Netwerk Innovatie: 'Klinische en technische experts kunnen niet zonder elkaar’

Op 7 november kwamen medisch specialisten en onderzoekers uit het hele land bij elkaar in Utrecht om van gedachten te wisselen over samenwerking tussen medisch specialisten en technische universiteiten bij het ontwikkelen van innovaties. Hoe pak je het aan en wat levert het op? Vier duo’s van een medisch specialist en een TU-onderzoeker deelden mooie voorbeelden. Hun belangrijkste conclusie: We kunnen eigenlijk niet zonder elkaar. Als we klinische en technische expertise bundelen, wordt de kwaliteit van een innovatie aanmerkelijk beter. Ook geeft samenwerking energie en werkplezier. ‘Begin klein, wees nieuwsgierig, sta open voor elkaar en probeer elkaar te begrijpen’, luidde het advies van diverse sprekers.  

Duurzame robotchirurgie 

Het belang van samenwerking kwam onder meer aan bod tijdens een case over robotchirurgie, een waardevolle techniek die steeds breder wordt ingezet maar ook nadelen heeft: de kosten zijn hoog en er wordt veel afval bij geproduceerd. Tim Horeman (TU Delft) en chirurg Roelf Postema werkten samen aan een goedkopere en duurzame oplossing. ‘De nauwe samenwerking zorgde ervoor dat het idee tijdens de ontwikkeling steeds geoptimaliseerd en bijgesteld kon worden met input rechtstreeks vanaf de werkvloer. Zo kun je samen een goed en gebruiksvriendelijk product neerzetten waar veel dokters duidelijk mee geholpen zijn’, aldus Postema.  

Voeding 

Niet alleen bij productontwikkeling maar ook in onderzoek kan samenwerking meerwaarde bieden. Agnes Berendsen (TU Wageningen) en gynaecoloog Ineke Krabbendam onderzochten vanuit de Alliantie Voeding in de zorg het effect van vitaminetekorten bij vrouwen met overgewicht die bariatrische chirurgie hebben gekregen en daarna zwanger worden. Krabbendam: ‘de TU bracht expertise en capaciteit mee op het gebied van onderzoek en data-analyse die wij zelf niet in huis hebben. Met de input vanuit het ziekenhuis konden we de onderzoeksvragen vervolgens zo insteken dat de resultaten goed bruikbaar waren voor de klinische praktijk.’ 

Netwerk Innovatie 7 november 2023

Thuisbeademing met telemonitoring 

Dezelfde ervaring hadden Eline Mos (TU Enschede) en longarts Marieke Duiverman bij het onderzoeken en opzetten van een systeem voor telemonitoring van COPD-patiënten die thuisbeademing krijgen. ‘Daarmee kunnen we veel winst behalen in termen van kwaliteit van leven en levensverwachting voor deze patiënten’, aldus Duiverman. ‘Het onderzoeksvoorstel is geschreven op basis van onze klinische problemen en wij leveren de patiënten om deel te nemen aan het onderzoek. De TU heeft de onderzoeksopstelling verzorgd, de data geanalyseerd en vertaald naar technische oplossingen die dokters helpen om de thuisbeademing te verbeteren. We hebben elkaar echt nodig in elke stap van het traject. Fantastisch dat het op deze manier kan.’ 

AI bij endoscopisch onderzoek 

Fons van der Sommen van de TU-Eindhoven en mdl-arts Erik Schoon werkten de afgelopen jaren samen om algoritmes te ontwikkelen waarmee vroege vormen kanker in het maagdarmstelsel herkend kunnen worden. Van der Sommen: ‘We hebben het als inspirerend en nuttig ervaren om als medische en technische wereld elkaar op te zoeken en van elkaar te leren. Zo bleek het essentieel om tijdens het traject met dokters te blijven praten over de output van onze AI-toepassing om zo verkeerde interpretaties eruit te kunnen filteren en het systeem hiervan te laten leren. De nauwe samenwerking komt kwaliteit ten goede en vergroot ook het vertrouwen bij dokters om AI als hulpmiddel in te zetten bij hun werk.  

Om alvast in je agenda te zetten: de volgende bijeenkomst van het netwerk Innovatie vindt plaats op 16 mei 2024.