echt een vak apart. Welke woorden kies je, zodat je precies vraagt wat je wilt weten? Hoe zorg je ervoor dat vragen of antwoorden niet multi-interpretabel zijn? Heel leerzaam om hier samen met een deskundige naar te kijken.’ Van Lith: ‘Alle wetenschappelijke verenigingen kunnen de expertise van Opleiden 2025 inschakelen om hun toets inhoudelijk te verbeteren.’

Workshops over toetsen

Opleiden 2025 organiseert in het eerste kwartaal van 2021 workshops over het maken van goede toetsvragen en over de mogelijkheden van RemindoToets. Reijers raadt andere concilia van harte aan om professionele hulp in te schakelen bij de doorontwikkeling van toetsen. 

De data voor de workshops toetsontwikkeling voor RemindoToets vind je in de agenda.