Workshops en symposia | Federatie Medisch Specialisten

Workshopronde 1

Ga naar WORKSHOPRONDE 2 | WORKSHOPRONDE 3

Aanspreken als sleutel tot verandering
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Elkaar verbindend aanspreken is de sleutel voor het succesvol doorvoeren van verandering. Want soms moet je elkaar herinneren aan een nieuwe werkwijze of afspraak, en dat vraagt om aanspreken! Maar hoe? Doe je dit te hard, dan hoort de ander je wel, maar beschadig je de relatie en bereik je niet het gewenste effect. Doe je dit te zacht, komt je boodschap niet aan en bereik je eveneens niet het gewenste effect. In deze workshop gaan we aan de slag met waarom aanspreken zo belangrijk is voor een succesvolle verandering en oefen je enkele do's en dont's van het verbindend aanspreken.

Autocraat of democraat? Over klinisch leiderschap gesproken!
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Werken en opleiden in een zorginstelling is dynamisch en complex. Het vraagt continu om een aanpassingsvermogen bij veranderende omstandigheden. In deze bijeenkomst gaan we praktisch aan de slag met verandermanagement en groepsdynamica. Hoe breng je jezelf als aios of als opleiders/specialistvakgroep in de juist positie? Hoe pak je samen de (opleidingsvakgroep)problemen aan, en wat werkt om tot een duurzame oplossing te komen? Welke communicatiestijlen helpen je hierbij, en welke niet? Vanuit groepsdynamisch perspectief kijken we samen bij welke problemen we top-down effectief is en wanneer een dialoog meer passend is. Laten we de aiosgroep zelf tot een oplossing komen; of gaan we toch autocratisch de macht grijpen?!

DOO Nieuwe Stijl: terugkomdagen voor de aios van de toekomst
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Veel opleidingsregio’s zoeken naar manieren om discipline-overstijgend onderwijs (DOO) vorm te geven. In het UMCG hebben we dit opgepakt met een vernieuwende leerlijn: DOO nieuwe stijl. In de vorm van terugkomdagen, opgebouwd rondom het thema passende zorg uit het Integraal Zorgakkoord, bieden we aios en haios in de eerste en tweede lijn de ruimte om samen te leren buiten de grenzen van hun eigen specialisme. Centraal staan thema’s die ook na de opleiding relevant blijven. Het programma bestaat uit onderdelen rondom samen beslissen, vakmanschap, innovatie, interprofessioneel opleiden en vitaliteit. De dagen zijn interactief, praktijkgericht en bewust ontworpen om persoonlijke én professionele ontwikkeling te verbinden aan actuele vraagstukken in de zorg. Wat dit onderwijs bijzonder maakt, is niet één losse vernieuwing, maar de integrale aanpak: jaarlijks, thematisch, interdisciplinair, interactie met aios die zelf inhoudelijk bijdragen aan de organisatie van de dagen. We vertellen je er graag alles over.

De aios als bestuurder
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Hoe benut en ontwikkel je het bestuurlijk talent van aios tijdens de opleiding? In deze sessie delen DJS en aios-bestuurders praktische handvatten voor opleiders én aios, geïnspireerd op de recente NFU-handreiking en AAV-leidraad. Laat je inspireren en ontdek hoe bestuurlijke ervaring niet naast, maar juist binnen de opleidingstijd een plek kan krijgen.

Een strakke kwaliteitscyclus is een wendbare opleiding!
SYMPOSIUM - RONDE 1

In dit symposium nemen wij je mee in hoe wij als Netherlands School of Public and Occupational Health (NSPOH) onze evaluatiecyclus hebben vernieuwd. We lieten ons daarbij onder andere inspireren door het gedachtegoed van onderzoeker Will Thalheimer. We ontwikkelden nieuwe vragenlijsten en een werkvormenwaaier voor mondeling evalueren. Op basis daarvan richtten we een nieuwe evaluatieaanpak in voor onze opleidingen: uniform waar mogelijk en op maat waar nodig. In nauwe samenhang met het eigen ritme van de opleiding, zodat evalueren en verbeteren in de flow meegaan. Samen met jou reflecteren we op de sterke en minder sterke kanten van de nieuwe evaluatiecyclus van NSPOH, en gaan met elkaar in gesprek over wat hiervan bruikbaar is binnen je eigen instelling.

Effectief zijn met compassievol medisch leiderschap: leiderschap met hoofd en hart in tijden van transitie
SYMPOSIUM - RONDE 1

Leiderschap vormt een wezenlijk onderdeel van het professioneel handelen van iedere medisch specialist. Het is allang niet meer voorbehouden aan formele leidinggevenden. Iedere arts oefent invloed uit: in de patiëntenzorg, de opleiding, het team en de organisatie. Juist in een tijd waarin de zorg fundamenteel verandert, wordt leiderschap gevraagd dat verder gaat dan organiseren, coördineren en sturen. Er is behoefte aan een vorm van leiderschap die verbindt, vertrouwen creëert en mensen in beweging brengt. Precies dat is wat compassievol medisch leiderschap beoogt. In deze sessie verkennen we hoe compassievol leiderschap bijdraagt aan professioneel functioneren, duurzame opleidingsrelaties en een gezonde, veilige werkomgeving. Je krijgt inzicht in wat deze leiderschapsstijl inhoudt, hoe deze wetenschappelijk is onderbouwd én hoe je haar in de dagelijkse praktijk kunt ontwikkelen. Vorig jaar gewaardeerd met een 8.9!

Flexibilisering in de medische vervolgopleidingen: kans of bedreiging?
SYMPOSIUM - RONDE 1

De medische vervolgopleidingen staan voor een belangrijke transitie: de zorgverleners van de toekomst vragen om meer flexibiliteit en maatwerk. Waar ooit fulltime standaard was, werkt nu meer dan de helft van de aios parttime. De volgende generatie zorgverleners streeft naar een andere werk-privébalans en wil dat hun opleiding daarin meebeweegt. Toch blijft 0,8 fte - ongeveer 36-38 uur per week - vaak het minimum, ondanks dat de RGS flexibilisering tot 0,5 fte toestaat. Steeds vaker kiezen jonge artsen ervoor om het ziekenhuis te verlaten of het artsenvak zelfs geheel de rug toe te keren. Dit roept de vraag op of opleidingen mee kunnen bewegen zonder de kwaliteit en continuïteit van zorg in gevaar te brengen. Tijdens deze interactieve sessie verkennen we samen de kansen en uitdagingen van flexibilisering binnen medische vervolgopleidingen. Aan de hand van casusgerichte discussies delen we inzichten vanuit diverse perspectieven en werken we aan praktische, toekomstbestendige oplossingen.

Gelijk heb je, maar krijg je ook gelijk? De influencer versus de dokter
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Naast ‘hardcore’ kennis en vaardigheden is inzicht in maatschappelijke ontwikkelingen onontbeerlijk voor het uitoefenen van het vak van medisch specialist. Deze ontwikkelingen gaan soms razendsnel door technologie en veranderlijke maatschappelijke waarden en opvattingen en dit vraagt nogal wat van medisch specialisten: hoe kunnen we overstijgend denken, hoe verhouden we ons tot al die ontwikkelingen, onze eigen standpunten en hoe gaan we om met andersdenkenden? De arts in de ivoren toren is tegenwoordig een herinnering aan het verleden. De arts van nu staat midden in de maatschappij en dient hierop vanuit de professionele rol te acteren. Dit kan spannend en uitdagend zijn, wanneer de meningen schuren in de spreekkamer en kans op polarisatie aanwezig is. Eén van de maatschappelijke ontwikkelingen is de toegenomen invloed van social media op de zorg en behandeling van patiënten, met name de impact van influencers op zorgvraagstukken. Hoe ga je hiermee als arts om?

Grip op governance en geld: over besturing en financiering van ziekenhuizen
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Ziekenhuizen worden wel de meest complexe organisaties ter wereld genoemd. Hoe houd je als opleider of aios koers in een organisatie waar medisch-inhoudelijke, bestuurlijke en financiële belangen elkaar raken – en soms kruisen? In deze interactieve workshop krijg je inzicht in de principes van ziekenhuisgovernance en de bijzondere positie van medisch specialisten hierin. Wie draagt welke verantwoordelijkheid, en hoe zijn het medische en het organisatorische domein met elkaar verweven? Ook staan we stil bij de basisprincipes van zorgfinanciering. Hoe werkt het Nederlandse systeem van macrokader, zorgcontractering, dbc’s, plafonds en aanneemsommen? En hoe vertaalt dit zich naar de planning-en-controlcyclus van het ziekenhuis? Na deze sessie heb je meer grip op de bestuurlijke en financiële context waarin je werkt, en kun je met meer kennis van zaken deelnemen aan overleg en besluitvorming binnen je organisatie.

Het klimaat verandert, ons spreekuur ook
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Klimaatverandering is door de WHO uitgeroepen tot de grootste gezondheidscrisis van de 21e eeuw. De paradox is dat de zorgvraag toeneemt, en wij deze crisis door de huidige manier van werken ook mede veroorzaken. De milieu-impact van de zorg is nu al 7% van de landelijke CO2-uitstoot.
De arts van de toekomst kan hier iets aan doen. Niet alleen in de operatiekamers en op de IC, maar ook tijdens onze spreekuren kunnen we bijdragen aan verduurzaming van de zorg. Wij leggen graag uit hoe. Denk bijvoorbeeld aan verantwoord medicatiegebruik, het beperken van reisbewegingen, het stimuleren van e-health en het voorkomen van onnodig afval. Dit zijn slechts enkele voorbeelden die uitgediept zullen worden. Ook gaan we in op hoe je met je patiënt het gesprek over het klimaat kunt voeren. Wat zijn de do’s en dont’s hierin? Je leert het in deze sessie.

Hoe blijf je bij op thema's die er nú toe doen?
SYMPOSIUM - RONDE 1

Digitale zorg, leefstijl, AI in de spreekkamer, inclusiviteit, duurzaamheid; actuele thema’s die elkaar in hoog tempo opvolgen. Hoe blijf je als aios, opleider of medisch specialist scherp, actueel én effectief in een drukke werkweek?
In dit symposium hoor je wat er landelijk is ontwikkeld aan professionaliseringsmateriaal op deze thema's, gekoppeld aan de ambities van Medisch Specialist 2035. Je denkt mee over wat nodig is om samen een stevig en goed toegankelijk professionaliseringsaanbod te ontwikkelen en te organiseren: bruikbaar voor iedereen, in elke regio.
Wat heb jij nodig om bij te blijven en wat werkt wél (of juist niet) als we samen bouwen aan blijvende ontwikkeling voor jezelf, je vakgroep en de zorg van morgen?

Impact via podcasts
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Maak impact in het opleiden, via podcasts! De gebruikte methodes in opleiden zijn vaak maar aan weinig verandering onderhevig: een referaat, een artikel schrijven, mogelijk een keer een workshop. Maar dit kan anders! We laten je kennis maken met hoe de podcast 'Podje aios praat' een succes werd en hoe je zelf dit ook eenvoudig kunt toepassen. Tijdens de workshop wordt een eenvoudig stappenplan gedeeld voor het starten van een podcast en kun je gelijk oefenen in een échte podcast setting. Voor iedereen die op zoek is naar het effectiever overbrengen van informatie kan deze workshop een uitkomst zijn.

Niet nóg tien jaar wachten: werk aan werkplezier
SYMPOSIUM - RONDE 1

Eén op de vier jonge artsen ervaart burn-outklachten, één op de drie heeft te maken met ongewenst gedrag en tweederde ontvangt geen compensatie voor overwerk. De resultaten van de nationale a(n)ios enquête Gezond en veilig werken (2024) laten zien dat de arbeidsomstandigheden van jonge artsen in tien jaar nauwelijks zijn verbeterd. Dit terwijl de druk op de zorg toeneemt en het behoud van bevlogen zorgprofessionals belangrijker is dan ooit. In deze sessie bespreken we wat er nodig is om de werkomgeving structureel te verbeteren. Welke goede initiatieven zijn er al, en wat kunnen we daarvan leren? Hoe kunnen opleiding en begeleiding bijdragen aan duurzame inzetbaarheid? Opleiden is veranderen - voor iedere generatie - en daar kunnen we niet vroeg genoeg mee beginnen om de zorg toekomstbestendig te houden.

Openheid heelt meer dan je denkt!
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Openheid en eerlijkheid, dat willen we allemaal, in alle situaties. Natuurlijk geldt dit ook voor zorgverleners. Toch is gebleken dat in minder dan de helft van de medische incidenten open en eerlijk over de toedracht wordt verteld aan de patiënt of diens naasten. Het vloeit voort uit angst voor juridische gevolgen, schaamte richting collega’s en reputatieverlies. Ook speelt mee dat de allesoverheersende gevoelens van schaamte, schuld en angst 'zelfabsorptie' veroorzaakt waardoor een zorgverlener niet of nauwelijks in staat is om empathie te tonen. Terwijl dat de enige manier is om zo’n boodschap te vertellen. Tenminste, als je geen (tucht)klacht en/of claim wilt… Het verdient aanbeveling om zorgverleners hierin op te leiden. Alleen dan kunnen we verwachten van zorgverleners dat ze te allen tijde open durven zijn. In deze sessie krijg je daar handvaten voor.

Paneldiscussie Opleiden is vooruitkijken
SYMPOSIUM - RONDE 1

Door vergrijzing, technologische ontwikkelingen en personeelstekorten verandert de arbeidsmarkt in hoog tempo. Tegelijkertijd stijgt de zorgvraag, Dit vraagt om meer (gespecialiseerde) zorgprofessionals en om nieuwe zorgmodellen. Dit vergt strategische planning, samenwerking tussen onderwijs en praktijk, en het flexibel opleiden van zorgprofessionals. Opleidingen moeten inspelen op innovatie, digitalisering en de veranderende zorgvragen van de samenleving. Hoe zorgen we ervoor dat de artsen en zorgverleners van de toekomst de juiste kennis en vaardigheden meekrijgen, ook in situaties van oorlog, vrede of milieu- en klimaatcrises? Waar zetten we onze opleidingscapaciteit in, zodat we toekomstige tekorten zoveel mogelijk voorkomen? Het vraagt om visie, samenwerking over sectoren en zuilen heen, en een gezamenlijke aanpak om de zorg duurzaam, deskundig en weerbaar te maken, onder alle omstandigheden. Praat jij mee met ons panel?

RGS workshop: voorbereiding evaluatiebezoeken
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Vorig jaar deze workshop gemist? Ga dan voor de herkansing! Vanaf 2025 worden opleidingsvisitaties in het reguliere toezicht verlaten en evaluatiebezoeken gedaan. Het is de kunst om op basis van bestaande gegevens - dus zonder van tevoren veel extra informatie op te vragen - in een gesprek de juiste informatie boven water te krijgen zodat een goed beeld gevormd kan worden. Tijdens evaluatiebezoeken zijn belangrijke rollen weggelegd voor de eigen sterkte-zwakte analyse en de eerdere rapportages n.a.v. gegeven adviezen. Daarnaast is de PDCA-cyclus van de instelling en opleiding een essentieel onderwerp. In deze workshop gaan we nader in op onderwerpen zoals: Hoe kun je als Leerhuis een evaluatiebezoek voorbereiden en de opleiders ondersteunen? Wat is de taak van de opleidingsondersteuners? Welke rol is weggelegd voor de COC? Hoe ga je om met de verschillende rollen van de COC(-voorzitter)? En last but not least: Wat is het belang van de Governance Code en wat moet daarin staan?

Samen leren doe je zo: ontwerp interventies voor jouw werkplek
WORKSHOP - RONDE 1 en 2

Met de toename van medische kennis en complexiteit van zorg wordt samenwerken en samen leren over de grenzen van specialismen heen steeds belangrijker. Echter, leren met, van en over verschillende specialismen - intraprofessioneel leren - gaat niet vanzelf. Om de specialisten van de toekomst te stimuleren intraprofessioneel te leren zijn specifieke interventies nodig. In het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis hebben we door middel van een consensusmethode enkele context-specifieke interventies ontworpen met professionals uit de praktijk. Tijdens de interactieve workshop ga je zelf interventies voor intraprofessioneel leren ontwerpen. We gaan samen bedenken waar interventies op de eigen werkplek aan moeten voldoen. Daarnaast worden resultaten uit ons eigen onderzoek gedeeld. Je ervaart hoe een ontwerpproces er uit kan zien, wordt gestimuleerd na te denken waar in de eigen opleidingspraktijk verbetermogelijkheden zitten en krijgt concrete handvatten om mee aan de slag te gaan.

Serious Game: Vakantieperikelen! Een interactieve workshop waarin ervaring, spel en reflectie samenkomen
WORKSHOP - RONDE 1, 2 EN 3

In deze serious game verken je op speelse wijze hoe onbewuste denkpatronen zoals het ‘strong but wrong’-principe, invloed hebben op diagnostisch redeneren. Aan de hand van vakantiebestemmingen worden keuzes gemaakt op basis van hints, waarbij cognitieve biases en groepsdynamiek vanzelf zichtbaar worden. Reflectie maakt de vertaalslag naar de eigen praktijk en stimuleert bewustwording, flexibiliteit in denken en openheid over fouten. Deze laagdrempelige game is ontwikkeld met artsen van het UMCG en getest met zorgprofessionals. Margaretha Bijleveld (32) is docent-onderzoeker aan NHL Stenden Hogeschool. Ze ontwikkelt werkvormen rond kritisch denken en besluitvorming. De game is onderdeel van haar onderzoek binnen de master MSc Serious Gaming en geïnspireerd op haar eigen ervaring met een late tuberculosediagnose.

Tussen stethoscoop en camouflage: bruggen bouwen in de opleiding
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Volgens demissionair minister van Defensie Brekelmans is er in Nederland 'geen oorlog, maar ook geen vrede'. NAVO-topman Mark Rutte benadrukt het belang van paraatheid. Door toenemende geopolitieke spanningen en personeelstekorten in de zorg is het versterken van onze zorgweerbaarheid urgenter dan ooit. Defensie en VWS werken samen aan toekomstbestendige zorg, met nadruk op civiel-militaire samenwerking. Niet alleen tijdens crises, maar juist in de voorbereiding daarop. Opleiding speelt hierin een sleutelrol. In deze workshop verkennen we hoe deze samenwerking kan worden geïntegreerd in medische vervolgopleidingen. We bouwen voort op bestaande initiatieven, zoals bij artsen Maatschappij en Gezondheid, en zoeken naar kansen binnen andere specialismen. Centrale vragen zijn: Wat is jouw rol als praktijkopleider? Hoe bereiden we specialisten voor op samenwerking met Defensie? En hoe gaan we om met personeelsschaarste en nieuwe dreigingen?

Vakoverstijgende professionalisering voor aios: AI in de zorg
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

AI en technologie veranderen de zorg ingrijpend. Hoe bereiden we onze aios hierop voor? Zodat ze geïnspireerd worden om kritisch te denken over toepassingen, data, veiligheid, ethiek en effectiviteit? En ook weten hoe ze kunnen bijdragen aan adoptie en implementatie ervan?
Deze interactieve workshop biedt handvatten voor het ontwikkelen van onderwijs over het verantwoord toepassen van technologie en AI, en hoe je dit beschikbaar kunt maken voor alle aios als vakoverstijgende professionalisering. We maken hierin onderscheid in de bekende drie verschillende niveaus: basisvaardigheden, verdieping en expert. Zo sluit het onderwijs aan bij verschillende behoeften en ambities van aios. Ook delen we hoe we dit binnen Erasmus MC / OOR ZWN hebben vormgegeven en bespreken we kansen en barrières. De workshop biedt ruimte voor uitwisseling met collega’s uit andere opleidingen en inspireert om samen te bouwen aan vakoverstijgend onderwijs. Want goed onderwijs is de sleutel tot verantwoorde innovatie.

Van burnout naar BURNIN: versterk je professional fulfillment met deze groepsinterventie
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Gelukkig raakt een burn-out niet iedereen in de zorg. Maar het tegenovergestelde, burn-in oftewel bevlogen blijven werken, is voor iedere zorgprofessional relevant. Dat lijkt een open deur maar het blijft een uitdaging in de weerbarstige waan van de dag. De meeste mensen zijn ervan overtuigd dat het belangrijk is om aandacht te geven aan het behoud van bevlogenheid, maar hoe die interventies eruit moeten zien en wat werkt, is minder duidelijk. Om bevlogenheid te versterken is het BURNIN-programma ontwikkeld. In deze workshop maak je kennis met een aantal modellen en werkvormen uit het BURNIN-programma en delen we ervaringen over de inhoud en opbouw van dit programma. Met als doel om met elkaar uit te wisselen en van elkaar te leren over interventies om bevlogenheid te stimuleren.

Van mening naar observatie: effectieve feedback in twee richtingen
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Hoe verzamel je als opleider waardevolle, bruikbare feedback uit de opleidingsgroep? En hoe voorkom je dat individuele meningen of aannames de toon zetten? In deze workshop staat de OOG-bespreking (Oordeel Opleidingsgroep) centraal, met nadruk op objectieve observaties als basis voor feedback. Door te focussen op concreet gedrag, bijvoorbeeld: 'Wat doet deze aios anders dan je verwacht?' ontstaat ruimte voor een open, reflectieve dialoog. Ook voor aios is deze benadering waardevol. Hun feedback op supervisoren, bijvoorbeeld via SETQ of EFFECT, kan dienen als input voor een zogenoemde ‘omgekeerde OOG-bespreking’. In dit proces formuleren arts-assistenten gezamenlijk feedback aan hun supervisoren, gevolgd door een gesprek waarin deze feedback wordt teruggekoppeld en verwachtingen en ervaringen worden gedeeld. Deze werkwijze draagt bij aan een leerklimaat waarin openheid, transparantie en ontwikkeling centraal staan.

Van stigma naar empathie, de sleutel tot verandering
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

De vragen die gesteld worden aan de maatschappij, in de gezondheidszorg en in de medische opleiding veranderen continu. Om je hiertoe te verhouden zijn optimale samenwerking en effectieve communicatie essentieel. Negatieve beeldvorming (stigma) kan samenwerking en communicatie bemoeilijken, als er door het (bewust of onbewust) plakken van negatieve labels op bepaalde subgroepen een 'wij' versus 'zij' mentaliteit ontstaat. Ook binnen de gezondheidszorg is aangetoond dat stigma een negatieve invloed heeft op de samenwerking tussen zorgprofessionals. In deze workshop onderzoeken we samen waarom het bespreken van stigma in de medische vervolgopleiding van belang is en hoe je dit zou kunnen doen. Je wordt letterlijk in beweging gezet om met dit thema aan de slag te gaan. De opbrengst van de workshop is zowel reflectief (bewustwording van stigma in de medische context) als praktisch (handvatten en inspiratie om dit thema bespreekbaar te maken in de eigen (opleidings)praktijk).

Verandering in opleiding vraagt om creativiteit en moed
SYMPOSIUM - RONDE 1

De toekomst van de opleiding vraagt om een vernieuwde blik. Enerzijds door de persoonlijke drijfveren van artsen en de complexe werkculturen binnen artsengroepen, anderzijds door de komst van Generatie Z. Uit onderzoek van CareDrives blijkt dat er geen stereotype arts bestaat; binnen elk specialisme is sprake van grote diversiteit aan motivaties. Die persoonlijke drijfveren botsen echter vaak met professionele normen en ongeschreven, tribale regels. Zowel de dagelijkse werkdruk als de sociale cultuur, waarin vertrouwen en groepscohesie belangrijk zijn, oefenen veel druk uit op artsen en arts-assistenten. Tegelijkertijd vraagt een nieuwe generatie om ruimte voor balans tussen werk en privé. Hoe behouden dokters hun energie en werkplezier? Desiree Burger, intensivist in het ETZ, en Patricia Engelaar, directeur van CareDrives en auteur van Who cares?, delen praktische tips waren álle generaties baat bij hebben!

Vergroot het verandervermogen van de aios!
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Aios zijn in opleiding om te leren. Dit leertraject kost tijd en is bij alle aios anders. Aios kunnen tijdelijk op een lager niveau functioneren dan wat gezien de opleidingsduur mag worden verwacht. Hoewel deze situatie regelmatig voorkomt, kan dat toch een uitdaging betekenen voor aios, supervisoren en opleiders. In deze workshop delen we informatie uit ons onderzoek over de beoordeling, begeleiding en bemiddeling bij aios die uiteindelijk de opleiding moesten beëindigen. Doel daarvan is om daarvan te leren en het liefst uiteindelijk niet zover te laten komen. Opleiden biedt immers veel kansen voor het aanboren van het verandervermogen van de aios (en de opleider). We belichten psychologische, onderwijskundige en juridische aspecten van beoordelen vanuit het perspectief van opleiders en aios. En we bespreken tijdens de workshop elkaars ervaringen, inclusief do's, don’ts en don’t knows bij begeleiding van aios, gebaseerd op en gefundeerd in onderzoek naar aios in problemen.

Wat als alles opeens anders is?
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Stel je voor: het computersysteem ligt plat, voorraden raken op en de druk neemt toe. In deze serious game ervaar je als team wat er gebeurt als de zorgpraktijk plotseling ontwricht raakt. Samen met collega’s uit andere disciplines oefen je met het nemen van besluiten onder tijdsdruk, samenwerken met beperkte middelen en communiceren als vaste systemen uitvallen. Na afloop reflecteer je op wat er gebeurde: hoe je zelf handelde, wat werkte in het team en wat je nodig hebt om beter voorbereid te zijn op een echte crisissituatie. Onderzoek laat namelijk zien dat scenariotraining helpt om in echte crisissituaties effectiever te handelen. Na deze sessie weet je hoe jij en je team reageren onder druk, wat belangrijk is in samenwerking en besluitvorming bij schaarste, en welke acties je nú al kunt nemen om je praktijk veerkrachtiger te maken.

Wat betekent samenwerken met patiënten écht?
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Deze interactieve en creatieve workshop nodigt je uit om kritisch te verkennen wat het werkelijk betekent om samen te werken met patiënten in de medische vervolgopleiding. In een tijd van maatschappelijke transities en toenemende complexiteit is deze samenwerking essentieel. Maar wat houdt het precies in om op gelijkwaardige wijze samen te werken met studenten, docenten en patiënten? Samen met jou dagen we aannames uit, brengen we spanningen aan het licht en verkennen we nieuwe taal en praktijken rondom samenwerken met patiënten. Door middel van creatieve werkvormen en reflectieve dialoog nodigen we je uit om je eigen ervaringen, vragen en onzekerheden te delen. De workshop eindigt met een creatieve expressie waarin je samen met andere deelnemers reflecties, hoop en zorgen verwoordt. Creativiteit wordt hier ingezet als methode van kritisch engagement, een vorm van maken die begrip verdiept en verbinding mogelijk maakt voorbij woorden.

Ga naar WORKSHOPRONDE 2 | WORKSHOPRONDE 3

Workshopronde 2

Ga naar WORKSHOPRONDE 1 | WORKSHOPRONDE 3

Catalyst Of Change: de COC als collegiale kracht van verandering
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Het is zeker dat de medische wereld en de medische vervolgopleidingen snel en veel veranderen. Het is echter niet altijd zeker wat die veranderingen precies zullen gaan betekenen voor opleiders. Het is aan de (hoofd)opleiders om de volgende generatie medisch specialisten klaar te stomen om de zorg(vraag) van de toekomst aan te kunnen. Maar hoe faciliteren we de opleiders van vandaag in de opleiding van de specialist van de toekomst? Uit een eerdere inventarisatie onder opleiders is bekend wat zij nodig hebben om effectief op te kunnen leiden. De COC speelt een cruciale rol in het creëren en verbeteren van dit lokale opleidersklimaat. Het opleidersklimaat agenderen en adresseren kan leiden tot een veilig en productief bondgenootschap tussen COC en opleiders. Maar hoe helpt de COC de opleiders het beste? In deze workshop ontdekken we gezamenlijk manieren waarop de COC opleiders optimaal kan begeleiden, zodat toekomstbestendige en betekenisvolle verandering gefaciliteerd wordt.

De aios als bestuurder
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Hoe benut en ontwikkel je het bestuurlijk talent van aios tijdens de opleiding? In deze sessie delen DJS en aios-bestuurders praktische handvatten voor opleiders én aios, geïnspireerd op de recente NFU-handreiking en AAV-leidraad. Laat je inspireren en ontdek hoe bestuurlijke ervaring niet naast, maar juist binnen de opleidingstijd een plek kan krijgen.

De stem die je niet hoort, maar alles beïnvloedt: de rol van zelfcompassie in professioneel functioneren en opleiden
WORKSHOP - RONDE 2

Zelfreflectie is essentieel voor medisch leiderschap. Hoe spreekt je jezelf toe bij een fout? Onderzoek toont dat zelfkritiek prestaties en veerkracht ondermijnt, terwijl zelfcompassie herstel, leervermogen en leiderschap versterkt. In deze interactieve sessie laten Shirin Bemelmans (UMCU) en Barbara Doeleman (BFC) zien hoe (zelf)compassie bijdraagt aan duurzaam functioneren, juist als het misgaat. Met praktijkvoorbeelden en wetenschappelijke inzichten wordt duidelijk waarom elke arts en opleider deze vaardigheid zou moeten ontwikkelen. 'Een sessie die raakt, uitdaagt en bijblijft.'

De toekomst van de zorg begint aan de poort
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

In een snel veranderende wereld wordt van artsen meer verwacht dan alleen vakkennis. Medische vervolgopleidingen moeten daarom flexibel en inclusief zijn, met aandacht voor brede basisvorming. Selectie speelt hierin een sleutelrol. Een diverse instroom; qua achtergrond, sociaaleconomische positie, gender en levenservaring, bevordert empathie, samenwerking en innovatie. Deze workshop onderzoekt selectie als strategisch instrument voor toekomstbestendig opleiden. We bespreken hoe diversiteit bijdraagt aan een sterk leerklimaat en betere patiëntenzorg. Daarbij stellen we kritische vragen over aannames en mechanismen binnen bestaande selectiepraktijken. Wat werkt in inclusief selecteren? Wat belemmert eerlijke toegang? Met prikkelende vragen, voorbeelden en uitwisseling nodigen we je uit tot reflectie en actie. Want als opleiden veranderen is, begint die verandering bij wie we toelaten tot de opleiding.

Dokter worden in het ziekenhuis: ontwikkelen en onderhouden van de basis in opleiding
SYMPOSIUM - RONDE 2

Hoe leiden we de nieuwe generatie aios op voor netwerkzorg en een uitdagende loopbaan in het ziekenhuis? De Federatie volgt in project Ruimte voor opleiden het Advies Opleidingensstructuur, en heeft samen met de wetenschappelijke verenigingen de basis-kernactiviteiten voor aios in het ziekenhuis ontwikkeld. Het doel hiervan is structuur te brengen in het ontwikkeltraject en de begeleiding van basisartsen in het ziekenhuis zodat ze zich breed kunnen oriënteren, ontwikkelen en grondig voorbereiden op de verdieping in de verdiepingsfase. Voorzitters Bas Verhoeven (kinderchirurg Radboudmc, voorzitter concilium Heelkunde) en Anja van Gucht (internist-nefroloog ErasmusMC) verzorgen deze sessie samen met Koen Bos (orthopedisch chirurg ErasmusMC, vz concilium Orthopedie) en Liselot Valkenburg-van Iersel (internist MUMC), de voorzitters van de Tekentafels Basis Snijden en Beschouwend in het project.

Escaperoom: vind jij de weg naar de juiste meldroute?
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Wat gebeurt er als jij of een collega onveilig gedrag signaleert? In deze interactieve workshop van het Veilig Meldpunt van DJS en de RGS ervaar je zelf de obstakels die kan tegen komen als je ongewenst gedrag hebt ervaren. Al puzzelend ontdek je hoe het kan dat arts assistenten vastlopen, wie ze vertrouwen en wanneer ze afhaken. Deze ervaringsgerichte werkvorm leidt tot herkenning en verdiepende gesprekken over drempels, verantwoordelijkheden en handelingsverlegenheid. Tijdens deze sessie kom je in aanraking met de verschillende meldroutes waaronder het RGS, een vertrouwenspersoon en het Veilig Meldpunt van De Jonge Specialist. Je gaat naar huis met inzichten en praktische handvatten om zelf bij te dragen aan een veilig en aanspreekbaar opleidingsklimaat. Er is geen ontsnappen meer aan!

Gebrek aan basisartsen: hoe houden we ons vak aantrekkelijk?
SYMPOSIUM - RONDE 2

Het tekort aan basisartsen is nog steeds duidelijk merkbaar: vacatures blijven open, diensten zijn lastig te vullen en de werkdruk stijgt. Tegelijkertijd stromen veel jonge dokters niet direct door naar een vervolgopleiding en sommigen stoppen zelfs helemaal met de opleiding. Daarmee verliezen we essentiële handen aan het bed. Dat roept een urgente vraag op: wat hebben basisartsen nodig om gemotiveerd te blijven en voor dit vak te kiezen? In deze sessie bespreken we de wensen van basisartsen. Ook delen we best practices waarmee opleidingen beter aansluiten bij de behoeften van basisartsen.

Gelijk heb je, maar krijg je ook gelijk? De influencer versus de dokter
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Naast ‘hardcore’ kennis en vaardigheden is inzicht in maatschappelijke ontwikkelingen onontbeerlijk voor het uitoefenen van het vak van medisch specialist. Deze ontwikkelingen gaan soms razendsnel door technologie en veranderlijke maatschappelijke waarden en opvattingen en dit vraagt nogal wat van medisch specialisten: hoe kunnen we overstijgend denken, hoe verhouden we ons tot al die ontwikkelingen, onze eigen standpunten en hoe gaan we om met andersdenkenden? De arts in de ivoren toren is tegenwoordig een herinnering aan het verleden. De arts van nu staat midden in de maatschappij en dient hierop vanuit de professionele rol te acteren. Dit kan spannend en uitdagend zijn, wanneer de meningen schuren in de spreekkamer en kans op polarisatie aanwezig is. Eén van de maatschappelijke ontwikkelingen is de toegenomen invloed van social media op de zorg en behandeling van patiënten, met name de impact van influencers op zorgvraagstukken. Hoe ga je hiermee als arts om?

Grip op governance en geld: over besturing en financiering van ziekenhuizen
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Ziekenhuizen worden wel de meest complexe organisaties ter wereld genoemd. Hoe houd je als opleider of aios koers in een organisatie waar medisch-inhoudelijke, bestuurlijke en financiële belangen elkaar raken – en soms kruisen? In deze interactieve workshop krijg je inzicht in de principes van ziekenhuisgovernance en de bijzondere positie van medisch specialisten hierin. Wie draagt welke verantwoordelijkheid, en hoe zijn het medische en het organisatorische domein met elkaar verweven? Ook staan we stil bij de basisprincipes van zorgfinanciering. Hoe werkt het Nederlandse systeem van macrokader, zorgcontractering, dbc’s, plafonds en aanneemsommen? En hoe vertaalt dit zich naar de planning-en-controlcyclus van het ziekenhuis? Na deze sessie heb je meer grip op de bestuurlijke en financiële context waarin je werkt, en kun je met meer kennis van zaken deelnemen aan overleg en besluitvorming binnen je organisatie.

Het MDO als taaksysteem: de systemische bril voor betere samenwerking
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Een effectief MDO vraagt meer dan goede medische expertise; het vraagt ook goede interprofessionele samenwerking. In deze workshop leer je via enkele oefeningen om met de systeembril naar de samenwerking in een MDO te kijken. Duidelijk wordt dat het MDO een taaksysteem is waarin niet de individuele bijdrage van iedere deelnemer centraal staat maar de manier waarop het MDO als geheel functioneert. De systeembenadering maakt inzichtelijk waar knelpunten ontstaan en biedt concrete handvatten om de samenwerking structureel te verbeteren. De workshop is gebaseerd op de MDO-training die we in Amsterdam UMC hebben ontwikkeld om de samenwerking in MDO’s te optimaliseren (TeAMZ programma). Opbrengst voor deelnemers:

Inzicht in systeemdenken als aanpak voor samenwerking
Inzicht in de succesfactoren van een MDO
Observaties kunnen duiden en bespreekbaar maken
Ideeën voor een MDO-training in de eigen organisatie

Het klimaat verandert, ons spreekuur ook
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Klimaatverandering is door de WHO uitgeroepen tot de grootste gezondheidscrisis van de 21e eeuw. De paradox is dat de zorgvraag toeneemt, en wij deze crisis door de huidige manier van werken ook mede veroorzaken. De milieu-impact van de zorg is nu al 7% van de landelijke CO2-uitstoot.
De arts van de toekomst kan hier iets aan doen. Niet alleen in de operatiekamers en op de IC, maar ook tijdens onze spreekuren kunnen we bijdragen aan verduurzaming van de zorg. Wij leggen graag uit hoe. Denk bijvoorbeeld aan verantwoord medicatiegebruik, het beperken van reisbewegingen, het stimuleren van e-health en het voorkomen van onnodig afval. Dit zijn slechts enkele voorbeelden die uitgediept zullen worden. Ook gaan we in op hoe je met je patiënt het gesprek over het klimaat kunt voeren. Wat zijn de do’s en dont’s hierin? Je leert het in deze sessie.

Inclusief opleiden en maatschappelijke spanningen
SYMPOSIUM - RONDE 2

De toegenomen diversiteit in de samenleving en de opwaartse mobiliteit hebben geleid tot een toename van diversiteit binnen de opleiding geneeskunde. Onze vervolgopleidingen worden door aios uit minderheidsgroepen niet altijd als passend of zelfs veilig beleefd. Uit onderzoek onder aios komt een noodzaak tot assimilatie aan een 'neutrale norm' naar voren en verhoogd uitvalpercentage. Maatschappelijke spanningen, zoals het gesprek rond Zwarte Piet en, actueler, de mensenrechtenschendingen in Gaza, kunnen problemen in omgang met diversiteit verder uitvergroten. Hoe kun je veiligheid en inclusiviteit waarborgen in tijden van maatschappelijke spanningen? Donna Muller, psychiater PHD, presenteert haar onderzoek over de invloed van de situatie in Israël en Gaza op de inclusiviteit in de opleiding. Mariken de Koning, psychiater, plaatsvervangend opleider Arkin, en Arne Popma, afdelingshoofd psychiatrie Amsterdam UMC, delen hun zoektocht vanuit hun persoonlijke waarden en positie binnen het veld.

Meer ouderen, meer zorg: ben jij voorbereid?
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

De demografische uitdagingen zijn helder: er komen meer ouderen, met meerdere ziektes tegelijk. Door deze enorme groei blijft zorg voor ouderen in het ziekenhuis niet alleen voorbehouden aan klinisch geriaters en internisten oudergeneeskunde. Alle dokters moeten de patiënt van de toekomst (veel ouderen!) van zorg kunnen voorzien. Hoe lever je goede zorg aan steeds meer ouderen met een kwetsbare gezondheid? Hoe bereid je specialisten in opleiding hierop voor? In deze workshop dagen Esther Cornegé (voorzitter visietraject Medisch Specialist 2035 en NVKG) en collega’s je uit om de vertaalslag te maken van het thema ‘kennis en vaardigheden’ uit de visie MS2035 naar jouw opleidingspraktijk. We denken na over problemen in de zorg voor ouderen binnen jouw werkveld. En gaan we aan de slag om creatieve ideeën te genereren waarmee je in jouw opleiding of ziekenhuis collega’s kunt toerusten voor het leveren van toekomstbestendige zorg aan ouderen. Tot slot krijg je praktische tips voor implementatie.

Omgaan met administratieve belasting voor medisch specialisten (in opleiding): hoe vind je de balans?
WORKSHOP - RONDE 2 en 3

Medisch specialisten (in opleiding) hopen vooral op direct contact met patiënten maar rekenen niet op administratieve taken. Deze taken nemen soms tot wel de helft van de werkdag in beslag en hebben een negatief effect op het welbevinden van artsen en op de capaciteit van het zorgsysteem als geheel. Tijdens deze workshop verken je de administratieve balans, identificeer je mogelijkheden voor verandering, en ontwikkel je een plan. Fase één stimuleer je om eigen potentiële administratieve problemen te ontdekken. Fase twee verkent opties om de tijdsbesteding aan administratieve processen te beïnvloeden, zowel op persoonlijk niveau als op niveau van de werkplek: supervisor, organisatie en zorgsysteem. In fase drie help je elkaar bij het ontwikkelen van een persoonlijk veranderplan. In fase vier, een maand na de workshop, volgt een online booster met reflectie en evaluatie van het plan.

Opleiden is veranderen: de paradox van stevig staan én meebewegen
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Verandering gaat steeds sneller, opleidingen veranderen, opleiders veranderen, je groep collega’s verandert. Nieuwe gezichten, nieuwe sferen, nieuwe indrukken, steeds veranderende protocollen en werkwijzen. Hoe blijf je in verandering van en bij jezelf? Wat brengt het jou als je mee verandert? Wanneer ga je in de weerstand? Om vanuit de yoga te spreken: Hoe blijf je sterk (stevig staan en ruimte durven innemen) en soepel (meebewegen, opleidbaar en kwetsbaar als het moet)? Hoe kies je daartussen? Laat je je graag leiden, of leid je liever zelf? Hoe bouw je rust in? Wanneer ga je weer vooruit? In deze workshop ga je ervaren hoe jij dit kan doen. Voor deze ervaring gebruiken we je lichaam, want die onthoudt het beter. Ervarend leren, zoals in huidige leiderschapstrainingen, maakt dat je het makkelijker onthoudt. Dus een combinatie van embodied learning en yoga. Yogamatten zijn op de locatie aanwezig.

Opleidingsfinanciering: overeenkomsten en verschillen tussen UMC en algemeen ziekenhuis
SYMPOSIUM - RONDE 2

Transparantie in financiering van medische vervolgopleidingen kan een belangrijk hulpmiddel zijn om kwaliteit van opleidingen te ondersteunen. Vele disciplines zijn bij deze opleidingen betrokken (o.a. aios, opleiders, ondersteuners, vakgroep, msb, controllers, bestuurders), ieder met eigen doelen. Inzicht in de financiën helpt om deze doelen in elkaars verlengde te brengen. Financiële keuzes dienen dan te worden gebaseerd op kennis van de specifieke opleiding. Wat is er nodig voor de verdere ontwikkeling van zowel de opleiding als van de individuele aios? Hoeveel financiële ruimte is daarvoor? Hoe houden we de organisatie van de opleiding en van de instelling financieel gezond? Tijdens deze sessie leer je hoe de interne financiering transparant kan worden ingericht, met voorbeelden zowel uit een UMC als uit algemene ziekenhuizen. De sessie maakt deel uit van het landelijke project 'Opleidingsfinanciering: wanneer werkt dat voor jou?' dat de Federatie en DJS medio 2025 zijn gestart.

RGS workshop: voorbereiding evaluatiebezoeken
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Vorig jaar deze workshop gemist? Ga dan voor de herkansing! Vanaf 2025 worden opleidingsvisitaties in het reguliere toezicht verlaten en evaluatiebezoeken gedaan. Het is de kunst om op basis van bestaande gegevens - dus zonder van tevoren veel extra informatie op te vragen - in een gesprek de juiste informatie boven water te krijgen zodat een goed beeld gevormd kan worden. Tijdens evaluatiebezoeken zijn belangrijke rollen weggelegd voor de eigen sterkte-zwakte analyse en de eerdere rapportages n.a.v. gegeven adviezen. Daarnaast is de PDCA-cyclus van de instelling en opleiding een essentieel onderwerp. In deze workshop gaan we nader in op onderwerpen zoals: Hoe kun je als Leerhuis een evaluatiebezoek voorbereiden en de opleiders ondersteunen? Wat is de taak van de opleidingsondersteuners? Welke rol is weggelegd voor de COC? Hoe ga je om met de verschillende rollen van de COC(-voorzitter)? En last but not least: Wat is het belang van de Governance Code en wat moet daarin staan?

Regie op de regio: zo versterk je de kwaliteit van gezamenlijk opleiden
WORKSHOP - RONDE 2 en 3

Hoe zorg je voor meer samenhang, afstemming en kwaliteitsverbetering binnen een opleidingscluster? In deze workshop maak je onder andere kennis met de Regiocheck en het Clusterkompas: een praktisch kwaliteitsinstrument voor regionale samenwerking in medische vervolgopleidingen. We laten zien hoe het Clusterkompas inzicht geeft in thema’s zoals het opleidingsklimaat, doorlopende leerlijnen, werving en kwaliteitszorg. Ook gaan we in op het realiseren van regionale kwaliteitszorg in een cluster en nemen we je mee in de gewenste doelen, kansen en uitdagingen. Dit doen aan de hand van de pilot in het Utrechtse opleidingscluster Neurologie. Tijdens de workshop is ruimte voor interactie en uitwisseling: wat werkt in jouw regio, en hoe kun je deze aanpak zelf toepassen of aanpassen? Deze sessie is interessant voor (plv) opleiders, leden van COC’s, onderwijskundigen en beleidsmakers die regionale opleidingskwaliteit verder willen brengen.

Samen leren doe je zo: ontwerp interventies voor jouw werkplek
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Met de toename van medische kennis en complexiteit van zorg wordt samenwerken en samen leren over de grenzen van specialismen heen steeds belangrijker. Echter, leren met, van en over verschillende specialismen - intraprofessioneel leren - gaat niet vanzelf. Om de specialisten van de toekomst te stimuleren intraprofessioneel te leren zijn specifieke interventies nodig. In het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis hebben we door middel van een consensusmethode enkele context-specifieke interventies ontworpen met professionals uit de praktijk. Tijdens de interactieve workshop ga je zelf interventies voor intraprofessioneel leren ontwerpen. We gaan samen bedenken waar interventies op de eigen werkplek aan moeten voldoen. Daarnaast worden resultaten uit ons eigen onderzoek gedeeld. Je ervaart hoe een ontwerpproces er uit kan zien, wordt gestimuleerd na te denken waar in de eigen opleidingspraktijk verbetermogelijkheden zitten en krijgt concrete handvatten om mee aan de slag te gaan.

Serious Game: Vakantieperikelen! Een interactieve workshop waarin ervaring, spel en reflectie samenkomen
WORKSHOP - RONDE 1, 2 EN 3

In deze serious game verken je op speelse wijze hoe onbewuste denkpatronen zoals het ‘strong but wrong’-principe, invloed hebben op diagnostisch redeneren. Aan de hand van vakantiebestemmingen worden keuzes gemaakt op basis van hints, waarbij cognitieve biases en groepsdynamiek vanzelf zichtbaar worden. Reflectie maakt de vertaalslag naar de eigen praktijk en stimuleert bewustwording, flexibiliteit in denken en openheid over fouten. Deze laagdrempelige game is ontwikkeld met artsen van het UMCG en getest met zorgprofessionals. Margaretha Bijleveld (32) is docent-onderzoeker aan NHL Stenden Hogeschool. Ze ontwikkelt werkvormen rond kritisch denken en besluitvorming. De game is onderdeel van haar onderzoek binnen de master MSc Serious Gaming en geïnspireerd op haar eigen ervaring met een late tuberculosediagnose.

Sociocratie: inspiratie voor opleiders die veranderen
SYMPOSIUM - RONDE 2

Goede zorg begint bij mensen. Mensen die zich durven ontwikkelen, die samen leren en samen verantwoordelijkheid dragen. Echt goede zorg vraagt dus om een andere manier van opleiden. Met voldoende ruimte voor het ervaren van eigenaarschap, het oefenen van dialoogvaardigheden en het nemen van verantwoordelijkheid. In deze workshop nemen we je mee in de beginselen van sociocratie. Hoe kun je als opleider, praktijkbegeleider of teamcoach bijdragen aan een leerklimaat waarin iedereen wordt gehoord? Waar leren geen individuele reis is, maar een gezamenlijk proces? Na deze workshop heb je inzicht in sociocratische principes zoals gelijkwaardigheid, consent en kringstructuren. Je weet hoe sociocratie kan helpen bij het vormgeven van (opleidings)praktijken die aansluiten bij de kern van goede zorg: mensgericht en in verbinding. En je hebt inspiratie gekregen door zorgorganisaties die al sociocratisch werken. Samen maken we de zorg beter. Niet door harder te werken, maar door anders te leren. Doe je mee?

Tussen stethoscoop en camouflage: bruggen bouwen in de opleiding
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Volgens demissionair minister van Defensie Brekelmans is er in Nederland 'geen oorlog, maar ook geen vrede'. NAVO-topman Mark Rutte benadrukt het belang van paraatheid. Door toenemende geopolitieke spanningen en personeelstekorten in de zorg is het versterken van onze zorgweerbaarheid urgenter dan ooit. Defensie en VWS werken samen aan toekomstbestendige zorg, met nadruk op civiel-militaire samenwerking. Niet alleen tijdens crises, maar juist in de voorbereiding daarop. Opleiding speelt hierin een sleutelrol. In deze workshop verkennen we hoe deze samenwerking kan worden geïntegreerd in medische vervolgopleidingen. We bouwen voort op bestaande initiatieven, zoals bij artsen Maatschappij en Gezondheid, en zoeken naar kansen binnen andere specialismen. Centrale vragen zijn: Wat is jouw rol als praktijkopleider? Hoe bereiden we specialisten voor op samenwerking met Defensie? En hoe gaan we om met personeelsschaarste en nieuwe dreigingen?

Vakoverstijgende professionalisering voor aios: AI in de zorg
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

AI en technologie veranderen de zorg ingrijpend. Hoe bereiden we onze aios hierop voor? Zodat ze geïnspireerd worden om kritisch te denken over toepassingen, data, veiligheid, ethiek en effectiviteit? En ook weten hoe ze kunnen bijdragen aan adoptie en implementatie ervan?
Deze interactieve workshop biedt handvatten voor het ontwikkelen van onderwijs over het verantwoord toepassen van technologie en AI, en hoe je dit beschikbaar kunt maken voor alle aios als vakoverstijgende professionalisering. We maken hierin onderscheid in de bekende drie verschillende niveaus: basisvaardigheden, verdieping en expert. Zo sluit het onderwijs aan bij verschillende behoeften en ambities van aios. Ook delen we hoe we dit binnen Erasmus MC / OOR ZWN hebben vormgegeven en bespreken we kansen en barrières. De workshop biedt ruimte voor uitwisseling met collega’s uit andere opleidingen en inspireert om samen te bouwen aan vakoverstijgend onderwijs. Want goed onderwijs is de sleutel tot verantwoorde innovatie.

Van mening naar observatie: effectieve feedback in twee richtingen
WORKSHOP - RONDE 1 EN 2

Hoe verzamel je als opleider waardevolle, bruikbare feedback uit de opleidingsgroep? En hoe voorkom je dat individuele meningen of aannames de toon zetten? In deze workshop staat de OOG-bespreking (Oordeel Opleidingsgroep) centraal, met nadruk op objectieve observaties als basis voor feedback. Door te focussen op concreet gedrag, bijvoorbeeld: 'Wat doet deze aios anders dan je verwacht?' ontstaat ruimte voor een open, reflectieve dialoog. Ook voor aios is deze benadering waardevol. Hun feedback op supervisoren, bijvoorbeeld via SETQ of EFFECT, kan dienen als input voor een zogenoemde ‘omgekeerde OOG-bespreking’. In dit proces formuleren arts-assistenten gezamenlijk feedback aan hun supervisoren, gevolgd door een gesprek waarin deze feedback wordt teruggekoppeld en verwachtingen en ervaringen worden gedeeld. Deze werkwijze draagt bij aan een leerklimaat waarin openheid, transparantie en ontwikkeling centraal staan.

Verder dan de witte jas: anios-traineeship als springplank naar de arts van de toekomst
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Hoe bereiden we jonge artsen voor op een toekomst waarin het medische vakgebied voortdurend verandert? Binnen onze afdeling ontwikkelden we een anios-traineeship dat méér biedt dan klinische ervaring. In deze workshop delen we onze aanpak en ervaringen met het opzetten van een traject waarin persoonlijke ontwikkeling, professionele identiteit en verbreding van competenties centraal staan. Jonge artsen krijgen in dit traineeship ruimte om zich te verdiepen in onderwijs, innovatie, organisatie en duurzaamheid. Ze reflecteren op wie ze zijn, als arts én als mens, en ontdekken loopbaanroutes buiten het geijkte pad van een PhD of specialisatie. Tijdens de workshop gaan we samen aan de slag met vragen als: Hoe creëer je binnen je eigen instelling ruimte voor deze verbreding? Wat vraagt dit van opleiders en leerhuizen? Verwacht inspiratie, praktische voorbeelden en uitwisseling met collega’s want opleiden is veranderen.

Virtueel gesprek met echte impact: passend antwoord op ongepast gedrag
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Binnen Frisius MC hebben we vijf interactieve scenario’s ontwikkeld omtrent het thema 'Passend antwoord op ongepast gedrag', gericht op het oefenen met situaties van ongewenst gedrag in de klinische praktijk.
De scenario’s hebben elk een focus: Discriminerend en escalerend gedrag, Intimidatie en subtiele manipulatie, Ongewenste opmerkingen, Voorstel tot privécontact en Collega wil afspraakje. Ze zijn ontwikkeld voor artsassistenten/coassistenten/verpleegkundig stagiairs en worden doorlopen in een veilige, digitale leeromgeving. Binnen het Frisius MC hebben we hiervoor gebruik gemaakt van DialogueTrainer.

Onze collega’s kunnen door de interactieve scenario’s oefenen met het voeren van realistische gesprekken. Je voert een gesprek met een avatar die een patiënt, familielid of collega kan zijn, kiest hoe je reageert, ziet direct de gevolgen en ontvangt feedback. Daarnaast bevat de training verdiepende theorie over onderwerpen als professionele distantie en omgaan met kwetsbare patiënten.

Wees de verandering, wij zijn het systeem!
WORKSHOP - RONDE 2 EN 3

Ingrijpende veranderingen en (technologische) ontwikkelingen in de samenleving en onze dokterspraktijk vragen niet alleen om flexibiliteit, maar (ook) om een groeimindset, doorzettingsvermogen en de bereidheid om te leren. Om (aspirant-)medisch specialisten optimaal voor te bereiden op de toekomst, is het essentieel dat zij de ruimte krijgen om zélf het voortouw te nemen en waardevolle (leer)ervaring op te doen met innovatie in de zorg. Innovation Friday biedt aios in opleiding hiertoe een platform. Met Innovation Friday, het innovatieonderwijs van interne geneeskunde (in opleidingsregio OOR NO), gaan aios projectmatig aan de slag met verbeteringen/innovaties in hun eigen praktijk. Het doel van dit onderwijs is competentie-ontwikkeling (o.a. oplossingsgericht denken) maar ook om te dealen met een veranderlijke, soms onvoorspelbare werkvloer met weerstanden en belangen (coping strategieën). Het leren van ‘briljante mislukkingen’ staat in dit onderwijs hoog in het vaandel en tijdens deze sessie vertellen we er alles over.

Ga naar WORKSHOPRONDE 1 | WORKSHOPRONDE 3

Workshopronde 3

Ga naar WORKSHOPRONDE 1 | WORKSHOPRONDE 2

Aanspreken als sleutel tot verandering
WORKSHOP - RONDE 1 EN 3

Elkaar verbindend aanspreken is de sleutel voor het succesvol doorvoeren van verandering. Want soms moet je elkaar herinneren aan een nieuwe werkwijze of afspraak, en dat vraagt om aanspreken! Maar hoe? Doe je dit te hard, dan hoort de ander je wel, maar beschadig je de relatie en bereik je niet het gewenste effect. Doe je dit te zacht, komt je boodschap niet aan en bereik je eveneens niet het gewenste effect. In deze workshop gaan we aan de slag met waarom aanspreken zo belangrijk is voor een succesvolle verandering en oefen je enkele do's en dont's van het verbindend aanspreken.

Aios én ouder: opleiden met oog voor ouderschap
SYMPOSIUM - RONDE 3

Veel aios worstelen met uitdagingen rondom ouderschap tijdens hun opleiding. De fysieke belasting verhoogt het risico op zwangerschapscomplicaties en het combineren van een veeleisend opleidingstraject met ouderschap wordt vaak als uitdagend ervaren, mede door hoge werkdruk, uitdagingen rondom kinderopvang en onregelmatige diensten. Niet alleen zwangere aiossen, maar ook partners ervaren impact op werk, terwijl aandacht hiervoor beperkt is. We starten de sessie met een samenvatting van wat eerder studies ons leren over (wens)ouderschap tijdens de medische vervolgopleidingen. Daarna nemen we jullie mee in recente onderzoeksresultaten uit de regio OOR-ON, waarin aiossen van verschillende specialismen hun ervaringen delen. Deze onderzoeken bieden inzicht in knelpunten en mogelijke oplossingen. We gaan samen in gesprek over hoe de begeleiding van aiossen rondom (wens)ouderschap verbeterd kan worden. We verkennen praktische strategieën om aiossen te ondersteunen bij het combineren van (wens)ouderschap en opleiding, zodat de medische vervolgopleidingen aantrekkelijk blijven voor (toekomstige) ouders.