‘Het effect van beweegtherapie is vaak duurzamer dan een operatie’ 

Chronisch ZorgNet is een landelijk netwerk van meer dan 3.000 gespecialiseerde therapeuten die gesuperviseerde beweegtherapie en leefstijlbegeleiding bieden aan mensen met chronische aandoeningen. Hoogleraar en vaatchirurg Joep Teijink en landelijk coördinator Yvonne Spierings zijn van begin af aan nauw betrokken geweest bij dit initiatief. Een initiatief dat uniek is in de wereld. ‘Met slechts vier muisklikken kan een arts straks een volledige overdracht realiseren.’

Foto geïnterviewden

Chronisch ZorgNet werd ruim tien jaar geleden opgericht voor patiënten met ‘etalagebenen’, ofwel perifeer arterieel vaatlijden, onder de naam ClaudicatioNet. Inmiddels is het netwerk uitgebreid naar de behandeling van andere chronische aandoeningen zoals COPD, hartrevalidatie, osteoporose (valpreventie) en long-COVID. Bij het multidisciplinaire netwerk zijn onder andere diëtisten en fysio-, oefen- en ergotherapeuten aangesloten.  

Duurzaam effect

'De effecten van beweegtherapie zijn indrukwekkend’, vertelt Teijink. ‘Al in 2017 kreeg bijna negentig procent van alle patiënten met etalagebenen in Nederland eerst fysiotherapie aangeboden. Maar liefst 83 procent daarvan was vijf jaar later nog steeds vrij van een operatie of dotterbehandeling. Deze aanpak met een beweeg- en leefstijlaanbod zorgt daarmee voor een duurzamer effect dan invasieve interventies. Ik heb daar geen precieze getallen van, maar ik schat in dat we op deze manier vele duizenden complicaties hebben voorkomen. En wat denk je van de besparing van zo’n 25 tot 30 miljoen euro per jaar?’

Versnipperd landschap

‘De wereld van beweegtherapie en leefstijlbegeleiding was lange tijd een versnipperd landschap’, vertelt Teijink. ‘Daar willen we met Chronisch ZorgNet verandering in brengen. Therapeuten die zich bij ons aansluiten krijgen aanvullende scholing om een bepaald expertiseniveau te bereiken en zijn daarnaast verplicht om zich te blijven ontwikkelen via de scholing en toetsen binnen ons ‘hart voor leren’ programma. Hierbij werken we nauw samen met de verschillende patiënten- en beroepsverenigingen, waaronder het KNGF.’ 

Koppeling aan epd

Omdat binnen de fysiotherapie en paramedische zorg vele specialisaties bestaan waar medisch specialisten volgens Teijink niet altijd goed zicht op hebben, heeft Chronisch ZorgNet zich aangesloten bij de zorgzoeker en -verwijzer DigiH. ‘Artsen weten soms niet dat er therapeuten bestaan die zich speciaal hebben toegelegd op de begeleiding van mensen met een long- of hartaandoening, of op incontinentieproblematiek. Alleen al de fysiotherapie kent inmiddels dertien specialisaties. DigiH maakt dit jaar bijna alle 25.000 fysiotherapeuten in Nederland vindbaar. Op diverse poli’s kunnen patiënten met de DigiH zorgverwijzer, een webbased applicatie, al worden verwezen. Begin 2023 starten we in de eerste drie ziekenhuizen met een pilot waarbij de applicatie direct kan worden bereikt vanuit het epd van de medisch specialist. Deze toepassing heet DigiH+. Zo kan een arts samen met de patiënt een keuze maken voor een geschikte therapeut waarbij natuurlijk ook gekeken wordt naar de afstand tot de woonplaats. Met slechts vier muisklikken kan een arts op deze manier een volledige overdracht realiseren. Een mooi voorbeeld van juiste zorg op de juiste plek!’ 

Spiegelinformatie

Yvonne Spierings, die zelf een achtergrond heeft als fysio- en manueeltherapeute, is de landelijk coördinator van Chronisch ZorgNet. Zij vertelt waarom paramedici zelf ook gebaat zijn bij deelname aan het netwerk. ‘Wanneer zij zich bij ons aansluiten, krijgen ze toegang tot het kwaliteitssysteem van Chronisch ZorgNet. Alle therapeuten leveren hun geanonimiseerde behandeldata aan. Zo houden wij zicht op het verloop en de uitkomsten van behandelingen van patiënten met een chronische aandoening. Wij koppelen deze spiegelinformatie vervolgens terug zodat de aangesloten therapeuten hun eigen handelen verder kunnen verbeteren.’  

Uniek

Een platform als Chronisch Zorgnet voor etalagebenen is wereldwijd uniek. ‘Inmiddels zijn er zes landen die interesse hebben getoond in een soortgelijke infrastructuur, maar realisatie blijkt om financiële redenen erg lastig’, vertelt Teijink. ‘Zo is de lobby van de leveranciers van operatiebenodigdheden heel sterk en zijn operaties en dotterbehandelingen de standaard. Zie dat maar eens om te draaien. In Nederland spannen vaatchirurgen zich in voor datgene wat het beste is voor de patiënt in plaats van standaard een interventie in te zetten.’

Ideële stichting

Zowel Spierings als Teijink zijn enorm gemotiveerd om Chronisch ZorgNet verder uit te breiden. ‘Alles wat we doen is gericht op wat goed is voor de patiënt. We zijn een ideële stichting en hebben geen commercieel belang. Het is fijn om mijzelf recht in de ogen te kunnen kijken en te weten dat ik werk aan een goede zaak’, aldus Spierings. Teijink is het daar mee eens. ‘Ik ben inmiddels al wat ouder, maar daarom vind ik het juist zo leuk om met jonge mensen samen te werken en echt dingen voor elkaar te krijgen.’